English    Türkçe    فارسی   

5
1015-1039

  • این شهیدان باز نو غازی شدند  ** وین اسیران باز بر نصرت زدند  1015
  • These martyrs have become warriors anew, and these captives have gained the victory once more;

  • سر برآوردند باز از نیستی  ** که ببین ما را گر اکمه نیستی 
  • They have lifted up their heads again from non-existence, saying, “Behold us if thou art not blind from birth,”

  • تا بدانی در عدم خورشیدهاست  ** وآنچ اینجا آفتاب آنجا سهاست 
  • That you may know that in non-existence there are suns, and that what is a sun here is (only) a small star yonder.

  • در عدم هستی برادر چون بود  ** ضد اندر ضد چون مکنون بود 
  • How, O brother, is existence (contained) in non-existence? How is opposite concealed in opposite?

  • یخرج الحی من المیت بدان  ** که عدم آمد امید عابدان 
  • He brings forth the living from the dead: know that the hope of (His) worshippers is non-existence.

  • مرد کارنده که انبارش تهیست  ** شاد و خوش نه بر امید نیستیست  1020
  • The sower whose barn is empty, is not he joyful and happy in hope of non-existence—

  • که بروید آن ز سوی نیستی  ** فهم کن گر واقف معنیستی 
  • (Namely, in the hope) that that (crop) will grow from the quarter of nonexistence? Apprehend (this) if thou art aware of (spiritual) reality.

  • دم به دم از نیستی تو منتظر  ** که بیابی فهم و ذوق آرام و بر 
  • Moment by moment thou art expecting from non-existence to gain understanding and (spiritual) perception and peace and good.

  • نیست دستوری گشاد این راز را  ** ورنه بغدادی کنم ابخاز را 
  • ’Tis not permitted to divulge this mystery; else I should make Abkház a Baghdád.

  • پس خزانه‌ی صنع حق باشد عدم  ** که بر آرد زو عطاها دم به دم 
  • Non-existence, then, is God's factory from which He continually produces gifts.

  • مبدع آمد حق و مبدع آن بود  ** که برآرد فرع بی‌اصل و سند  1025
  • God is the Originator, and an originator is he who produces a branch (derivative) without root (fundamental principle) or support (model).

  • مثال عالم هست نیست‌نما و عالم نیست هست‌نما 
  • Parable of the world (really) existent that appears non-existent and the world (really) non-existent that appears existent.

  • نیست را بنمود هست و محتشم  ** هست را بنمود بر شکل عدم 
  • He (God) hath caused the non-existent to appear existent and magnificent; He hath caused the existent to appear in the form of non-existence.

  • بحر را پوشید و کف کرد آشکار  ** باد را پوشید و بنمودت غبار 
  • He hath concealed the Sea and made the foam visible; He hath concealed the Wind and displayed to thee the dust.

  • چون مناره‌ی خاک پیچان در هوا  ** خاک از خود چون برآید بر علا 
  • The dust is whirling in the air, (high) as a minaret: how should the dust rise aloft of itself?

  • خاک را بینی به بالا ای علیل  ** باد را نی جز به تعریف دلیل 
  • Thou seest the dust on high, O infirm (of sight): the Wind (thou seest) not, except through knowledge given by induction.

  • کف همی‌بینی روانه هر طرف  ** کف بی‌دریا ندارد منصرف  1030
  • Thou seest the foam moving in every direction: without the Sea the foam hath no turning-place.

  • کف به حس بینی و دریا از دلیل  ** فکر پنهان آشکارا قال و قیل 
  • Thou seest the foam by sense perception and the Sea by induction: thought is hidden, speech manifest.

  • نفی را اثبات می‌پنداشتیم  ** دیده‌ی معدوم‌بینی داشتیم 
  • We deemed negation to be affirmation: we had an eye that saw (only) the nonexistent.

  • دیده‌ای که اندر نعاسی شد پدید  ** کی تواند جز خیال و نیست دید 
  • The eye that appeared (came into being) in a state of slumber, how should it be able to see aught but phantasy and non-existence?

  • لاجرم سرگشته گشتیم از ضلال  ** چون حقیقت شد نهان پیدا خیال 
  • Necessarily we were bewildered by error, since Reality was hidden and Phantasy visible,

  • این عدم را چون نشاند اندر نظر  ** چون نهان کرد آن حقیقت از بصر  1035
  • (Wondering) why He (God) set up this non-existence in (full) view and why He caused that Reality to be hidden from sight.

  • آفرین ای اوستاد سحرباف  ** که نمودی معرضان را درد صاف 
  • Praise (to Thee), O Master-weaver of magic who hast made the dregs to seem pure (wine) to them that turn away (from the Truth).

  • ساحران مهتاب پیمایند زود  ** پیش بازرگان و زر گیرند سود 
  • Magicians quickly measure moonbeams in the presence of the merchant and receive gold as profit.

  • سیم بربایند زین گون پیچ پیچ  ** سیم از کف رفته و کرباس هیچ 
  • (When) by artful tricks of this sort they take money, the money is gone from his (the purchaser's) hand, (but) there is no linen (to be seen).

  • این جهان جادوست ما آن تاجریم  ** که ازو مهتاب پیموده خریم 
  • This world is a sorcerer, and we are the merchants who buy from it the measured moonbeams.