English    Türkçe    فارسی   

5
3561-3585

  • با همه سالوس با ما نیز هم  ** داد او و صد چو او این دم دهم 
  • Hypocrisy to all and even to me! I will give him and a hundred like him their due at this moment.”

  • خشم خون‌خوارش شده بد سرکشی  ** از دهانش می بر آمد آتشی 
  • His (the Amír's) bloodthirsty wrath had become a rebel: a fire (of rage) was coming up from his mouth.

  • دو بار دست و پای امیر را بوسیدن و لابه کردن شفیعان و همسایگان زاهد 
  • How the neighbours of the ascetic, who were interceding for him, kissed the hands and feet of the Amír and humbly entreated him a second time.

  • آن شفیعان از دم هیهای او  ** چند بوسیدند دست و پای او 
  • At the breath of his clamour those intercessors kissed his hands and feet several times,

  • کای امیر از تو نشاید کین کشی  ** گر بشد باده تو بی‌باده خوشی 
  • Saying, “O Amír, it does not beseem thee to exact vengeance: if the wine is gone, (yet) thou art delicious without wine.

  • باده سرمایه ز لطف تو برد  ** لطف آب از لطف تو حسرت خورد  3565
  • Wine derives its original substance from thy goodliness; the goodliness of water regrets (its lack of) thy goodliness.

  • پادشاهی کن ببخشش ای رحیم  ** ای کریم ابن الکریم ابن الکریم 
  • Act royally, forgive him, O merciful one, O generous son of a generous sire and grandsire.

  • هر شرابی بنده‌ی این قد و خد  ** جمله مستان را بود بر تو حسد 
  • Every wine is the slave of this (comely) figure and (fair) cheek (of thine): all the drunken feel envy of thee.

  • هیچ محتاج می گلگون نه‌ای  ** ترک کن گلگونه تو گلگونه‌ای 
  • Thou hast no need of rosy wine: take leave of (its) rosiness, thou (thyself) art (its) rosiness.

  • ای رخ چون زهره‌ات شمس الضحی  ** ای گدای رنگ تو گلگونه‌ها 
  • O thou whose Venus-like countenance is (bright as) the morning sun, O thou of whose colour (all) rosinesses are beggars,

  • باده کاندر خنب می‌جوشد نهان  ** ز اشتیاق روی تو جوشد چنان  3570
  • The wine that is bubbling invisibly in the jar bubbles thus from longing for thy face.

  • ای همه دریا چه خواهی کرد نم  ** وی همه هستی چه می‌جویی عدم 
  • O thou who art the whole sea, what wilt thou do with dew? And O thou who art the whole of existence, why art thou seeking non-existence?

  • ای مه تابان چه خواهی کرد گرد  ** ای که مه در پیش رویت روی‌زرد 
  • O resplendent Moon, what wilt thou do with the dust, O thou beside whose face the moon is pallid?

  • تاج کرمناست بر فرق سرت  ** طوق اعطیناک آویز برت 
  • Thou art lovely and beautiful and the mine (source) of every loveliness: why indeed shouldst thou lay thyself under obligations to wine?

  • تو خوش و خوبی و کان هر خوشی  ** تو چرا خود منت باده کشی 
  • The tiara of We have honoured (the sons of Adam) is on the crown of thy head; the collar of We have given thee hangs on thy breast.

  • جوهرست انسان و چرخ او را عرض  ** جمله فرع و پایه‌اند و او غرض  3575
  • Man is the substance, and the celestial sphere is his accident; all things are (like) a branch or the step of a ladder: he is the object.

  • ای غلامت عقل و تدبیرات و هوش  ** چون چنینی خویش را ارزان فروش 
  • O thou to whom reason and foresight and intelligence are slaves, how art thou selling thyself so cheaply?

  • خدمتت بر جمله هستی مفترض  ** جوهری چون نجده خواهد از عرض 
  • Service to thee is imposed on all existence as a duty: how should a substance beg for help from an accident?

  • علم جویی از کتبها ای فسوس  ** ذوق جویی تو ز حلوا ای فسوس 
  • Thou seekest knowledge from books—oh, ridiculous! Thou seekest pleasure from halwá (sweetmeats)—oh, ridiculous!

  • بحر علمی در نمی پنهان شده  ** در سه گز تن عالمی پنهان شده 
  • Thou art the sea of knowledge hidden in a dewdrop; thou art the universe hidden in a body three ells long.

  • می چه باشد یا سماع و یا جماع  ** تا بجویی زو نشاط و انتفاع  3580
  • What is wine or music or sexual intercourse that thou shouldst seek delight and profit there from?

  • آفتاب از ذره‌ای شد وام خواه  ** زهره‌ای از خمره‌ای شد جام‌خواه 
  • (’Tis as though) the sun sought to borrow (light) from a mote, (or) a Zuhra begged for a cup (of wine) from a small jar.

  • جان بی‌کیفی شده محبوس کیف  ** آفتابی حبس عقده اینت حیف 
  • Thou art the unconditional spirit imprisoned in conditionality, thou art the sun imprisoned in the (descending) node: here's a pity!”

  • باز جواب گفتن آن امیر ایشان را 
  • How the Amír answered them again.

  • گفت نه نه من حریف آن میم  ** من به ذوق این خوشی قانع نیم 
  • He replied, “Nay, nay, I am the fellow for that wine: I am not content with tasting this delight (of which ye speak).

  • من چنان خواهم که هم‌چون یاسمین  ** کژ همی‌گردم چنان گاهی چنین 
  • I desire such (wine), that, like the jasmine, I may ever be reeling crookedly (now) that way, now this,

  • وارهیده از همه خوف و امید  ** کژ همی‌گردم بهر سو هم‌چو بید  3585
  • And, having been delivered from all fear and hope, I may be swaying to every side, like the willow,