English    Türkçe    فارسی   

2
693-717

  • گر خطا گفتیم اصلاحش تو کن ** مصلحی تو ای تو سلطان سخن‏
  • If we have spoken faultily, do Thou correct it: Thou art the Corrector, O Thou (who art the) Sultan of speech.

  • کیمیا داری که تبدیلش کنی ** گر چه جوی خون بود نیلش کنی‏
  • Thou hast the alchemy whereby Thou mayst transmute it, and though it be a river of blood, mayst make it a Nile.

  • این چنین میناگریها کار تست ** این چنین اکسیرها اسرار تست‏ 695
  • Such alchemical operations are Thy work, such elixirs are Thy secrets.

  • آب را و خاک را بر هم زدی ** ز آب و گل نقش تن آدم زدی‏
  • Thou didst beat water and earth together: from water and clay Thou didst mould the body of Adam.

  • نسبتش دادی و جفت و خال و عم ** با هزار اندیشه و شادی و غم‏
  • Thou gavest him (Man) lineage and wife and uncles, maternal and paternal, with a thousand thoughts and joys and griefs.

  • باز بعضی را رهایی داده‏ای ** زین غم و شادی جدایی داده‏ای‏
  • Again, to some Thou hast given deliverance: Thou hast parted them from this grief and joy;

  • برده‏ای از خویش و پیوند و سرشت ** کرده‏ای در چشم او هر خوب زشت‏
  • Thou hast borne them away from kindred and relatives and (their own) nature, Thou hast made every fair thing foul in his (such a one's) eyes.

  • هر چه محسوس است او رد می‏کند ** و انچه ناپیداست مسند می‏کند 700
  • He spurns all that is perceived by the senses, and leans for support on that which is invisible.

  • عشق او پیدا و معشوقش نهان ** یار بیرون فتنه‏ی او در جهان‏
  • His love is manifest and his Beloved is hidden: the Friend is outside (of the world), (but) His fascination is in the world.

  • این رها کن عشقهای صورتی ** نیست بر صورت نه بر روی ستی‏
  • Give up this (belief). Loves (felt) for what is endued with form have not as their object the (outward) form or the lady's face.

  • آن چه معشوق است صورت نیست آن ** خواه عشق این جهان خواه آن جهان‏
  • That which is the object of love is not the form, whether it be love for (the things of) this world or yonder world.

  • آن چه بر صورت تو عاشق گشته‏ای ** چون برون شد جان چرایش هشته‏ای‏
  • That which you have come to love for its form—why have you abandoned it after the spirit has fled?

  • صورتش بر جاست این سیری ز چیست ** عاشقا واجو که معشوق تو کیست‏ 705
  • Its form is still there: whence (then) this satiety (disgust)? O lover, inquire who your beloved (really) is.

  • آن چه محسوس است اگر معشوقه است ** عاشق استی هر که او را حس هست‏
  • If the beloved is that which the senses perceive, every one that has senses would be in love (with it).

  • چون وفا آن عشق افزون می‏کند ** کی وفا صورت دگرگون می‏کند
  • Inasmuch as constancy is increased by that (spiritual) love, how is constancy altered (impaired) by the (decay of the material) form?

  • پرتو خورشید بر دیوار تافت ** تابش عاریتی دیوار یافت‏
  • The sunbeam shone upon the wall: the wall received a borrowed splendour.

  • بر کلوخی دل چه بندی ای سلیم ** واطلب اصلی که تابد او مقیم‏
  • Why set your heart on a piece of turf, O simple man? Seek out the source which shines perpetually.

  • ای که تو هم عاشقی بر عقل خویش ** خویش بر صورت پرستان دیده بیش‏ 710
  • You who are in love with your intellect, deeming yourself superior to worshippers of form,

  • پرتو عقل است آن بر حس تو ** عاریت میدان ذهب بر مس تو
  • That (intellect) is a beam of (Universal) Intellect (cast) on your sense-perception; regard it as borrowed gold on your copper.

  • چون زر اندود است خوبی در بشر ** ور نه چون شد شاهد تو پیر خر
  • Beauty in humankind is like gilding; else, how did your sweetheart become (as ugly as) an old ass?

  • چون فرشته بود همچون دیو شد ** کان ملاحت اندر او عاریه بد
  • She was like an angel, she became like a demon, for that loveliness in her was a borrowed (transient) thing.

  • اندک اندک می‏ستانند آن جمال ** اندک اندک خشک می‏گردد نهال‏
  • Little by little they take away that beauty: little by little the sapling withers.

  • رو نعمره ننکسه بخوان ** دل طلب کن دل منه بر استخوان‏ 715
  • Go, recite (the text) to whom so We grant length of days, him We cause to decline. Seek the heart (spirit), set not thy heart on bones;

  • کان جمال دل جمال باقی است ** دولتش از آب حیوان ساقی است‏
  • For that beauty of the heart is the lasting beauty: its fortune gives to drink of the Water of Life.

  • خود هم او آب است و هم ساقی و مست ** هر سه یک شد چون طلسم تو شکست‏
  • Truly it is both the water and the giver of drink and the drunken: all three become one when your talisman is shattered.