English    Türkçe    فارسی   

6
3884-3908

  • طالب الدنیا و توفیراتها  ** طالب العلم و تدبیراتها 
  • (The two classes mentioned are) the seeker of the present world and its abundant opportunities for acquisition, and the seeker of knowledge and the considerations proper to it.
  • پس درین قسمت چو بگماری نظر  ** غیر دنیا باشد این علم ای پدر  3885
  • Now, when you fix your attention on this division, (you will see that) this knowledge must be other than the present world, O father.
  • غیر دنیا پس چه باشد آخرت  ** کت کند زینجا و باشد رهبرت 
  • What, then, is other than the present world? The next world, (the knowledge of) which will take you away from here and be your guide (to God).
  • بحث کردن آن سه شه‌زاده در تدبیر آن واقعه 
  • How the three princes discussed the (best) plan to adopt in view of what had occurred.
  • رو به هم کردند هر سه مفتتن  ** هر سه را یک رنج و یک درد و حزن 
  • The three afflicted ones put their heads together: all three felt the same grief and pain and sorrow.
  • هر سه در یک فکر و یک سودا ندیم  ** هر سه از یک رنج و یک علت سقیم 
  • All three were comrades in one meditation and one passion; all three were sick with one disease and one malady.
  • در خموشی هر سه را خطرت یکی  ** در سخن هم هر سه را حجت یکی 
  • At the time of silence all three had one thought; at the time of speech, too, all three had one argument.
  • یک زمانی اشک‌ریزان جمله‌شان  ** بر سر خوان مصیبت خون‌فشان  3890
  • At one moment they all were shedding tears and weeping blood on the dining-table of calamity;
  • یک زمان از آتش دل هر سه کس  ** بر زده با سوز چون مجمر نفس 
  • At another moment all three, from the fire in their hearts, heaved burning sighs as (hot as) a chafing-pan.
  • مقالت برادر بزرگین 
  • The discourse of the eldest brother.
  • آن بزرگین گفت ای اخوان خیر  ** ما نه نر بودیم اندر نصح غیر 
  • The eldest said, “O men of probity, were not we masculine (vigorous and bold) in giving counsel to others?
  • از حشم هر که به ما کردی گله  ** از بلا و فقر و خوف و زلزله 
  • Whenever one of the (King's) retainers complained to us of affliction and poverty and fear and agitation,
  • ما همی‌گفتیم کم نال از حرج  ** صبر کن کالصبر مفتاح الفرج 
  • We used to say, ‘Do not bewail thy hardships: be patient, for patience (fortitude) is the key to relief from pain.’
  • این کلید صبر را اکنون چه شد  ** ای عجب منسوخ شد قانون چه شد  3895
  • What has become now of this key, (namely) fortitude? Wonderful! The rule (which we laid down for others) is null and void (for us): what has become of it?
  • ما نمی‌گفتیم که اندر کش مکش  ** اندر آتش هم‌چو زر خندید خوش 
  • Did not we always say, ‘In the (hour of) struggle laugh happily like gold in the fire’?
  • مر سپه را وقت تنگاتنگ جنگ  ** گفته ما که هین مگردانید رنگ 
  • We said to the soldiers at the time of conflict in battle, ‘Hark, do not change colour (lose courage)!’
  • آن زمان که بود اسپان را وطا  ** جمله سرهای بریده زیر پا 
  • At the time when the ground trodden underfoot by the horses was entirely (composed of) severed heads,
  • ما سپاه خویش را هی هی کنان  ** که به پیش آیید قاهر چون سنان 
  • We were shouting to our troops, ‘On, on! Advance irresistibly like the spearpoint!’
  • جمله عالم را نشان داده به صبر  ** زانک صبر آمد چراغ و نور صدر  3900
  • We preached fortitude to all the world, because fortitude (we said) is a lamp and light in the breast.
  • نوبت ما شد چه خیره‌سر شدیم  ** چون زنان زشت در چادر شدیم 
  • Now it is our turn. Why have we become distracted and gone under the chádar (veil) like cowardly women?”
  • ای دلی که جمله را کردی تو گرم  ** گرم کن خود را و از خود دار شرم 
  • O heart that didst inspire all (others) with ardour, inspire thyself with ardour and be ashamed of thyself!
  • ای زبان که جمله را ناصح بدی  ** نوبت تو گشت از چه تن زدی 
  • O tongue that wert a mentor to all (others), now ’tis thy turn: why art thou silent?
  • ای خرد کو پند شکرخای تو  ** دور تست این دم چه شد هیهای تو 
  • O reason, where is thy eloquent and persuasive counsel? Now ’tis thy turn: what has become of thy (former) admonitions?
  • ای ز دلها برده صد تشویش را  ** نوبت تو شد بجنبان ریش را  3905
  • O thou who hast removed a hundred anxieties from (other) hearts, now ’tis thy turn: wag thy beard!
  • از غری ریش ار کنون دزدیده‌ای  ** پیش ازین بر ریش خود خندیده‌ای 
  • If now, in thy vile poltroonery, thou hast (only) stolen a beard (art devoid of real manhood), formerly thou must have been laughing at thy beard (making a mock display of manly virtue).
  • وقت پند دیگرانی های های  ** در غم خود چون زنانی وای وای 
  • When thou exhortest others, (thy cry is), “Come on! come on!” In thine own anguish (thou criest), “Alas, alas!” like women.
  • چون به درد دیگران درمان بدی  ** درد مهمان تو آمد تن زدی 
  • Since thou wert a cure for others' pain, (how is it that) thou art silent when pain has become thy guest?