English    Türkçe    فارسی   

2
1696-1720

  • دولتت پاینده بادا ای سوار ** رحم کن بر عاشقان معذور دار
  • Ey atlı, devletin daimî olsun. Âşıklara acı, onları mazur tut” dersin.

  • چون طلب کردی به جد آمد نظر ** جد خطا نکند چنین آمد خبر
  • Mademki gayretle aradın dikkatle baktın, bu işe adamakıllı sarıldın. Elbette bulursun. Bir işe ciddi bir suretle sarılan yanılmaz demişler.

  • ناگهان آمد سواری نیک بخت ** پس گرفت اندر کنارت سخت سخت‏
  • Ey iyi bahtlı, ansızın atlı gelir, seni sımsıkı kucaklar.

  • تو شدی بی‏هوش و افتادی به طاق ** بی‏خبر گفت اینت سالوس و نفاق‏
  • Sen kendinden geçer, dostlarından ayrılırsın. Bu işten haberi olmayan da “ İşte sana riyakâr, işte sana münafık!” der.

  • او چه می‏بیند در او این شور چیست ** او نداند کان نشان وصل کیست‏ 1700
  • Ne bilsin o, kendisinden geçen kişinin coşkunluğu nedir? Bu kimin vuslatı, nişanesi? Bilmez ki.

  • این نشان در حق او باشد که دید ** آن دگر را کی نشان آید پدید
  • Bu nişane, gören kişinin hakkındadır. Başkasına bu nişane nereden zuhur edecek?

  • هر زمان کز وی نشانی می‏رسید ** شخص را جانی به جانی می‏رسید
  • Âşığa her an, ondan bir nişane görünmekte, canına can katılmaktadır.

  • ماهی بی‏چاره را پیش آمد آب ** این نشانها تلک آیات الکتاب‏
  • Sanki çaresiz kalmış balığın önüne su gelmiş. Bu nişaneler, o kitabın delilleridir.

  • پس نشانیها که اندر انبیاست ** خاص آن جان را بود کاو آشناست‏
  • Peygamberlerde olan nişaneler de aşina olan cana mahsustur.

  • این سخن ناقص بماند و بی‏قرار ** دل ندارم بی‏دلم معذور دار 1705
  • Bu söz noksan kaldı, bir karara bağlanmadı. Gönlüme malik değilim ki mazur gör.!

  • ذره‏ها را کی تواند کس شمرد ** خاصه آن کاو عشق عقل او ببرد
  • Zerreleri kim sayabilir ki? Hele saymaya kalkışan, aklını aşka kaptırmış bir adam olursa!

  • می‏شمارم برگهای باغ را ** می‏شمارم بانگ کبک و زاغ را
  • Bağdaki yaprakları, keklik ve karganın ötüşlerini sayabilir miyim?

  • در شمار اندر نیاید لیک من ** می‏شمارم بهر رشد ممتحن‏
  • Bunlar sayıya gelmez ama ben, sınanmış adamı ir şad etmek için sayıyorum.

  • نحس کیوان یا که سعد مشتری ** ناید اندر حصر گر چه بشمری‏
  • Zuhal yıldızının nuhusetiyle Müşterinin saadeti, saymaya kalkışan da sayıya sığmaz.

  • لیک هم بعضی از این هر دو اثر ** شرح باید کرد یعنی نفع و ضر 1710
  • Fakat böyle olduğu halde bu ikisinin bazı tesirini, yani zarar ve faydalarını anlatmak yine lâzımdır.

  • تا شود معلوم آثار قضا ** شمه ای مر اهل سعد و نحس را
  • Bu suretle kaza ve kaderin eserlerinden cüzi bir miktarı saadet ve nuhuset ehlince anlaşılmış olur.

  • طالع آن کس که باشد مشتری ** شاد گردد از نشاط و سروری‏
  • Talihi Müşteri olan kişi, neşesinden, ululuğundan sevinir;

  • و انکه را طالع زحل از هر شرور ** احتیاطش لازم آید در امور
  • Talihi Zuhal olan da şer işlere düşmemek için yaptığı şeyler de ihtiyat etmek lüzumunu anlar.

  • گر بگویم آن زحل استاره را ** ز آتشش سوزد مر آن بی‏چاره را
  • Yıldızı Zuhal olan kişinin ahvalini tamamıyla söylesem zavallı o yıldızının ateşinden yanar.

  • اذکروا الله شاه ما دستور داد ** اندر آتش دید ما را نور داد 1715
  • Padişahımız, bize “Allah’ı anın” diye ruhsat ve müsaade verdi; bizi ateş içinde gördü de nur ihsan etti.

  • گفت اگر چه پاکم از ذکر شما ** نیست لایق مر مرا تصویرها
  • Dedi ki: “ Filvaki ben, sizin beni anmanızdan müstağniyim. Beni tasvir etmek, övmek, anmak lâyık değil.

  • لیک هرگز مست تصویر و خیال ** در نیابد ذات ما را بی‏مثال‏
  • Fakat tasvire, hayale kapılan, bizim zatımızı misalsiz, tasvirsiz anlayamaz”

  • ذکر جسمانه خیال ناقص است ** وصف شاهانه از آنها خالص است‏
  • Cisme mensup anış, nâkıs bir hayaldir. Padişahlara lâyık olan tavsif, cismani anışlardan arınmıştır.

  • شاه را گوید کسی جولاه نیست ** این چه مدح است این مگر آگاه نیست‏
  • Birisi padişaha, “ Çulha değildir” dese bu ne biçim metih? Yoksa padişahın çulha olmadığını bildirmiyor mu ki?

  • انکار کردن موسی علیه السلام بر مناجات شبان‏
  • Musa Aleyhisselâm’ın çobanın münacatını hoş görmeyip reddetmesi

  • دید موسی یک شبانی را به راه ** کاو همی‏گفت ای خدا و ای اله‏ 1720
  • Musa, yolda bir çoban gördü. Çoban, şöyle söylenip duruyordu: “Ey kerem sahibi Allah!