English    Türkçe    فارسی   

2
2311-2335

  • ای فلک در فتنه‏ی آخر زمان ** تیز می‏گردی بده آخر زمان‏
  • O sky, in the tribulation of (these) latter days thou art revolving swiftly; pray, give (us) time (respite and relief).

  • خنجر تیزی تو اندر قصد ما ** نیش زهر آلوده‏ای در فصد ما
  • Thou art a keen dagger to assail us; thou art a poisoned lancet to bleed us.

  • ای فلک از رحم حق آموز رحم ** بر دل موران مزن چون مار زخم‏
  • O sky, learn mercy from the Mercy of God: do not, like a snake, inflict wounds on the hearts of ants.

  • حق آن که چرخه‏ی چرخ ترا ** کرد گردان بر فراز این سرا
  • By the truth of Him who hath set the wheel of thy sphere turning above this (earthly) abode,

  • که دگرگون گردی و رحمت کنی ** پیش از آن که بیخ ما را بر کنی‏ 2315
  • (We beseech thee to) revolve in another wise and show mercy, ere thou uproot us.

  • حق آن که دایگی کردی نخست ** تا نهال ما ز آب و خاک رست‏
  • (We beseech thee by) the truth of thy having fostered us at first, so that our (young) shoot grew up from (the nurture given by) water and earth;

  • حق آن شه که ترا صاف آفرید ** کرد چندان مشعله در تو پدید
  • By the truth of that King who created thee pure and displayed so many cressets in thee,

  • آن چنان معمور و باقی داشتت ** تا که دهری از ازل پنداشتت‏
  • Who hath kept thee so flourishing and lasting that the materialist hath thought thee (existent) from eternity.

  • شکر دانستیم آغاز ترا ** انبیا گفتند آن راز ترا
  • Thanks (to God), we have come to know thy beginning: the prophets have told that secret of thine.

  • آدمی داند که خانه حادث است ** عنکبوتی نه که در وی عابث است‏ 2320
  • A man knows that a house is made (at some time or other); the spider which plays idly in it (knows) not (this).

  • پشه کی داند که این باغ از کی است ** کاو بهاران زاد و مرگش در دی است‏
  • How should the gnat know of what date this garden is?––for ‘twas born in spring, and its death is in the (following) winter.

  • کرم کاندر چوب زاید سست حال ** کی بداند چوب را وقت نهال‏
  • The worm that is born miserably in (dry) wood––how should it know the wood at the time when it was a (sappy) shoot?

  • ور بداند کرم از ماهیتش ** عقل باشد کرم باشد صورتش‏
  • And if the worm should know (this), it would be intellect in its essential substance; the worm would be (only) its (outward) form.

  • عقل خود را می‏نماید رنگها ** چون پری دور است از آن فرسنگ‏ها
  • Intellect shows itself (in many) guises, (but) like the Jinn is leagues removed from them (in its real nature).

  • از ملک بالاست چه جای پری ** تو مگس پری به پستی می‏پری‏ 2325
  • It is above the angels––what occasion is there for (comparing it with) the Jinn? (But) you have the wings of a gnat, you are flying downwards.

  • گر چه عقلت سوی بالا می‏پرد ** مرغ تقلیدت به پستی می‏چرد
  • Although your intellect is flying upward, the bird of your conventional notions is feeding below.

  • علم تقلیدی وبال جان ماست ** عاریه ست و ما نشسته کان ماست‏
  • Conventional knowledge is the bane of our souls; it is a borrowed thing, but we rest (at ease in the belief) that it is ours.

  • زین خرد جاهل همی باید شدن ** دست در دیوانگی باید زدن‏
  • It behoves us to become ignorant of this (worldly) wisdom; (rather) must we clutch at madness.

  • هر چه بینی سود خود ز آن می‏گریز ** زهر نوش و آب حیوان را بریز
  • Always flee from whatever you deem profitable to your (lower) self: drink poison and spill the water of life.

  • هر که بستاند ترا دشنام ده ** سود و سرمایه به مفلس وام ده‏ 2330
  • Revile any one that praises you: lend (both) interest and capital to the destitute.

  • ایمنی بگذار و جای خوف باش ** بگذر از ناموس و رسوا باش و فاش‏
  • Let safety go, and dwell in the place of fear (danger): leave reputation behind and be disgraced and notorious.

  • آزمودم عقل دور اندیش را ** بعد از این دیوانه سازم خویش را
  • I have tried far-thinking (provident) intellect; henceforth I will make myself mad.

  • عذر گفتن دلقک با سید که چرا فاحشه را نکاح کرد
  • How Dalqak excused himself to the Sayyid-i Ajall (who asked him) why he had married a harlot.

  • گفت با دلقک شبی سید اجل ** قحبه‏ای را خواستی تو از عجل‏
  • One night the Sayyid-i Ajall said to Dalqak, “You have married a harlot in haste.

  • با من این را باز می‏بایست گفت ** تا یکی مستور کردیمیت جفت‏
  • You ought to have disclosed this (matter) to me, so that we might have made a chaste (woman) your wife.”

  • گفت نه مستور صالح خواستم ** قحبه گشتند و ز غم تن کاستم‏ 2335
  • Dalqak replied, “I have (already) married nine chaste and virtuous women: they became harlots, and I wasted away with grief.