English    Türkçe    فارسی   

3
4322-4346

  • خفت در مسجد خود او را خواب کو ** مرد غرقه گشته چون خسپد بجو
  • He slept in the mosque, (but) where (how) in sooth had he sleep? How should a submerged man sleep in the river?

  • خواب مرغ و ماهیان باشد همی ** عاشقان را زیر غرقاب غمی
  • Always, for the lovers (of God) beneath the flood of a (great) passion, there is (only) the sleep of birds and fishes.

  • نیمشب آواز با هولی رسید ** کایم آیم بر سرت ای مستفید
  • At midnight came an awful voice, “I come, I come upon thee, O thou that seekest advantage.”

  • پنج کرت این چنین آواز سخت ** می‌رسید و دل همی‌شد لخت‌لخت 4325
  • Five times came such a terrible voice, and his heart was being rent piecemeal.

  • تفسیر آیت واجلب علیهم بخیلک و رجلک
  • Commentary on the verse (of the Qur’án): “And raise the battle-cry against them with thy horsemen and men on foot.”

  • تو چو عزم دین کنی با اجتهاد ** دیو بانگت بر زند اندر نهاد
  • When you earnestly resolve to be religious, the Devil in your nature cries out at you,

  • که مرو زان سو بیندیش ای غوی ** که اسیر رنج و درویشی شوی
  • “Go not in that direction! Bethink you, O misguided one; for you will become captive to distress and poverty.

  • بی‌نوا گردی ز یاران وابری ** خوار گردی و پشیمانی خوری
  • You will become destitute, you will be cut off from friends, you will be despised, you will feel sorry.”

  • تو ز بیم بانگ آن دیو لعین ** وا گریزی در ضلالت از یقین
  • From fear of the outcry of that accursed Devil you flee away from certain truth into error,

  • که هلا فردا و پس فردا مراست ** راه دین پویم که مهلت پیش ماست 4330
  • Saying, “Ho, to-morrow is mine and after to-morrow: I will run in the Way of religion, I have (plenty of) time.”

  • مرگ بینی باز کو از چپ و راست ** می‌کشد همسایه را تا بانگ خاست
  • Then again you see Death killing your neighbours on left and right, so that the cry (of lamentation) is raised.

  • باز عزم دین کنی از بیم جان ** مرد سازی خویشتن را یک زمان
  • Now, in fear of (your) life, you resolve to be religious: for a while, you make yourself a (true) man;

  • پس سلح بر بندی از علم و حکم ** که من از خوفی نیارم پای کم
  • So you put on the armour of knowledge and wisdom, saying, “I will not shrink from any danger.”

  • باز بانگی بر زند بر تو ز مکر ** که بترس و باز گرد از تیغ فقر
  • Again he (the Devil) deceitfully cries out at you—“Be afraid and turn away from the sword of poverty!”

  • باز بگریزی ز راه روشنی ** آن سلاح علم و فن را بفکنی 4335
  • Once more you flee from the Way of Light and cast off that armour of knowledge and virtue.

  • سالها او را به بانگی بنده‌ای ** در چنین ظلمت نمد افکنده‌ای
  • (For many) years, you are a slave to him because of a cry: you have laid down the blanket (have lain down to rest) in such darkness as this!

  • هیبت بانگ شیاطین خلق را ** بند کردست و گرفته حلق را
  • Dread of the cry of the devils has bound the people and taken hold of their throats,

  • تا چنان نومید شد جانشان ز نور ** که روان کافران ز اهل قبور
  • Till their souls have become as hopeless of the Light as the spirits of the infidels who dwell in the tombs.

  • این شکوه بانگ آن ملعون بود ** هیبت بانگ خدایی چون بود
  • Such is the terror of the cry of that accursed one: how (great) must be the dread of the Divine cry!

  • هیبت بازست بر کبک نجیب ** مر مگس را نیست زان هیبت نصیب 4340
  • Dread of the falcon is (falling) upon the noble partridge: the fly hath no portion of that dread,

  • زانک نبود باز صیاد مگس ** عنکبوتان می مگس گیرند و بس
  • Because the falcon is not a hunter of flies: only spiders catch flies.

  • عنکبوت دیو بر چون تو ذباب ** کر و فر دارد نه بر کبک و عقاب
  • The spider, (which is) the Devil, hath dominion over flies like you, not over the partridge and the eagle.

  • بانگ دیوان گله‌بان اشقیاست ** بانگ سلطان پاسبان اولیاست
  • The cry of the devils is the drover of the damned; the cry of the Lord is the guardian of the (blessed) saints,

  • تا نیامیزد بدین دو بانگ دور ** قطره‌ای از بحر خوش با بحر شور
  • To the end that, by reason of these two cries (being) far distant (from each other), not a drop of the sweet sea may mingle with the briny sea.

  • رسیدن بانگ طلسمی نیم‌شب مهمان مسجد را
  • How the talismanic cry came at midnight to (the ears of) the guest in the mosque.

  • بشنو اکنون قصه‌ی آن بانگ سخت ** که نرفت از جا بدان آن نیکبخت 4345
  • Now hear the tale of the terrible cry, by which that good-fortuned man was not dismayed.

  • گفت چون ترسم چو هست این طبل عید ** تا دهل ترسد که زخم او را رسید
  • He said, “How should I fear? for this is the drum of the Festival. Let the drum fear, since blows belong to it.