English    Türkçe    فارسی   

6
1188-1212

  • هم‌چو من که بر هوا راکب شدم  ** در شب معراج مستصحب شدم 
  • Like me, who rode upon the air on the night of the Ascension and sought communion (with God).”
  • گفت چون باشد سگی کوری پلید  ** جست او از خواب خود را شیر دید 
  • He (Hilál) said, “How is a blind filthy dog that sprang up from sleep and found itself to be a lion?—
  • نه چنان شیری که کس تیرش زند  ** بل ز بیمش تیغ و پیکان بشکند  1190
  • Not such a lion as any one could shoot; nay, but (such an one that) by the terror of it sword and javelin would be shattered.
  • کور بر اشکم رونده هم‌چو مار  ** چشمها بگشاد در باغ و بهار 
  • The blind man, (who was) going on his belly, like a snake— (how is he when) he has opened his eyes in the garden and in spring?”
  • چون بود آن چون که از چونی رهید  ** در حیاتستان بی‌چونی رسید 
  • How is the “how” (contingent being) that has been freed from “how-ness” (conditionedness) and has attained unto the abounding life of “how-lessness”?
  • گشت چونی‌بخش اندر لامکان  ** گرد خوانش جمله چونها چون سگان 
  • He has become a dispenser of “how-ness” in the world beyond locality: all “how's” are (gathered) round his table, like dogs.
  • او ز بی‌چونی دهدشان استخوان  ** در جنابت تن زن این سوره مخوان 
  • He gives (throws) to them a bone from (the table of) “how-lessness.” Do thou, (being) in the state of pollution, keep silence: do not recite this Súra (of the Qur’án).
  • تا ز چونی غسل ناری تو تمام  ** تو برین مصحف منه کف ای غلام  1195
  • Until thou wash thyself entirely clean of “how-ness,” do not put thy hand on this (Holy) Book, O youth.
  • گر پلیدم ور نظیفم ای شهان  ** این نخوانم پس چه خوانم در جهان 
  • Whether I am dirty or clean, O (spiritual) princes, if I do not recite this, then what in the world shall I recite?
  • تو مرا گویی که از بهر ثواب  ** غسل ناکرده مرو در حوض آب 
  • You say to me, “For the sake of the (Divine) reward, do not go into the water-tank without having washed”;
  • از برون حوض غیر خاک نیست  ** هر که او در حوض ناید پاک نیست 
  • (But) outside of the tank there is nothing but earth: no one who does not enter the tank is clean.
  • گر نباشد آبها را این کرم  ** کو پذیرد مر خبث را دم به دم 
  • If the waters have not the grace to receive filth continually,
  • وای بر مشتاق و بر اومید او  ** حسرتا بر حسرت جاوید او  1200
  • Alas for the longing lover and his hope! Oh, sorrow for his everlasting sorrow!
  • آب دارد صد کرم صد احتشام  ** که پلیدان را پذیرد والسلام 
  • (Nay, but) the water hath a hundred graces, a hundred (noble) pities, for it receives the defiled ones (and purifies them)—and peace (be with thee)!
  • ای ضیاء الحق حسام‌الدین که نور  ** پاسبان تست از شر الطیور 
  • O thou Radiance of God, Husámu’ddín, the Light is thy protector from the worst of flying creatures.
  • پاسبان تست نور و ارتقاش  ** ای تو خورشید مستر از خفاش 
  • The Light and its ascent are thy protector, O Sun who art concealed from the bat.
  • چیست پرده پیش روی آفتاب  ** جز فزونی شعشعه و تیزی تاب 
  • The veil before the face of the Sun, what is it but excess of brilliance and intensity of splendour?
  • پرده‌ی خورشید هم نور ربست  ** بی‌نصیب از وی خفاشست و شبست  1205
  • The veil over the Sun is just the Light of the Lord: the bat and the night have no lot therein.
  • هر دو چون در بعد و پرده مانده‌اند  ** یا سیه‌رو یا فسرده مانده‌اند 
  • Inasmuch as both (of them) have remained far (from the Sun) and veiled (from it), they have remained either black-faced (like Night) or cold (like the bat).
  • چون نبشتی بعضی از قصه‌ی هلال  ** داستان بدر آر اندر مقال 
  • Since thou hast written part of the story of the New-moon (Hilál), (now) put into words the tale of the Full-moon.
  • آن هلال و بدر دارند اتحاد  ** از دوی دورند و از نقص و فساد 
  • The New-moon and the Full-moon have oneness (with each other): they are far from duality and from imperfection and corruption.
  • آن هلال از نقص در باطن بریست  ** آن به ظاهر نقص تدریج آوریست 
  • The new-moon is inwardly free from imperfection: its apparent imperfection is (due to its) increasing gradually.
  • درس گوید شب به شب تدریج را  ** در تانی بر دهد تفریج را  1210
  • Night by night it gives a lesson in gradualness, and with deliberation it produces relief (for itself).
  • در تانی گوید ای عجول خام  ** پایه‌پایه بر توان رفتن به بام 
  • With deliberation it says, “O hasty fool, (only) step by step can one mount to the roof.”
  • دیگ را تدریج و استادانه جوش  ** کار ناید قلیه‌ی دیوانه جوش 
  • Let the cooking-pot boil gradually, as a skilful (cook) does: the stew boiled in a mad hurry is of no use.