English    Türkçe    فارسی   

6
989-1013

  • مصطفی گفتش کای اقبال‌جو  ** اندرین من می‌شوم انباز تو 
  • Mustafá said to him, “O seeker of (spiritual) fortune, I will be thy partner in this (enterprise).

  • تو وکیلم باش نیمی بهر من  ** مشتری شو قبض کن از من ثمن  990
  • Be my agent, buy a half share (in him) on my account, and receive the payment from me.”

  • گفت صد خدمت کنم رفت آن زمان  ** سوی خانه‌ی آن جهود بی‌امان 
  • He replied, “I will do my utmost to serve thee.” Then he went to the house of the merciless Jew.

  • گفت با خود کز کف طفلان گهر  ** پس توان آسان خریدن ای پدر 
  • He said to himself, “From the hands of children one can buy pearls very cheaply, O father.”

  • عقل و ایمان را ازین طفلان گول  ** می‌خرد با ملک دنیا دیو غول 
  • From these foolish children the ghoul-like Devil is buying their reason and faith in exchange for the kingdom of this world.

  • آنچنان زینت دهد مردار را  ** که خرد زیشان دو صد گلزار را 
  • He decks out the carcase so finely that (with it) he buys from them two hundred rose-gardens.

  • آن‌چنان مهتاب پیماید به سحر  ** کز خسان صد کیسه برباید به سحر  995
  • By magic he produces such moonshine that by means of (his) magic he carries off from worthless folk a hundred purses (of money).

  • انبیاشان تاجری آموختند  ** پیش ایشان شمع دین افروختند 
  • The prophets taught them to trade (in the spiritual market) and lighted the candle of the (true) religion before them;

  • دیو و غول ساحر از سحر و نبرد  ** انبیا را در نظرشان زشت کرد 
  • (But) by means of magic and in despite the devilish and ghoulish Magician caused the prophets to appear ugly in their eyes.

  • زشت گرداند به جادویی عدو  ** تا طلاق افتد میان جفت و شو 
  • By (his) sorcery the Foe causes ugliness (to appear), so that divorce takes place between the wife and (her) husband.

  • دیده‌هاشان را به سحر می‌دوختند  ** تا چنین جوهر به خس بفروختند 
  • Their eyes have been sealed by a (mighty) enchantment, so that they have sold such a (precious) pearl for rubbish.

  • این گهر از هر دو عالم برترست  ** هین بخر زین طفل جاهل کو خرست  1000
  • This pearl is superior to both the worlds: hark, buy (it) from this ignorant child, for he is an ass.

  • پیش خر خرمهره و گوهر یکیست  ** آن اشک را در در و دریا شکیست 
  • To the ass a cowrie and a pearl are alike: the ass has a (great) doubt concerning the (spiritual) pearl and the Sea.

  • منکر بحرست و گوهرهای او  ** کی بود حیوان در و پیرایه‌جو 
  • He disbelieves in the Sea and its pearls: how should an animal be a seeker of pearls and adornments?

  • در سر حیوان خدا ننهاده است  ** کو بود در بند لعل و درپرست 
  • God has not put it into the animal's head to be engrossed with rubies and devoted to pearls.

  • مر خران را هیچ دیدی گوش‌وار  ** گوش و هوش خر بود در سبزه‌زار 
  • Have you ever seen asses with ear-rings? The ear and mind of the ass are (set) on the meadow.

  • احسن التقویم در والتین بخوان  ** که گرامی گوهرست ای دوست جان  1005
  • Read in (the Súra entitled) Wa’l-Tín (the words), (We created Man) in the best proportion, for the spirit, O friend, is a precious pearl.

  • احسن التقویم از عرش او فزون  ** احسن التقویم از فکرت برون 
  • (That spirit created) in the best proportion surpasses the empyrean: (that spirit created) in the best proportion is beyond (the range of) thought.

  • گر بگویم قیمت این ممتنع  ** من بسوزم هم بسوزد مستمع 
  • If I declare the value of this inaccessible (pearl), I shall be consumed, and the hearer too will be consumed.

  • لب ببند اینجا و خر این سو مران  ** رفت این صدیق سوی آن خران 
  • At this point close thy lips and proceed no further. This Siddíq went to those asses (the Jews).

  • حلقه در زد چو در را بر گشود  ** رفت بی‌خود در سرای آن جهود 
  • He knocked the door-ring, and when the Jew opened the door he (the Siddíq) went into his house, beside himself (with indignation).

  • بی‌خود و سرمست و پر آتش نشست  ** از دهانش بس کلام تلخ جست  1010
  • He sat down, beside himself and furious and full of fire: from his mouth leaped many bitter words—

  • کین ولی الله را چون می‌زنی  ** این چه حقدست ای عدو روشنی 
  • “Why art thou beating this friend of God? What hatred is this, O enemy of the Light?

  • گر ترا صدقیست اندر دین خود  ** ظلم بر صادق دلت چون می‌دهد 
  • If thou art steadfast in thy own religion, how is thy heart consenting to maltreat him who is steadfast (in his religion)?

  • ای تو در دین جهودی ماده‌ای  ** کین گمان داری تو بر شه‌زاده‌ای 
  • O thou effeminate in Judaism, who dost impute this (same effeminacy) to a (spiritual) prince!