English    Türkçe    فارسی   

2
1006-1030

  • گفت صحا لک نعیم دایم ** بس لطیفی و ظریف و خوب رو
  • “Sıhhatler olsun, daimi âfiyetler olsun. Ne de lâtif, ne de zarif, ne de güzelsin.

  • ای دریغا گر نبودی در تو آن ** که همی‏گوید برای تو فلان‏
  • Yazık, öbür kölenin söyleyip durduğu kötü huyların da olmasa ne olurdu?

  • شاد گشتی هر که رویت دیده‏یی ** دیدنت ملک جهان ارزیدیی‏
  • O zaman yüzünü gören neşeye dalardı. Seni görmek, cihana malik olmaya değerdi” dedi.

  • گفت رمزی ز آن بگو ای پادشاه ** کز برای من بگفت آن دین تباه‏
  • Köle dedi ki: “ Padişahım, o dinsizin hakkımda söylediklerini bir parçacık anlat!”

  • گفت اول وصف دو روییت کرد ** کاشکارا تو دوایی خفیه درد 1010
  • Padişah “ Önce ikiyüzlülüğünü anlattı. Ona göre sen görünüşte bir deva, fakat hakikatte bir dertmişsin” dedi.

  • خبث یارش را چو از شه گوش کرد ** در زمان دریای خشمش جوش کرد
  • Köle, dostunun kötülüğünü bu suretle padişahtan duyunca derhal, kızgınlık denizi köpürdü.

  • کف بر آورد آن غلام و سرخ گشت ** تا که موج هجو او از حد گذشت‏
  • Ağzı köpüklendi, yüzü kızardı, onun aleyhinde bulunma dalgasına düştü, bu dalgalar, hadden aştı.

  • کاو ز اول دم که با من یار بود ** همچو سگ در قحط بس گه خوار بود
  • Dedi ki : “ O evvelce benimle dosttu. Kıtlıkta kalmış köpek gibi hayli pislik yemişti.”

  • چون دمادم کرد هجوش چون جرس ** دست بر لب زد شهنشاهش که بس‏
  • Çan gibi durmadan onun aleyhinde bulunmaya başlayınca padişah, elini ağzına götürüp “ Kâfi” dedi.

  • گفت دانستم ترا از وی بدان ** از تو جان گنده ست و از یارت دهان‏ 1015
  • “Bu sınamayla onu da anladım, seni de. Senin canın kokmuş, onun ağzı.

  • پس نشین ای گنده جان از دور تو ** تا امیر او باشد و مأمور تو
  • Ey kokuşuk canlı, uzak otur. O âmir olsun, sen onun memuru ol!”

  • در حدیث آمد که تسبیح از ریا ** همچو سبزه‏ی گولخن دان ای کیا
  • Ulular bunun için “ Dünyada insanın rahatı, dilini korumasındadır” dediler.

  • پس بدان که صورت خوب و نکو ** با خصال بد نیرزد یک تسو
  • “Riya ile tespih, külhanda biten yeşilliğe benzer” mealinde bir hadis vardır, bunu böyle bil ey ulu kişi!

  • ور بود صورت حقیر و ناپذیر ** چون بود خلقش نکو در پاش میر
  • Güzel ve iyi suret, bil ki kötü huyla beraber olunca bir kalp akça bile değmez!

  • صورت ظاهر فنا گردد بدان ** عالم معنی بماند جاودان‏ 1020
  • Bil ki zahiri suret yok olur, fakat mana âlemi ebedidir, kalır.

  • چند بازی عشق با نقش سبو ** بگذر از نقش سبو رو آب جو
  • Testinin suretiyle ne vakte dek oynayıp duracaksın? Testinin nakşından geç, ırmağa, suya yürü.

  • صورتش دیدی ز معنی غافلی ** از صدف دری گزین گر عاقلی‏
  • Suretini gördün ama manadan gafilsin. Akıllıysan sedeften bir inci seç, çıkar.

  • این صدفهای قوالب در جهان ** گر چه جمله زنده‏اند از بحر جان‏
  • Âlemdeki bu sedefe benzeyen kalıpların hepsi can denizinden diriyse de,

  • لیک اندر هر صدف نبود گهر ** چشم بگشا در دل هر یک نگر
  • Her sedefte inci bulunmaz, gözünü aç da her birinin içine bak!

  • کان چه دارد وین چه دارد می‏گزین ** ز انکه کمیاب است آن در ثمین‏ 1025
  • Onda ne var, bunda ne var? Onu anla. Çünkü o değerli inci nadir bulunur.

  • گر به صورت می‏روی کوهی به شکل ** در بزرگی هست صد چندان که لعل‏
  • Surete talip olursan (bu şuna benzer:) bir dağ, görünüşte büyüklük bakımından lâl’in yüzlerce mislidir.

  • هم به صورت دست و پا و پشم تو ** هست صد چندان که نقش چشم تو
  • Senin elin, ayağın, saçın, sakalın da gözünden yüzlerce defa daha büyüktür.

  • لیک پوشیده نباشد بر تو این ** کز همه اعضا دو چشم آمد گزین‏
  • Fakat iki gözün, bütün azadan daha kıymetli olduğu meydandadır.

  • از یک اندیشه که آید در درون ** صد جهان گردد به یک دم سر نگون‏
  • Gönlüne gelen bir tek düşünce yüzünden de yüzlerce cihan, bir anda baş aşağı devrilir gider.

  • جسم سلطان گر به صورت یک بود ** صد هزاران لشکرش در پی دود 1030
  • Padişahın cismi, surette birdir ama yüz binlerce asker, arkasından koşar.