هر دو گر یک نام دارد در سخن ** لیک شتان این حسن تا آن حسن
Though both (minstrels) have one name in discourse, yet there is a vast difference between this Hasan and that Hasan.
اشتباهی هست لفظی در بیان ** لیک خود کو آسمان تا ریسمان
There is a verbal resemblance in enunciation, but what (real) relation has heaven (ásmán) to a rope (rísmán)?
اشتراک لفظ دایم رهزنست ** اشتراک گبر و مؤمن در تنست
The participation of a word (in several meanings) is always obstructive (to the understanding): the participation of the infidel with the true believer is in the body (alone).
جسمها چون کوزههای بستهسر ** تا که در هر کوزه چه بود آن نگر 650
Bodies are like pots with the lids on: look and see what is in each pot.
کوزهی آن تن پر از آب حیات ** کوزهی این تن پر از زهر ممات
The pot of that body is filled with the Water of Life; the pot of this body is filled with the poison of death.
گر به مظروفش نظر داری شهی ** ور به ظرفش بنگری تو گمرهی
If you keep your eye fixed on its contents, you are a (spiritual) king; but if you regard its vessel, you are misguided.
لفظ را مانندهی این جسم دان ** معنیش را در درون مانند جان
Know that words resemble this body and that their inward meaning resembles the soul.
دیدهی تن دایما تنبین بود ** دیدهی جان جان پر فن بین بود
The bodily eye is always seeing the body; the spiritual eye sees the artful (elusive) soul.
پس ز نقش لفظهای مثنوی ** صورتی ضالست و هادی معنوی 655
Therefore the man of appearance is misled by the form of the expressions used in the Mathnawí, while they guide the man of reality (to the Truth).
در نبی فرمود کین قرآن ز دل ** هادی بعضی و بعضی را مضل
He (God) hath said in the Qur’án, “This Qur’án with all its heart leads some aright and others astray.”