-
کمترین جغد ار زند بر مغز او ** مر و را یاریگری از شاه کو
- En aşağı bir baykuş, onun beynine vursa ona padişahtan yardımcı gelecek ha! Hani, nerede?” demekteydi.
-
گفت باز ار یک پر من بشکند ** بیخ جغدستان شهنشه بر کند
- Doğan dedi ki: “ Benim bir tüyüm bile kopsa padişah, baykuş yuvasının kökünü kazır.
-
جغد چه بود خود اگر بازی مرا ** دل برنجاند کند با من جفا
- Baykuş kim oluyor ki? Bir doğan bile beni incitir, gönlümü kırar, bana cefa ederse,
-
شه کند توده به هر شیب و فراز ** صد هزاران خرمن از سرهای باز 1155
- Padişah; her yokuşta her inişte doğan başlarından harmanlar yapar, tepeler yüceltir.
-
پاسبان من عنایات وی است ** هر کجا که من روم شه در پی است
- Benim bekçim, onun inayetleridir. Nereye varırsam padişah arkamdadır.
-
در دل سلطان خیال من مقیم ** بیخیال من دل سلطان سقیم
- Hayalim, padişahın gönlündedir. O, bensiz duramaz.
-
چون بپراند مرا شه در روش ** میپرم بر اوج دل چون پرتوش
- Padişah beni uçurunca onun ziyası gibi gönül yücelerinde uçarım.
-
همچو ماه و آفتابی میپرم ** پردههای آسمانها میدرم
- Ay gibi güneş gibi uçup gök perdelerini aşarım.
-
روشنی عقلها از فکرتم ** انفطار آسمان از فطرتم 1160
- Akılların aydınlığı, benim fikrimden; göklerin halk edilmesi, benim yüzümdendir.
-
بازم و حیران شود در من هما ** جغد که بود تا بداند سر ما
- Öyle bir doğanım ki Hüma bile bana hayran olur. Baykuş kim oluyor ki sırımı bilsin.
-
شه برای من ز زندان یاد کرد ** صد هزاران بسته را آزاد کرد
- Padişah, benim kurtulmam için zindanı açtı, Yüz binlerce mahpusu azat etti.
-
یک دمم با جغدها دمساز کرد ** از دم من جغدها را باز کرد
- Bir zamancağız beni baykuşlara hemdem etti de benim yüzümden baykuşları doğanlaştırdı.
-
ای خنک جغدی که در پرواز من ** فهم کرد از نیک بختی راز من
- Ne mutlu o doğana ki uçuşuma uyar; talihi yâr olur da sırrımı anlar.
-
در من آویزید تا نازان شوید ** گر چه جغدانید شهبازان شوید 1165
- Bana yapışın da doğan olun, baykuşsanız bile doğanlaşın!
-
آن که باشد با چنان شاهی حبیب ** هر کجا افتد چرا باشد غریب
- Böyle bir padişaha sevgili olan nereye düşerse, düşsün, nasıl olur da garip olur.?
-
هر که باشد شاه دردش را دوا ** گر چو نی نالد نباشد بینوا
- Padişah kimin derdine derman olursa o, ney gibi feryat eder, sessiz sedasız kalmaz.
-
مالک ملکم نیم من طبل خوار ** طبل بازم میزند شه از کنار
- Ben mülk sahibiyim, başkasının sofrasına oturup yemeğini yemiyorum. Padişah, uzaktan benim davulumu çalmakta, nöbetimi vurmakta.
-
طبل باز من ندای ارجعی ** حق گواه من به رغم مدعی
- Benim davulumu döğen “İrciî” sesidir. Benimle dâvaya girişenlerin rağmine şahidim, Allah’tır.
-
من نیم جنس شهنشه دور از او ** لیک دارم در تجلی نور از او 1170
- Padişahın cinsinden değilim, hâşa, bunu iddia etmiyorum. Fakat onun tecellisiyle, onun nuruna sahibim.
-
نیست جنسیت ز روی شکل و ذات ** آب جنس خاک آمد در نبات
- Cins oluş, sade şekil ve zat bakımından değildir. Su, nebatta toprağın cinsinden sayılır.
-
باد جنس آتش آمد در قوام ** طبع را جنس آمده ست آخر مدام
- Rüzgâr, ateşi yaktığı, yanmasına yardım ettiği için rüzgârın cinsi demektir. Nihayet şarap, tabiata neşe verdiğinden onun cinsidir.
-
جنس ما چون نیست جنس شاه ما ** مای ما شد بهر مای او فنا
- Cinsimiz, padişah cinsinden olmadığı için varlığımız onun varlığına büründü, yok oldu.
-
چون فنا شد مای ما او ماند فرد ** پیش پای اسب او گردم چو گرد
- Varlığımız kalmayınca da tek olarak onun varlığı kaldı. Ben onun atının ayağı önünde toz gibiyim, toz gibi!
-
خاک شد جان و نشانیهای او ** هست بر خاکش نشان پای او 1175
- Can da, canın nişaneleri de toprak oldu. Toprakta onun ayak izi var.”
-
خاک پایش شو برای این نشان ** تا شوی تاج سر گردن کشان
- Bu izi bulmak için ayağı altında toprak ol ki başı dik kişilerin tacı olasın.