English    Türkçe    فارسی   

3
2189-2213

  • نه ز چپشان چاره بود و نه ز راست ** حیله‌ها چون مرد هنگام دعاست
  • Neither on the left nor on the right was there any help for them: when (all) expedients are dead, (then) is the time to invoke God.
  • در دعا ایشان و در زاری و آه ** بر فلک زیشان شده دود سیاه 2190
  • They were (engaged) in invocation and lament and moaning: a black smoke went up from them to heaven.
  • دیو آن دم از عداوت بین بین ** بانگ زد کای سگ‌پرستان علتین
  • Then the Devil cried in enmity, “Avaunt! Avaunt! O dog-worshippers, (ye shall be afflicted with) two maladies.
  • مرگ و جسک ای اهل انکار و نفاق ** عاقبت خواهد بدن این اتفاق
  • Death and woe (to you)! O unbelievers and hypocrites, this will befall (you) in the end,
  • چشمتان تر باشد از بعد خلاص ** که شوید از بهر شهوت دیو خاص
  • (That) after deliverance ye will rejoice to become peculiar devils for the sake of (gratifying) your lust,
  • یادتان ناید که روزی در خطر ** دستتان بگرفت یزدان از قدر
  • And will not remember that in the day of peril God took your hands (to save you) from His decree.”
  • این همی‌آمد ندا از دیو لیک ** این سخن را نشنود جز گوش نیک 2195
  • This cry was coming from the Devil; but these words are unheard except by a good ear.
  • راست فرمودست با ما مصطفی ** قطب و شاهنشاه و دریای صفا
  • Mustafá (Mohammed), the Pole and the Emperor and the Sea of Purity, has told us truly,
  • کانچ جاهل دید خواهد عاقبت ** عاقلان بینند ز اول مرتبت
  • That what the ignorant will see in the end the wise see from the first step.
  • کارها ز آغاز اگر غیبست و سر ** عاقل اول دید و آخر آن مصر
  • If matters are hidden and secret at the beginning, the wise man sees at first, while that obstinate one (sees) at last.
  • اولش پوشیده باشد و آخر آن ** عاقل و جاهل ببیند در عیان
  • The beginning thereof is concealed, and both the wise man and the ignorant will see the end in (the moment of its) manifestation;
  • گر نبینی واقعه‌ی غیب ای عنود ** حزم را سیلاب کی اندر ربود 2200
  • (But) if you, O contumacious one, do not see the hidden event (before it comes to pass)—when did the torrent sweep away your prudence?
  • حزم چه بود بدگمانی بر جهان ** دم بدم بیند بلای ناگهان
  • What is prudence? To think ill of the world. He (the prudent man) at every moment will (expect to) see a sudden calamity.
  • تصورات مرد حازم
  • The ideas of the prudent man.
  • آنچنانک ناگهان شیری رسید ** مرد را بربود و در بیشه کشید
  • ’Tis as when a lion has suddenly come up and seized a man and dragged him into the jungle.
  • او چه اندیشد در آن بردن ببین ** تو همان اندیش ای استاد دین
  • At (the moment of) that carrying off, what will he think of? Consider (this), and think of the same thing, O thou who art learned in the (Mohammedan) Religion.
  • می‌کشد شیر قضا در بیشه‌ها ** جان ما مشغول کار و پیشه‌ها
  • The lion, Destiny, is dragging into the jungles (of death) our souls which are preoccupied with (worldly) business and trades.
  • آنچنانک از فقر می‌ترسند خلق ** زیر آب شور رفته تا به حلق 2205
  • That (case) is like (the fact) that the people (of this world) have fear of poverty, plunged (as they are) up to their throats in the briny water.
  • گر بترسندی از آن فقرآفرین ** گنجهاشان کشف گشتی در زمین
  • If they should fear the Creator of poverty, treasures would be opened to them on the earth.
  • جمله‌شان از خوف غم در عین غم ** در پی هستی فتاده در عدم
  • Through fear of affliction they all are in the very essence of affliction: in their quest for (material) existence they have fallen into non-existence.
  • دعا و شفاعت دقوقی در خلاص کشتی
  • Daqúqí's entreaty and intercession for the deliverance of the ship.
  • چون دقوقی آن قیامت را بدید ** رحم او جوشید و اشک او دوید
  • When Daqúqí beheld that turmoil, his pity was stirred and his tears flowed fast.
  • گفت یا رب منگر اندر فعلشان ** دستشان گیر ای شه نیکو نشان
  • He said, “O Lord, do not look at their deeds! Take their hands (to succour them), O auspicious King!
  • خوش سلامتشان به ساحل با زبر ** ای رسیده دست تو در بحر و بر 2210
  • Bring them back well and safe to the shore, O Thou whose hand (power) reaches (both) sea and land!
  • ای کریم و ای رحیم سرمدی ** در گذار از بدسگالان این بدی
  • O Gracious One, O Merciful and Everlasting One, pass over this wickedness committed by devisers of evil!
  • ای بداده رایگان صد چشم و گوش ** بی ز رشوت بخش کرده عقل و هوش
  • O Thou who hast given, free of cost, a hundred eyes and ears, and, without bribe, hast dispensed intellect and understanding;
  • پیش از استحقاق بخشیده عطا ** دیده از ما جمله کفران و خطا
  • Who hast bestowed the gift before the merit (was existent), having suffered from us the whole (sum) of ingratitude and transgression: