ای ز دلها برده صد تشویش را ** نوبت تو شد بجنبان ریش را 3905
O thou who hast removed a hundred anxieties from (other) hearts, now ’tis thy turn: wag thy beard!
از غری ریش ار کنون دزدیده‌ای ** پیش ازین بر ریش خود خندیده‌ای
If now, in thy vile poltroonery, thou hast (only) stolen a beard (art devoid of real manhood), formerly thou must have been laughing at thy beard (making a mock display of manly virtue).
وقت پند دیگرانی های های ** در غم خود چون زنانی وای وای
When thou exhortest others, (thy cry is), “Come on! come on!” In thine own anguish (thou criest), “Alas, alas!” like women.
چون به درد دیگران درمان بدی ** درد مهمان تو آمد تن زدی
Since thou wert a cure for others' pain, (how is it that) thou art silent when pain has become thy guest?
بانگ بر لشکر زدن بد ساز تو ** بانگ بر زن چه گرفت آواز تو
’Twas thy fashion to shout at the soldiers (to encourage them): (now) shout (at thyself): why is thy voice choked?
آنچ پنجه سال بافیدی به هوش ** زان نسیج خود بغلتانی بپوش 3910
For fifty years thou hast woven on (the loom of) thy intelligence: (now) put on an undervest of the fabric which thou thyself hast woven.
از نوایت گوش یاران بود خوش ** دست بیرون آر و گوش خود بکش
The ears of thy friends were delighted by thy song: (now) put forth thy hand and pull thine own ear.
سر بدی پیوسته خود را دم مکن ** پا و دست و ریش و سبلت گم مکن
(Formerly) thou wert always a head (leader): do not make thyself a tail, do not lose thy feet and hands and beard and moustache.
بازی آن تست بر روی بساط ** خویش را در طبع آر و در نشاط
(Now) ’tis for thee to make a move on the (chess-) board: restore thyself to thy normal state (of spiritual health) and thy (natural) vigour.
ذکر آن پادشاه که آن دانشمند را به اکراه در مجلس آورد و بنشاند ساقی شراب بر دانشمند عرضه کرد ساغر پیش او داشت رو بگردانید و ترشی و تندی آغاز کرد شاه ساقی را گفت کی هین در طبعش آر ساقی چندی بر سرش کوفت و شرابش در خورد داد الی آخره
Anecdote of a king who brought a learned doctor into his banquet-hall by force and made him sit down. (When) the cup-bearer offered him wine and held out the goblet to him, the doctor averted his face and began to look sour and behave rudely. The king said to the cup-bearer, “Come, put him in a good humour.” The cup-bearer beat him on the head several times and made him drink the wine, etc.
پادشاهی مست اندر بزم خوش ** می‌گذشت آن یک فقیهی بر درش
(Whilst) a drunken king was feasting merrily, a certain jurist passed by his gate.