English    Türkçe    فارسی   

3
427-451

  • بهر گندم تخم باطل کاشتید ** و آن رسول حق را بگذاشتید
  • On account of the wheat ye sowed the seed of vanity and forsook that Messenger of God.
  • صحبت او خیر من لهوست و مال ** بین کرا بگذاشتی چشمی بمال
  • Companionship with him is better that pastime and riches: (look and ) see whom thou hast forsaken, rub an eye!
  • خود نشد حرص شما را این یقین ** که منم رزاق و خیر الرازقین
  • Verily, to your greed did not this become certain, that I am the Provider and the best of them that provide?”
  • آنک گندم را ز خود روزی دهد ** کی توکلهات را ضایع نهد 430
  • He that giveth sustenance from Himself unto the wheat, how should He let thy acts of trust (in Him) be wasted?
  • از پی گندم جدا گشتی از آن ** که فرستادست گندم ز آسمان
  • For the sake of wheat thou hast become parted from Him who hath sent the wheat from Heaven.
  • دعوت باز بطان را از آب به صحرا
  • How the falcon invited the ducks to come from the water to the plain.
  • باز گوید بط را کز آب خیز ** تا ببینی دشتها را قندریز
  • Says the falcon to the duck, “Arise from the water, that thou mayst see the plains diffusing sweetness,”
  • بط عاقل گویدش ای باز دور ** آب ما را حصن و امنست و سرور
  • (But) the wise duck says to him, “Away, O falcon! The water is our stronghold and safety and joy.”
  • دیو چون باز آمد ای بطان شتاب ** هین به بیرون کم روید از حصن آب
  • The Devil is like the falcon. O ducks, make haste (to guard yourselves)! Beware, do not come out of your stronghold, the water.
  • باز را گویند رو رو باز گرد ** از سر ما دست دار ای پای‌مرد 435
  • They (the ducks) say to the falcon, “Begone, begone! Turn back and keep the hand off our heads, O kind friend!
  • ما بری از دعوتت دعوت ترا ** ما ننوشیم این دم تو کافرا
  • We are quit of thy invitation: (keep) the invitation for thyself: we will not listen to these words of thine, O infidel!
  • حصن ما را قند و قندستان ترا ** من نخواهم هدیه‌ات بستان ترا
  • The stronghold (the water) is (enough) for us: let the sugar and sugar-fields be thine! I do not desire thy gift: take it for thyself!
  • چونک جان باشد نیاید لوت کم ** چونک لشکر هست کم ناید علم
  • Whilst there is life (in the body), food will not fail; when there is an army, banners will not fail.”
  • خواجه‌ی حازم بسی عذر آورید ** بس بهانه کرد با دیو مرید
  • The prudent Khwája offered many an excuse and made many a pretext to the (countryman who resembled the) obstinate Devil.
  • گفت این دم کارها دارم مهم ** گر بیایم آن نگردد منتظم 440
  • “At this moment,” said he, “I have serious matters (in hand); if I come (to visit you), they will not be set in order.
  • شاه کار نازکم فرموده است ** ز انتظارم شاه شب نغنوده است
  • The King has charged me with a delicate affair, and because of (anxiously) expecting me he has not slept during the night.
  • من نیارم ترک امر شاه کرد ** من نتانم شد بر شه روی‌زرد
  • I dare not neglect the King's command, I cannot fall into disgrace with the King.
  • هر صباح و هر مسا سرهنگ خاص ** می‌رسد از من همی‌جوید مناص
  • Every morning and evening a special officer arrives and requests of me (desires me to provide) a means of escape (from the difficulty).
  • تو روا داری که آیم سوی ده ** تا در ابرو افکند سلطان گره
  • Do you deem it right that I should go into the country, with the result that the King would knit his brows (in wrath)?
  • بعد از آن درمان خشمش چون کنم ** زنده خود را زین مگر مدفون کنم 445
  • How should I heal (assuage) his anger after that? Surely, by this (offence) I should bury myself alive.”
  • زین نمط او صد بهانه باز گفت ** حیله‌ها با حکم حق نفتاد جفت
  • He related a hundred pretexts of this sort, (but his) expedients did not coincide with God's decree.
  • گر شود ذرات عالم حیله‌پیچ ** با قضای آسمان هیچند هیچ
  • If (all) the atoms of the world contrive expedients, they are naught, naught, against the ordinance of Heaven.
  • چون گریزد این زمین از آسمان ** چون کند او خویش را از وی نهان
  • How shall this earth flee from Heaven, how shall it conceal itself from it?
  • هرچه آید ز آسمان سوی زمین ** نه مفر دارد نه چاره نه کمین
  • Whatsoever may come from Heaven to the earth, it (the earth) has no refuge or device or hiding-place.
  • آتش ار خورشید می‌بارد برو ** او بپیش آتشش بنهاده رو 450
  • Is fire from the sun raining upon it, it has laid its face (low) before his fire;
  • ور همی طوفان کند باران برو ** شهرها را می‌کند ویران برو
  • And if the rain is making a flood upon it and devastating the cities upon it,