English    Türkçe    فارسی   

3
4404-4428

  • آسمان مرد و زمین زن در خرد ** هرچه آن انداخت این می‌پرورد
  • In (the view of) the intellect, heaven is man and the earth woman: whatever that (heaven) casts forth this (earth) fosters

  • چون نماند گرمیش بفرستد او ** چون نماند تری و نم بدهد او 4405
  • When it (the earth) hath no heat remaining, it (heaven) sends it; when no freshness and moisture remains, it bestows it.

  • برج خاکی خاک ارضی را مدد ** برج آبی تریش اندر دمد
  • The terrene sign (of the zodiac) is (supplying) replenishment to the dust of the earth; the aqueous sign produces freshness therein;

  • برج بادی ابر سوی او برد ** تا بخارات وخم را بر کشد
  • The aerial sign wafts the clouds towards it, that they may sweep away the pestilential vapours;

  • برج آتش گرمی خورشید ازو ** همچو تابه‌ی سرخ ز آتش پشت و رو
  • The fiery sign is the source of the sun’s heat, (which is) like a frying-pan (made) red-hot, back and front, by fire.

  • هست سرگردان فلک اندر زمن ** همچو مردان گرد مکسب بهر زن
  • Heaven is turning giddily in (the world of) Time, like men (prowling) around (in search of) gain for the wife’s sake;

  • وین زمین کدبانویها می‌کند ** بر ولادات و رضاعش می‌تند 4410
  • And this earth practises housewiferies : it attends to births and to suckling that (which it bears).

  • پس زمین و چرخ را دان هوشمند ** چونک کار هوشمندان می‌کنند
  • Therefore regard earth and heaven as endowed with intelligence, since they do the work of intelligent beings.

  • گر نه از هم این دو دلبر می‌مزند ** پس چرا چون جفت در هم می‌خزند
  • Unless these two sweethearts are tasting (delight) from one another, then why are they creeping together like mates?

  • بی زمین کی گل بروید و ارغوان ** پس چه زاید ز آب و تاب آسمان
  • Without the earth how should roses andarghawan-flowers grow? What, then, would be born of the water and heat of heaven?

  • بهر آن میلست در ماده به نر ** تا بود تکمیل کار همدگر
  • The desire (implanted) in the female for the male is to the end that they may perfect each other’s work.

  • میل اندر مرد و زن حق زان نهاد ** تا بقا یابد جهان زین اتحاد 4415
  • God put desire in man and woman in order that the world! should be preserved by this union.

  • میل هر جزوی به جزوی هم نهد ** ز اتحاد هر دو تولیدی زهد
  • He also implants the desire of every part for another part: from the union of both an act of generation results.

  • شب چنین با روز اندر اعتناق ** مختلف در صورت اما اتفاق
  • Likewise night and day are in mutual embrace: (they are) different in appearance, but (are really) in agreement.

  • روز و شب ظاهر دو ضد و دشمنند ** لیک هر دو یک حقیقت می‌تنند
  • Day and night, outwardly, are two contraries and enemies, but they both attend on one truth—

  • هر یکی خواهان دگر را همچو خویش ** از پی تکمیل فعل و کار خویش
  • Each desiring the other, like kinsfolk, for the sake of perfecting their action and work.

  • زانک بی شب دخل نبود طبع را ** پس چه اندر خرج آرد روزها 4420
  • (Both serve one purpose) because, without night, the nature (of man) would receive no income: what, then, should the days expend?

  • جذب هر عنصری جنس خود را کی در ترکیب آدمی محتبس شده است به غیر جنس
  • How each element attracts its congener that has been imprisoned in the human constitution by the non-homogeneous (elements).

  • خاک گوید خاک تن را باز گرد ** ترک جان کن سوی ما آ همچو گرد
  • Earth says to the earth of the body, “Return! Take leave of the spirit, come to me like the dust.

  • جنس مایی پیش ما اولیتری ** به که زان تن وا رهی و زان تری
  • Thou art my congener, thou art more suited (to be) with me: ’tis better that thou shouldst escape from that body and that moisture.”

  • گوید آری لیک من پابسته‌ام ** گرچه همچون تو ز هجران خسته‌ام
  • It answers, “Yes; but I am fettered, although like thee I am weary of separation.”

  • تری تن را بجویند آبها ** کای تری باز آ ز غربت سوی ما
  • The waters seek the moisture of the body, saying, “O moisture, come back to us from exile.”

  • گرمی تن را همی‌خواند اثیر ** که ز ناری راه اصل خویش گیر 4425
  • The aether is calling the heat of the body, saying, “Thou art of fire: take the way to thy origin.”

  • هست هفتاد و دو علت در بدن ** از کششهای عناصر بی رسن
  • There are two-and-seventy diseases in the body, (caused) by the elements pulling without cord.

  • علت آید تا بدن را بسکلد ** تا عناصر همدگر را وا هلد
  • Disease comes to shatter the body, so that the elements may abandon each other.

  • چار مرغ‌اند این عناصر بسته‌پا ** مرگ و رنجوری و علت پاگشا
  • These elements are four birds with their legs tied (together): death and sickness and disease loose their legs.