English    Türkçe    فارسی   

4
1809-1833

  • باد بوی‌آور مر او را آب گشت ** آب هم او را شراب ناب گشت
  • The scent-bearing breeze became water for him; for him too the water became pure wine.

  • چون درو آثار مستی شد پدید ** یک مرید او را از آن دم بر رسید 1810
  • When the marks of intoxication appeared in him, a disciple questioned him concerning that breath (Divine afflatus);

  • پس بپرسیدش که این احوال خوش ** که برونست از حجاب پنج و شش
  • Then he asked him, “(What are) these sweet ecstasies which are beyond the pale of the five (senses) and the six (directions)?

  • گاه سرخ و گاه زرد و گه سپید ** می‌شود رویت چه حالست و نوید
  • Thy face is becoming now red and now yellow and now white: what is the (good) hap and the glad tidings?

  • می‌کشی بوی و به ظاهر نیست گل ** بی‌شک از غیبست و از گلزار کل
  • Thou art inhaling scent, and no flowers are visible: doubtless it is from the Unseen and from the garden of the Universal.

  • ای تو کام جان هر خودکامه‌ای ** هر دم از غیبت پیام و نامه‌ای
  • O thou who art the desire of every one who (wilfully) follows his own desire (for God), thou to whom there is (coming) at every moment a message and letter from the Unseen,

  • هر دمی یعقوب‌وار از یوسفی ** می‌رسد اندر مشام تو شفا 1815
  • Thou to whose (spiritual) organ of smell there is coming at every moment, as to Jacob, balm from a Joseph,

  • قطره‌ای بر ریز بر ما زان سبو ** شمه‌ای زان گلستان با ما بگو
  • Spill upon us one drop from that pitcher, give us one word that smells of that garden.

  • خو نداریم ای جمال مهتری ** که لب ما خشک و تو تنها خوری
  • We are not accustomed, O (thou who art the) beauty of (spiritual) majesty, that thou shouldst drink alone while our lips are dry.

  • ای فلک‌پیمای چست چست‌خیز ** زانچ خوردی جرعه‌ای بر ما بریز
  • O nimble, nimbly-rising traverser of Heaven, spill upon us one draught of that which thou hast drunk.

  • میر مجلس نیست در دوران دگر ** جز تو ای شه در حریفان در نگر
  • There is no other Master of the Revels in the world except thee: O king, look (with favour) on the boon-companions!

  • کی توان نوشید این می زیردست ** می یقین مر مرد را رسواگرست 1820
  • How is it possible to quaff this wine underhand (in secret)? Certainly wine is the exposer of man.

  • بوی را پوشیده و مکنون کند ** چشم مست خویشتن را چون کند
  • He may disguise and conceal the scent, (but) how will he hide his intoxicated eye?

  • خود نه آن بویست این که اندر جهان ** صد هزاران پرده‌اش دارد نهان
  • In sooth this is not a scent that thousands of veils will keep hidden in the world.

  • پر شد از تیزی او صحرا و دشت ** دشت چه کز نه فلک هم در گذشت
  • The desert and plain are filled with its pungency. What (of the) plain? for it hath passed even beyond the nine spheres (of Heaven).

  • این سر خم را به کهگل در مگیر ** کین برهنه نیست خود پوشش‌پذیر
  • Do not daub the head of the jar with mortar, for indeed this naked one does not admit of covering.

  • لطف کن ای رازدان رازگو ** آنچ بازت صید کردش بازگو 1825
  • Show kindness: O thou who knowest and canst tell the mystery, declare that which thy falcon (thy spirit) has made its prey.”

  • گفت بوی بوالعجب آمد به من ** هم‌چنانک مر نبی را از یمن
  • He said, “A marvellous scent is come to me, even as (a scent came) for the Prophet's sake from Yemen;

  • که محمد گفت بر دست صبا ** از یمن می‌آیدم بوی خدا
  • For Mohammed said, ‘The scent of God is coming to me from Yemen, (wafted) on the hand of the zephyr.’”

  • بوی رامین می‌رسد از جان ویس ** بوی یزدان می‌رسد هم از اویس
  • The scent of Rámín is coming from the soul of Wís; the scent of God, too, is coming from Uways.

  • از اویس و از قرن بوی عجب ** مر نبی را مست کرد و پر طرب
  • From Uways and from Qaran a wondrous scent made the Prophet drunken and full of rapture.

  • چون اویس از خویش فانی گشته بود ** آن زمینی آسمانی گشته بود 1830
  • Since Uways had passed away from himself, that earthly one (Uways) had become heavenly.

  • آن هلیله‌ی پروریده در شکر ** چاشنی تلخیش نبود دگر
  • The myrobalan conserved in sugar—its bitter taste is not (retained) any more.

  • آن هلیله‌ی رسته از ما و منی ** نقش دارد از هلیله طعم نی
  • (Similarly) the (spiritual) myrobalan that is freed from egoism hath (only) the appearance of myrobalan, (but) not the flavour.

  • این سخن پایان ندارد باز گرد ** تا چه گفت از وحی غیب آن شیرمرد
  • This topic hath no end. Return (to the story), that (we may see) what that holy man (Báyazíd) said, (moved) by inspiration from the World Unseen.

  • قول رسول صلی الله علیه و سلم انی لاجد نفس الرحمن من قبل الیمن
  • The words of the Prophet, may God bless and save him, "Verily, I feel the Breath of the Merciful (God) from the direction of Yemen."