-
تیغ هست از جان عاشق گردروب ** زانک سیف افتاد محاء الذنوب 4060
- The sword (of Love) sweeps the dust away from the lover's soul, because the sword is a wiper-out of sins.
-
چون غبار تن بشد ماهم بتافت ** ماه جان من هوای صاف یافت
- When the bodily dust is gone, my moon shines: my spirit's moon finds a clear sky.
-
عمرها بر طبل عشقت ای صنم ** ان فی متی حیاتی میزنم
- For ages, O adored one, I have been beating the drum of love for thee (to the tune of) ‘Lo, my life depends on my dying.’
-
دعوی مرغابی کردست جان ** کی ز طوفان بلا دارد فغان
- My spirit has boasted that it is a water-bird: how should it lament the flood of tribulation?
-
بط را ز اشکستن کشتی چه غم ** کشتیاش بر آب بس باشد قدم
- What cares the duck for shipwreck? Her feet in the water are ship enough.
-
زنده زین دعوی بود جان و تنم ** من ازین دعوی چگونه تن زنم 4065
- My soul and body are (kept) alive by this boast: how should I refrain from making this boast?
-
خواب میبینم ولی در خواب نه ** مدعی هستم ولی کذاب نه
- I am dreaming but I am not asleep; I am a boaster but I am not a liar.
-
گر مرا صد بار تو گردن زنی ** همچو شمعم بر فروزم روشنی
- Though you behead me a hundred times, I am like a candle: I will burn brightly (still).
-
آتش ار خرمن بگیرد پیش و پس ** شبروان را خرمن آن ماه بس
- Though the stack (of my existence) catch fire (both) in front and behind, the stack (halo) of that Moon is enough for travellers in the night.
-
کرده یوسف را نهان و مختبی ** حیلت اخوان ز یعقوب نبی
- Joseph was hidden and concealed from Jacob the prophet by the trickery of his brethren.
-
خفیه کردندش به حیلتسازیی ** کرد آخر پیرهن غمازیی 4070
- They put him out of sight by an artifice, (but) at last his shirt gave an information.”
-
آن دو گفتندش نصیحت در سمر ** که مکن ز اخطار خود را بیخبر
- The two (brothers of the eldest prince) admonished him in converse, saying, “Do not ignore the dangers.
-
هین منه بر ریشهای ما نمک ** هین مخور این زهر بر جلدی و شک
- Hark, do not put salt on our wounds! Beware, do not drink this poison rashly and in doubt (of the consequences).
-
جز به تدبیر یکی شیخی خبیر ** چون روی چون نبودت قلبی بصیر
- How canst thou go without being counselled by a wise Shaykh, since thou hast not a discerning heart?
-
وای آن مرغی که ناروییده پر ** بر پرد بر اوج و افتد در خطر
- Woe to the unfledged bird that flies up to the zenith and falls into peril!”
-
عقل باشد مرد را بال و پری ** چون ندارد عقل عقل رهبری 4075
- Intelligence is wings and feathers to a man: when he lacks intelligence, (he must rely on) the intelligence of a guide.
-
یا مظفر یا مظفرجوی باش ** یا نظرور یا نظرورجوی باش
- Either be victorious or in search of a victor: either have insight or be in search of one endowed with insight.
-
بی ز مفتاح خرد این قرع باب ** از هوا باشد نه از روی صواب
- Without (possession of) the key, namely, intelligence, this knocking at the door is prompted by self-will, not by right motives.
-
عالمی در دام میبین از هوا ** وز جراحتهای همرنگ دوا
- See a whole world ensnared by self-will and by wounds (harmful things) that look like remedies (beneficial things).
-
مار استادست بر سینه چو مرگ ** در دهانش بهر صید اشگرف برگ
- The snake, (terrible) as death, stands (raises itself) on its breast, with a big leaf in its mouth in order to catch its prey.
-
در حشایش چون حشیشی او بپاست ** مرغ پندارد که او شاخ گیاست 4080
- It stands erect, like a herb, amidst the herbage, (so that) the bird thinks it is the stalk of a plant.
-
چون نشیند بهر خور بر روی برگ ** در فتد اندر دهان مار و مرگ
- When it (the bird) settles on the leaf for the purpose of eating, it falls into the mouth of the snake and (into the jaws of) death.
-
کرده تمساحی دهان خویش باز ** گرد دندانهاش کرمان دراز
- A crocodile opens its mouth: its teeth are surrounded by long worms.
-
از بقیهی خور که در دندانش ماند ** کرمها رویید و بر دندان نشاند
- The worms were produced by the residue of food left in its teeth; and it gave them lodging there.
-
مرغکان بینند کرم و قوت را ** مرج پندارند آن تابوت را
- The little birds see the worms and the food and imagine that coffin to be a meadow.