English    Türkçe    فارسی   

3
1428-1452

  • عاشق حالی نه عاشق بر منی ** بر امید حال بر من می‌تنی
  • “Thou art in love with thy ‘state,’ thou art not in love with me; thou art attached to me in the hope of (experiencing) the ‘state.’”

  • آنک یک دم کم دمی کامل بود ** نیست معبود خلیل آفل بود
  • He that at one moment is deficient and at another moment perfect is not He that was worshipped by Khalíl (Abraham): he is one that sinks;

  • وانک آفل باشد و گه آن و این ** نیست دلبر لا احب افلین 1430
  • And he that is liable to sink and is now that and (now) this is not the (true) beloved: “I love not them that sink.”

  • آنک او گاهی خوش و گه ناخوشست ** یک زمانی آب و یک دم آتشست
  • He that is now pleasing and now unpleasing, at one time water and at one moment fire,

  • برج مه باشد ولیکن ماه نه ** نقش بت باشد ولی آگاه نه
  • May be the mansion of the Moon, but he is not the Moon; he may be the picture of the Adored One, but he is not conscious.

  • هست صوفی صفاجو ابن وقت ** وقت را همچون پدر بگرفته سخت
  • The Súfí that seeks purity is ‘the son of the time’: he has clasped the ‘time’ tightly as (though it were) his father.

  • هست صافی غرق عشق ذوالجلال ** ابن کس نه فارغ از اوقات و حال
  • The pure one (sáfí) is plunged in love of the Glorious (God); he is not the son of any one, (he is) free from ‘times’ and ‘states’—

  • غرقه‌ی نوری که او لم یولدست ** لم یلد لم یولد آن ایزدست 1435
  • Plunged in the Light which is unbegotten: (the description) He neither begetteth nor is He begotten belongs to God (alone).

  • رو چنین عشقی بجو گر زنده‌ای ** ورنه وقت مختلف را بنده‌ای
  • Go, seek a love like this, if thou art (spiritually) alive; otherwise, thou art a slave to the changing “time.”

  • منگر اندر نقش زشت و خوب خویش ** بنگر اندر عشق و در مطلوب خویش
  • Do not regard thy ugly or beauteous form; regard Love and the object of thy search.

  • منگر آنک تو حقیری یا ضعیف ** بنگر اندر همت خود ای شریف
  • Do not regard the fact that thou art despicable or infirm; look upon thy aspiration, O noble one.

  • تو به هر حالی که باشی می‌طلب ** آب می‌جو دایما ای خشک‌لب
  • In whatsoever state thou be, keep searching; O thou with dry lip, always be seeking the water,

  • کان لب خشکت گواهی می‌دهد ** کو بخر بر سر منبع رسد 1440
  • For that dry lip of thine gives evidence that at last it will reach the springhead.

  • خشکی لب هست پیغامی ز آب ** که بمات آرد یقین این اضطراب
  • Dryness of lip is a message from the water (to say) that this agitation (anxious search) will certainly bring thee to the water,

  • کین طلب‌کاری مبارک جنبشیست ** این طلب در راه حق مانع کشیست
  • For this seeking is a blessed motion; this search is a killer of obstacles on the Way to God.

  • این طلب مفتاح مطلوبات تست ** این سپاه و نصرت رایات تست
  • This search is the key to the things sought by thee; this (search) is thy army and the victory of thy banners.

  • این طلب همچون خروسی در صیاح ** می‌زند نعره که می‌آید صباح
  • This search is like a cock crowing and proclaiming that the dawn is at hand.

  • گرچه آلت نیستت تو می‌طلب ** نیست آلت حاجت اندر راه رب 1445
  • Although thou hast no equipment, do thou be ever seeking: equipment is not necessary on the Way of the Lord.

  • هر که را بینی طلب‌کار ای پسر ** یار او شو پیش او انداز سر
  • Whomsoever thou seest engaged in search, O son, become his friend and cast thy head before him,

  • کز جوار طالبان طالب شوی ** وز ظلال غالبان غالب شوی
  • For through being the neighbour of the seekers thou (thyself) wilt become a seeker, and from the shadows (protection) of the conquerors thou (thyself) wilt become a conqueror.

  • گر یکی موری سلیمانی بجست ** منگر اندر جستن او سست سست
  • If an ant has sought (to attain) the rank of Solomon, do not look languidly (contemptuously) on its quest.

  • هرچه داری تو ز مال و پیشه‌ای ** نه طلب بود اول و اندیشه‌ای
  • Everything that thou hast of wealth and (skill in) a handicraft (or profession)— was it not at first a quest and a thought?

  • حکایت آن شخص کی در عهد داود شب و روز دعا می‌کرد کی مرا روزی حلال ده بی رنج
  • Story of the person who in the time of David, on whom be peace, used to pray night and day, crying, “Give me a lawful livelihood without trouble (on my part).”

  • آن یکی در عهد داوود نبی ** نزد هر دانا و پیش هر غبی 1450
  • In the time of the prophet David a certain man, beside every sage and before every simpleton,

  • این دعا می‌کرد دایم کای خدا ** ثروتی بی رنج روزی کن مرا
  • Used always to utter this prayer: “O God, bestow on me riches without trouble!

  • چون مرا تو آفریدی کاهلی ** زخم‌خواری سست‌جنبی منبلی
  • Since Thou hast created me a lazybones, a receiver of blows, a slow mover, a sluggard,