در نگر در صنعت پاره‌زنی ** کو همی‌دوزد کهن بی سوزنی
Consider the art of a Tailor who sews old rags (together) without a needle:
ریسمان و سوزنی نه وقت خرز ** آنچنان دوزد که پیدا نیست درز
No thread or needle at the time of sewing; He sews in such wise that no seam is visible.
چشم بگشا حشر را پیدا ببین ** تا نماند شبهه‌ات در یوم دین
“Open thine eyes and behold the resurrection plainly, that there may not remain in thee doubt concerning the Day of Judgement,
تا ببینی جامعی‌ام را تمام ** تا نلرزی وقت مردن ز اهتمام
And that thou mayst behold My unitive power entire, so that at the time of death thou wilt not tremble with anxiety,
همچنانک وقت خفتن آمنی ** از فوات جمله حسهای تنی1770
Even as at the time of sleep thou art secure from (hast no fear of) the passing of all the bodily senses:
بر حواس خود نلرزی وقت خواب ** گرچه می‌گردد پریشان و خراب
At the time of sleep thou dost not tremble for thy senses, though they become scattered and ruined.”
جزع ناکردن شیخی بر مرگ فرزندان خود
How a certain Shaykh showed no grief at the death of his sons.
بود شیخی رهنمایی پیش ازین ** آسمانی شمع بر روی زمین
Formerly there was a Shaykh, a (spiritual) Director, a heavenly Candle on the face of the earth,
چون پیمبر درمیان امتان ** در گشای روضه‌ی دار الجنان
One like a prophet amongst religious communities, an opener of the door of the garden of Paradise.
گفت پیغامبر که شیخ رفته پیش ** چون نبی باشد میان قوم خویش
The Prophet said that a Shaykh who has gone forward (to perfection) is like a prophet amidst his people.
یک صباحی گفتش اهل بیت او ** سخت‌دل چونی بگو ای نیک‌خو1775
One morning his family said to him, “Tell us, O man of good disposition, how art thou (so) hard-hearted?
ماز مرگ و هجر فرزندان تو ** نوحه می‌داریم با پشت دوتو
We with backs (bent) double are mourning for the death and loss of thy sons;
تو نمی‌گریی نمی‌زاری چرا ** یا که رحمت نیست در دل ای کیا
Why art not thou weeping and lamenting? Or hast thou no pity in thy heart, O sire?
چون ترا رحمی نباشد در درون ** پس چه اومیدست‌مان از تو کنون
Since thou hast no pity within, what hope for us is there now from thee?
ما به ا اومید تویم ای پیشوا ** که بسنگذاری تو مارا در فنا
We are in hope of thee, O guide, that thou wilt not leave us to perish.
چون بیارایند روز حشر تخت ** خود شفیع ما توی آن روز سخت1780
When the throne is set up on the Day of Resurrection, ’tis thou that art our intercessor on that grievous day.
درچنان روز و شب بی‌زینهار ** ما به اکرام تویم اومیدوار
On such a merciless day and night we are hopeful of thy kindness.
دست ما و دامن تست آن زمان ** که نماند هیچ مجرم را امان
Our hands will cling to thy skirt at that moment when security remains not to any sinner.”
گفت پیغامبر که روز رستخیز ** کی گذارم مجرمان را اشک‌ریز
The Prophet has said, “On the Day of Resurrection how should I leave the sinners to shed tears?
من شفیع عاصیان باشم بجان ** تا رهانمشان ز اشکنجه‌ی گران
I will intercede with (all) my soul for the disobedient, that I may deliver them from the heavy torment.
عاصیان واهل کبایر را بجهد ** وا رهانم از عتاب نقض عهد1785
I will deliver by my efforts the disobedient and those who have committed capital sins from (suffering) punishment for breaking their covenant.
صالحان امتم خود فارغ‌اند ** از شفاعتهای من روز گزند
The righteous of my community are, in sooth, free from (have no need of) my intercessions on the Day of Woe;
بلک ایشان را شفاعتها بود ** گفتشان چون حکم نافذ می‌رود
Nay, they have (the right to make) intercessions, and their words go (forth) like an effective decree.
هیچ وازر وزر غیری بر نداشت ** من نیم وازر خدایم بر فراشت
No burdened one shall bear another's burden, (but) I am not burdened: God hath exalted me.”
آنک بی وزرست شیخست ای جوان ** در قبول حق چواندر کف کمان
O youth, the Shaykh is he that is without a burden and is like a bow in the hand (a mere instrument) in receiving (the command of) God.
شیخ کی بود پیر یعنی مو سپید ** معنی این مو بدان ای کژ امید1790
Who is a “Shaykh”? An old man (pír), that is (to say), white-haired. Do thou apprehend the meaning of this “(white) hair,” O you whose hopes are false.