آینهی کلی ترا دیدم ابد ** دیدم اندر چشم تو من نقش خود100
I saw that thou art the Universal Mirror unto everlasting: I saw my own image in thine eye.
گفتم آخر خویش را من یافتم ** در دو چشمش راه روشن یافتم
I said, “At last I have found myself: in his eyes I have found the shining Way.”
گفت وهمم کان خیال تست هان ** ذات خود را از خیال خود بدان
My false instinct said, “Beware! That (image) is (only) thy phantom: distinguish thy essence from thy phantom”;
نقش من از چشم تو آواز داد ** که منم تو تو منی در اتحاد
(But) my image gave voice (spoke) from thine eye (and said), “I am thou and thou art I in (perfect) oneness;
کاندر این چشم منیر بیزوال ** از حقایق راه کی یابد خیال
For how should a phantom find the way into this illumined eye which never ceases from (contemplating) the (Divine) realities?”
در دو چشم غیر من تو نقش خود ** گر ببینی آن خیالی دان و رد105
(Thou saidst), “If you behold your image in the eyes of any other than me, know that ’tis a phantom and reprobate,
ز آن که سرمهی نیستی در میکشد ** باده از تصویر شیطان میچشد
Because he (every one except me) is applying (to his eye) the collyrium of nonexistence (unreality) and is imbibing the wine of Satan's illusion-making.
چشمشان خانهی خیال است و عدم ** نیستها را هست بیند لاجرم
Their eye is the home of phantasy and non-existence: necessarily it sees as existent the things which are non-existent;
چشم من چون سرمه دید از ذو الجلال ** خانهی هستی است نه خانهی خیال
(But) since my eye saw (got) collyrium from the Glorious (God), it is the home of (real) existence, not the home of phantasy.”
تا یکی مو باشد از تو پیش چشم ** در خیالت گوهری باشد چو یشم
So long as a single hair of you is before your eye, in your phantasy a pearl will be as jasper.