English    Türkçe    فارسی   

4
2683-2707

  • جرعه‌ی می را خدا آن می‌دهد ** که بدو مست از دو عالم می‌دهد
  • God gives to a draught of wine such (potency) that one intoxicated with it escapes from the two worlds.
  • خاصیت بنهاده در کف حشیش ** کو زمانی می‌رهاند از خودیش
  • He hath endowed hashísh with the property that, for a time, it delivers him (who eats it) from self-consciousness.
  • خواب را یزدان بدان سان می‌کند ** کز دو عالم فکر را بر می‌کند 2685
  • God makes sleep to be (constituted) in such a manner that it erases (all) thought of the two worlds.
  • کرد مجنون را ز عشق پوستی ** کو بنشناسد عدو از دوستی
  • He made Majnún, through love for a (dog's) skin, to be such that he would not know an enemy from a friend.
  • صد هزاران این چنین می‌دارد او ** که بر ادراکات تو بگمارد او
  • He hath a hundred thousand wines of this sort which He sets (in authority) over thy (intellectual) perceptions.
  • هست میهای شقاوت نفس را ** که ز ره بیرون برد آن نحس را
  • For the carnal soul there are the wines of damnation, which carry that ill-starred one out of the (right) way.
  • هست میهای سعادت عقل را ** که بیابد منزل بی‌نقل را
  • For the intellect there are the wines of felicity, so that it gains the abode whence is no departure.
  • خیمه‌ی گردون ز سرمستی خویش ** بر کند زان سو بگیرد راه پیش 2690
  • Through its intoxication it uproots the tent of the sky and takes the way (leading) onward from that (earthly) direction.
  • هین بهر مستی دلا غره مشو ** هست عیسی مست حق خر مست جو
  • Hark, be not deceived, O heart, by every intoxication: Jesus is intoxicated with God, the ass is intoxicated with barley.
  • این چنین می را بجو زین خنبها ** مستی‌اش نبود ز کوته دنبها
  • Seek wine like this from these jars: the intoxication (produced) by it is not (to be obtained) from the bobtailed;
  • زانک هر معشوق چون خنبیست پر ** آن یکی درد و دگر صافی چو در
  • For every object of love is like a full jar, one (full of) dregs, and another pure as pearls.
  • می‌شناسا هین بچش با احتیاط ** تا میی یابی منزه ز اختلاط
  • O connoisseur of wine, beware, taste with precaution, that thou mayst find a wine free from adulteration.
  • هر دو مستی می‌دهندت لیک این ** مستی‌ات آرد کشان تا رب دین 2695
  • Both (jars) will intoxicate thee, but this (blessed) intoxication, drawing (thee along), will lead thee to the Lord of the Judgement,
  • تا رهی از فکر و وسواس و حیل ** بی عقال این عقل در رقص‌الجمل
  • So that thou wilt be delivered from thought and anxiety and expedients, (whilst) this intellect (moves) unshackled at the camel's ambling pace.
  • انبیا چون جنس روحند و ملک ** مر ملک را جذب کردند از فلک
  • Since the prophets are homogeneous with spirit and angel, they drew angels from heaven.
  • باد جنس آتش است و یار او ** که بود آهنگ هر دو بر علو
  • Wind (air) is the congener and friend of fire, for the tendency of both is upward.
  • چون ببندی تو سر کوزه‌ی تهی ** در میان حوض یا جویی نهی
  • When you stop the mouth of an empty pot and put it in a tank or river,
  • تا قیامت آن فرو ناید به پست ** که دلش خالیست و در وی باد هست 2700
  • It will not sink till the Resurrection, for its heart (interior) is void and there is (nothing but) wind (air) in it.
  • میل بادش چون سوی بالا بود ** ظرف خود را هم سوی بالا کشد
  • Since the desire of the wind (confined) in it is (to move) upward, it draws upward also the vessel containing it.
  • باز آن جانها که جنس انبیاست ** سوی‌ایشان کش کشان چون سایه‌هاست
  • Again, the spirits that are homogeneous with the prophets are moving gradually, like shadows, towards them,
  • زانک عقلش غالبست و بی ز شک ** عقل جنس آمد به خلقت با ملک
  • Because its (such a spirit's) intelligence is predominant; and beyond doubt the intelligence is homogeneous in nature with the angel;
  • وان هوای نفس غالب بر عدو ** نفس جنس اسفل آمد شد بدو
  • While in the enemy (of God) the carnal soul's concupiscence is predominant: the carnal soul is homogeneous with the lowest (of the low) and goes to it.
  • بود قبطی جنس فرعون ذمیم ** بود سبطی جنس موسی کلیم 2705
  • The Egyptian was a congener of the reprobate Pharaoh; the Israelite was a congener of Moses, the Kalím.
  • بود هامان جنس‌تر فرعون را ** برگزیدش برد بر صدر سرا
  • Hámán was more congenial (than any one else) to Pharaoh: he (Pharaoh) chose him out and brought him to the high-seat in the palace.
  • لاجرم از صدر تا قعرش کشید ** که ز جنس دوزخ‌اند آن دو پلید
  • Inevitably he (Hámán) dragged him (Pharaoh) from the high-seat to the lowest depth, for those two unclean ones are homogenous with Hell.