English    Türkçe    فارسی   

4
566-590

  • بارها گفتند زر را وا بریم ** سوی مخزن ما چه بیگار اندریم
  • (Many) times they said, “Let us take the gold back to the treasury: what a (fruitless) quest are we (engaged) in!

  • عرصه‌ای کش خاک زر ده دهیست ** زر به هدیه بردن آنجا ابلهیست
  • A spacious land of which the soil is pure gold—to bring gold thither as a gift is folly.”

  • ای ببرده عقل هدیه تا اله ** عقل آنجا کمترست از خاک راه
  • O thou who hast brought intelligence to God as a gift, there intelligence is less (in value) than the dust of the road.

  • چون کساد هدیه آنجا شد پدید ** شرمساریشان همی واپس کشید
  • When the worthlessness of the gift became apparent there (in Solomon's kingdom), shamefacedness was drawing them back (towards Bilqís);

  • باز گفتند ار کساد و ار روا ** چیست بر ما بنده فرمانیم ما 570
  • (But) again they said, “Whether it be worthless or valuable, what matter to us? We are slaves (bound) to (obey) the command.

  • گر زر و گر خاک ما را بردنیست ** امر فرمان‌ده به جا آوردنیست
  • Whether we have to bring gold or earth, the command of the one who gives the command is to be executed.

  • گر بفرمایند که واپس برید ** هم به فرمان تحفه را باز آورید
  • If they command you to bring it back (to Bilqís), (then) take the gift back according to the command.”

  • خنده‌ش آمد چون سلیمان آن بدید ** کز شما من کی طلب کردم ثرید
  • When Solomon beheld that (gift), he laughed, saying, “When did I seek tharíd from you?

  • من نمی‌گویم مرا هدیه دهید ** بلک گفتم لایق هدیه شوید
  • I do not bid you bestow gifts on me; nay, I bid you be worthy of the gifts (which I bestow);

  • که مرا از غیب نادر هدیه‌هاست ** که بشر آن را نیارد نیز خواست 575
  • For I have rare gifts (coming) from the Unseen, which human beings durst not even ask for.

  • می‌پرستید اختری کو زر کند ** رو باو آرید کو اختر کند
  • Ye worship the star (planet) that makes gold: turn your faces towards Him that makes the star.

  • می‌پرستید آفتاب چرخ را ** خوار کرده جان عالی‌نرخ را
  • Ye worship the sun in heaven, having despised the Spirit (which is) of high price.

  • آفتاب از امر حق طباخ ماست ** ابلهی باشد که گوییم او خداست
  • The sun, by command of God, is our cook: ’twere folly that we should say it is God.

  • آفتابت گر بگیرد چون کنی ** آن سیاهی زو تو چون بیرون کنی
  • If thy sun be eclipsed, what wilt thou do? How wilt thou expel that blackness from it?

  • نه به درگاه خدا آری صداع ** که سیاهی را ببر وا ده شعاع 580
  • Wilt not thou bring thy headache (trouble and pain) to the court of God, saying, ‘Take the blackness away, give back the radiance!’

  • گر کشندت نیم‌شب خورشید کو ** تا بنالی یا امان خواهی ازو
  • If they would kill thee at midnight, where is the sun, that thou shouldst wail (in supplication) and beg protection of it?

  • حادثات اغلب به شب واقع شود ** وان زمان معبود تو غایب بود
  • Calamities, for the most part, happen in the night; and at that time the object of thy worship is absent.

  • سوی حق گر راستانه خم شوی ** وا رهی از اختران محرم شوی
  • If thou sincerely bow (in prayer) to God, thou wilt be delivered from the stars: thou wilt become intimate (with God).

  • چون شوی محرم گشایم با تو لب ** تا ببینی آفتابی نیم‌شب
  • When thou becomest intimate, I will open my lips (to speak) with thee, that thou may’st behold a Sun at midnight.

  • جز روان پاک او را شرق نه ** در طلوعش روز و شب را فرق نه 585
  • It hath no Orient but the pure spirit: in (respect of) its rising, there is no difference between day and night.

  • روز آن باشد که او شارق شود ** شب نماند شب چو او بارق شود
  • ’Tis day when it (the Sun) rises; when it begins to shine, night is night no more.

  • چون نماید ذره پیش آفتاب ** هم‌چنانست آفتاب اندر لباب
  • (Such) as the mote appears in the presence of the sun, even such is the sun (of this world) in the pure substance (of the Light of God).

  • آفتابی را که رخشان می‌شود ** دیده پیشش کند و حیران می‌شود
  • The sun that becomes resplendent, and before which the (keenest) sight is blunted and dazzled—

  • هم‌چو ذره بینیش در نور عرش ** پیش نور بی حد موفور عرش
  • Thou wilt see it as a mote in the light of the Divine Throne, (a mote) beside the illimitable abounding light of the Divine Throne.

  • خوار و مسکین بینی او را بی‌قرار ** دیده را قوت شده از کردگار 590
  • Thou wilt deem it base and lowly and impermanent, (when) strength has come to thine (inward) eye from the Creator.”