آن یکی ذره همی پرد به چپ ** وآن دگر سوی یمین اندر طلب
One mote is flying to the left, and another to the right in search.
ذرهای بالا و آن دیگر نگون ** جنگ فعلیشان ببین اندر رکون
One mote (flies) up and another down: in their inclination (movement) behold actual strife.
جنگ فعلی هست از جنگ نهان ** زین تخالف آن تخالف را بدان
The actual strife is the result of the hidden strife: know that that discord springs from this discord.
ذرهای کان محو شد در آفتاب ** جنگ او بیرون شد از وصف و حساب 40
The strife of the mote that has been effaced in the sun is beyond description and calculation.
چون ز ذره محو شد نفس و نفس ** جنگش اکنون جنگ خورشیدست بس
Since the (individual) soul and breath have been effaced from the mote, its strife now is only the strife of the sun,
رفت از وی جنبش طبع و سکون ** از چه از انا الیه راجعون
(Its) natural movement and rest have gone from it—by what (means)? By means of Verily unto Him we are returning.
ما به بحر تو ز خود راجع شدیم ** وز رضاع اصل مسترضع شدیم
We have returned from ourselves to Thy sea and have sucked from the source that suckled us.
در فروغ راه ای مانده ز غول ** لاف کم زن از اصول ای بیاصول
O thou who, on account of the ghoul, hast remained in the derivatives (unessentials) of the Way, do not boast of (possessing) the fundamental principles (thereof), O unprincipled man.
جنگ ما و صلح ما در نور عین ** نیست از ما هست بین اصبعین 45
Our war and our peace is in the light of the Essence: ’tis not from us, ’tis between the two fingers (of God).
جنگ طبعی جنگ فعلی جنگ قول ** در میان جزوها حربیست هول
War of nature, war of action, war of speech—there is a terrible conflict amongst the parts (of the universe).