English    Türkçe    فارسی   

2
431-455

  • آه و افغان از همه برخاست زود ** کای سر شیخان و شاهان این چه بود
  • Immediately cries of sorrow and lamentation arose from all —“O head of the Shaykhs and (spiritual) kings, what was (the meaning of) this?

  • این چه سر است این چه سلطانی است باز ** ای خداوند خداوندان راز
  • What secret is this? Once more, what sovereignty is this, O lord of the lords of mystery?

  • ما ندانستیم ما را عفو کن ** بس پراکنده که رفت از ما سخن‏
  • We knew not. Pardon us. Very deranged were the words that went out from us.

  • ما که کورانه عصاها می‏زنیم ** لاجرم قندیلها را بشکنیم‏
  • We who blindly brandish staffs cannot help breaking lamps.

  • ما چو کران ناشنیده یک خطاب ** هرزه گویان از قیاس خود جواب‏ 435
  • We, like deaf men, without having heard a single thing spoken (to us), are answering idly from our own surmise.

  • ما ز موسی پند نگرفتیم کاو ** گشت از انکار خضری زرد رو
  • We have not taken warning from Moses, who was made shamefaced by disbelief in a Khizr,

  • با چنان چشمی که بالا می‏شتافت ** نور چشمش آسمان را می‏شکافت‏
  • Notwithstanding (that he had) an eye that sped aloft, and the light of his eye was piercing heaven.

  • کرده با چشمت تعصب موسیا ** از حماقت چشم موش آسیا
  • O Moses (of this age), through foolishness the eye of a mill-mouse has fanatically set itself against thine eye.”

  • شیخ فرمود آن همه گفتار و قال ** من بحل کردم شما را آن حلال‏
  • The Shaykh said, “I forgive all that talk and palaver: it is lawful to you.

  • سر این آن بود کز حق خواستم ** لاجرم بنمود راه راستم‏ 440
  • The secret of this (matter) was that I besought God: consequently He showed me the right way,

  • گفت آن دینار اگر چه اندک است ** لیک موقوف غریو کودک است‏
  • And said, ‘Though that dinar is little, yet (the payment of) it is dependent on the boy's outcry.

  • تا نگرید کودک حلوا فروش ** بحر رحمت در نمی‏آید به جوش‏
  • Until the halwá-selling boy weeps, the sea of (My) mercy is not aroused’.”

  • ای برادر طفل طفل چشم تست ** کام خود موقوف زاری دان درست‏
  • O brother, the child (boy) is the child (pupil) of your eye: know surely that (the gaining of) your desire is dependent on (tears of) distress.

  • گر همی‏خواهی که آن خلعت رسد ** پس بگریان طفل دیده بر جسد
  • If you wish that that robe of honour (which you desire) should come (to you), then make the child (pupil) of your eye weep over your body.

  • ترسانیدن شخصی زاهد را که کم گری تا کور نشوی
  • How a certain person frightened an ascetic, saying, “Weep little, lest thou become blind.”

  • زاهدی را گفت یاری در عمل ** کم گری تا چشم را ناید خلل‏ 445
  • A comrade in the work (of religion) said to an ascetic, “Weep little, lest thine eye come to harm.”

  • گفت زاهد از دو بیرون نیست حال ** چشم بیند یا نبیند آن جمال‏
  • The ascetic said, “The case is not outside of (admits only) two (alternatives): the eye will see, or it will not see, that (Divine) Beauty.

  • گر ببیند نور حق خود چه غم است ** در وصال حق دو دیده چه کم است‏
  • If it see the Light of God, what is there to grieve about? How little are two eyes (to him that is) in union with God!

  • ور نخواهد دید حق را گو برو ** این چنین چشم شقی گو کور شو
  • And if it shall not see God, let it go! Let such a miserable eye become blind!”

  • غم مخور از دیده کان عیسی تراست ** چپ مرو تا بخشدت دو چشم راست‏
  • Do not grieve for your eye when that Jesus is yours; do not go to the left (but to the right), that he may give you two right (sound) eyes.

  • عیسی روح تو با تو حاضر است ** نصرت از وی خواه کاو خوش ناصر است‏ 450
  • The Jesus of your spirit is present with you: beg aid from him, for he is a goodly aider;

  • لیک بیگار تن پر استخوان ** بر دل عیسی منه تو هر زمان‏
  • But do not every moment lay on the heart of (that) Jesus the unprofitable work of (providing for) a body full of bones,

  • همچو آن ابله که اندر داستان ** ذکر او کردیم بهر راستان‏
  • Like the fool whom we mentioned in the story for the sake of the righteous.

  • زندگی تن مجو از عیسی‏ات ** کام فرعونی مخواه از موسی‏ات‏
  • Seek not you from your Jesus the life of the body, ask not from your Moses the wish of a Pharaoh.

  • بر دل خود کم نه اندیشه‏ی معاش ** عیش کم ناید تو بر درگاه باش‏
  • Burden not your heart with thoughts of livelihood; livelihood will not fail: be (constant in attendance) at the (Divine) Court.

  • این بدن خرگاه آمد روح را ** یا مثال کشتیی مر نوح را 455
  • This body is a tent for the spirit, or like an ark for Noah.