چنگ در صلب و رحمها در زدی ** تا که شارع را بگیری از بدی
Thou didst lay a (violent) hand upon the loins and wombs, that thou might’st wickedly occupy (close) the thoroughfare (of sexual intercourse).
چون بگیری شهرهی که ذوالجلال ** بر گشادست از برای انتسال
How should’st thou occupy (close) the highway which the Almighty hath opened for the purpose of procreation?
سد شدی دربندها را ای لجوج ** کوری تو کرد سرهنگی خروج
Thou didst block the passes, O contumacious one, (but) in despite of thee a captain issued forth.
نک منم سرهنگ هنگت بشکنم ** نک به نامش نام و ننگت بشکنم
Lo, I am the captain: I will break thy power. Lo, in His name I will break thy name and fame.
تو هلا در بندها را سخت بند ** چندگاهی بر سبال خود بخند2450
Come now, close the passes tightly! Laugh at thy moustache (be the dupe of thy vainglory) a (little) while!
سبلتت را بر کند یک یک قدر ** تا بدانی کالقدر یعمی الحذر
The Divine decree will tear out thy moustache piecemeal, that thou mayst know that the Decree makes precaution blind.
سبلت تو تیزتر یا آن عاد ** که همی لرزید از دمشان بلاد
Is thy moustache fiercer than that of (the people of) ‘Ád, at whose breath (all) the lands used to tremble?
تو ستیزهروتری یا آن ثمود ** که نیامد مثل ایشان در وجود
Art thou more contentious in aspect or (the tribe of) Thamúd, the like of whom never came into existence?
صد ازینها گر بگویم تو کری ** بشنوی و ناشنوده آوری
Though I tell (thee) a hundred of these (proofs), thou art deaf: thou hearest and pretendest not to have heard.
توبه کردم از سخن که انگیختم ** بیسخن من دارویت آمیختم2455
I repent of the words which I raised up: (now), without words, I have mixed for thee a medicine
که نهم بر ریش خامت تا پزد ** یا بسوزد ریش و ریشهت تا ابد
Which I will place upon thy raw sore, that it may be assuaged, or that thy sore and thy beard may be burnt (destroyed entirely) unto everlasting,
تا بدانی که خبیرست ای عدو ** میدهد هر چیز را درخورد او
To the end that thou mayst know that He is omniscient, O enemy: He gives to everything that which befits it.
کی کژی کردی و کی کردی تو شر ** که ندیدی لایقش در پی اثر
When hast thou done wrong and when hast thou wrought evil but thou hast seen (suffered) the effect befitting it?
کی فرستادی دمی بر آسمان ** نیکیی کز پی نیامد مثل آن
When hast thou once sent a good deed to Heaven but the like thereof has followed after?
گر مراقب باشی و بیدار تو ** بینی هر دم پاسخ کردار تو2460
If thou wilt be observant and vigilant, thou wilt see at every moment the response to thy action.
چون مراقب باشی و گیری رسن ** حاجتت ناید قیامت آمدن
When thou art observant and dost grasp the cord (of apprehension), thou needest not the coming of the Resurrection (to reveal the ultimate effects).
آنک رمزی را بداند او صحیح ** حاجتش ناید که گویندش صریح
He that truly knows (the meaning of) an indication does not need to have it plainly declared to him.
این بلا از کودنی آید ترا ** که نکردی فهم نکته و رمزها
This tribulation befalls thee from (thy) stupidity in not understanding the subtle hints and indications.
از بدی چون دل سیاه و تیره شد ** فهم کن اینجا نشاید خیره شد
When thy heart has been blackened and darkened by wickedness, understand! One ought not to become besotted here;
ورنه خود تیری شود آن تیرگی ** در رسد در تو جزای خیرگی2465
Otherwise, in sooth, that darkness will become an arrow (of woe), and the penalty of (thy) besottedness will overtake thee.
ور نیاید تیر از بخشایش است ** نه پی نادیدن آلایش است
And if the arrow come not, ’tis from (God's) bounty; not because of (His) not seeing the defilement (of thy sin).
هین مراقب باش گر دل بایدت ** کز پی هر فعل چیزی زایدت
Hark, be observant if thou wouldst have a (pure) heart, for something is born to thee in consequence of every action.
ور ازین افزون ترا همت بود ** از مراقب کار بالاتر رود
And if thou hast an aspiration greater than this, (and if) the enterprise goes beyond (the spiritual rank of) the observant,
بیان آنک تن خاکی آدمی همچون آهن نیکو جوهر قابل آینه شدن است تا درو هم در دنیا بهشت و دوزخ و قیامت و غیر آن معاینه بنماید نه بر طریق خیال
[Explaining that the earthen body of man, like iron of fine substance, is capable of becoming a mirror, so that therein even in this world Paradise and Hell and the Resurrection et cetera are shown by immediate vision, not in the mode of phantasy.]