English    Türkçe    فارسی   

4
2454-2478

  • صد ازینها گر بگویم تو کری ** بشنوی و ناشنوده آوری
  • Though I tell (thee) a hundred of these (proofs), thou art deaf: thou hearest and pretendest not to have heard.

  • توبه کردم از سخن که انگیختم ** بی‌سخن من دارویت آمیختم 2455
  • I repent of the words which I raised up: (now), without words, I have mixed for thee a medicine

  • که نهم بر ریش خامت تا پزد ** یا بسوزد ریش و ریشه‌ت تا ابد
  • Which I will place upon thy raw sore, that it may be assuaged, or that thy sore and thy beard may be burnt (destroyed entirely) unto everlasting,

  • تا بدانی که خبیرست ای عدو ** می‌دهد هر چیز را درخورد او
  • To the end that thou mayst know that He is omniscient, O enemy: He gives to everything that which befits it.

  • کی کژی کردی و کی کردی تو شر ** که ندیدی لایقش در پی اثر
  • When hast thou done wrong and when hast thou wrought evil but thou hast seen (suffered) the effect befitting it?

  • کی فرستادی دمی بر آسمان ** نیکیی کز پی نیامد مثل آن
  • When hast thou once sent a good deed to Heaven but the like thereof has followed after?

  • گر مراقب باشی و بیدار تو ** بینی هر دم پاسخ کردار تو 2460
  • If thou wilt be observant and vigilant, thou wilt see at every moment the response to thy action.

  • چون مراقب باشی و گیری رسن ** حاجتت ناید قیامت آمدن
  • When thou art observant and dost grasp the cord (of apprehension), thou needest not the coming of the Resurrection (to reveal the ultimate effects).

  • آنک رمزی را بداند او صحیح ** حاجتش ناید که گویندش صریح
  • He that truly knows (the meaning of) an indication does not need to have it plainly declared to him.

  • این بلا از کودنی آید ترا ** که نکردی فهم نکته و رمزها
  • This tribulation befalls thee from (thy) stupidity in not understanding the subtle hints and indications.

  • از بدی چون دل سیاه و تیره شد ** فهم کن اینجا نشاید خیره شد
  • When thy heart has been blackened and darkened by wickedness, understand! One ought not to become besotted here;

  • ورنه خود تیری شود آن تیرگی ** در رسد در تو جزای خیرگی 2465
  • Otherwise, in sooth, that darkness will become an arrow (of woe), and the penalty of (thy) besottedness will overtake thee.

  • ور نیاید تیر از بخشایش است ** نه پی نادیدن آلایش است
  • And if the arrow come not, ’tis from (God's) bounty; not because of (His) not seeing the defilement (of thy sin).

  • هین مراقب باش گر دل بایدت ** کز پی هر فعل چیزی زایدت
  • Hark, be observant if thou wouldst have a (pure) heart, for something is born to thee in consequence of every action.

  • ور ازین افزون ترا همت بود ** از مراقب کار بالاتر رود
  • And if thou hast an aspiration greater than this, (and if) the enterprise goes beyond (the spiritual rank of) the observant,

  • بیان آنک تن خاکی آدمی هم‌چون آهن نیکو جوهر قابل آینه شدن است تا درو هم در دنیا بهشت و دوزخ و قیامت و غیر آن معاینه بنماید نه بر طریق خیال
  • [Explaining that the earthen body of man, like iron of fine substance, is capable of becoming a mirror, so that therein even in this world Paradise and Hell and the Resurrection et cetera are shown by immediate vision, not in the mode of phantasy.]

  • پس چو آهن گرچه تیره‌هیکلی ** صیقلی کن صیقلی کن صیقلی
  • Then, though thou art dark-bodied like iron, make a practice of polishing, polishing, polishing,

  • تا دلت آیینه گردد پر صور ** اندرو هر سو ملیحی سیمبر 2470
  • That thy heart may become a mirror full of images, (with) a lovely silverbreasted (form reflected) therein on every side.

  • آهن ار چه تیره و بی‌نور بود ** صیقلی آن تیرگی از وی زدود
  • Although the iron was dark and devoid of light, polishing cleared away the darkness from it.

  • صیقلی دید آهن و خوش کرد رو ** تا که صورتها توان دید اندرو
  • The iron saw (suffered) the polishing and made its face fair, so that images could be seen therein.

  • گر تن خاکی غلیظ و تیره است ** صیقلش کن زانک صیقل گیره است
  • If the earthen body is gross and dark, polish it—for it is receptive to the polishing instrument—

  • تا درو اشکال غیبی رو دهد ** عکس حوری و ملک در وی جهد
  • In order that the forms of the Unseen may appear in it, and that the reflexion of houri and angel may dart into it.

  • صیقل عقلت بدان دادست حق ** که بدو روشن شود دل را ورق 2475
  • God hath given thee the polishing instrument, Reason, to the end that thereby the leaf (surface) of the heart may be made resplendent.

  • صیقلی را بسته‌ای ای بی‌نماز ** وآن هوا را کرده‌ای دو دست باز
  • Thou, O prayerless man, hast put the polisher (Reason) in bonds and hast loosed the two hands of sensuality.

  • گر هوا را بند بنهاده شود ** صیقلی را دست بگشاده شود
  • If bonds be put on sensuality, the hand of the polisher (Reason) will be untied.

  • آهنی که آیینه غیبی بدی ** جمله صورتها درو مرسل شدی
  • A piece of iron that became a mirror of the Unseen—all the forms (of the Unseen) would be shot into it.