English    Türkçe    فارسی   

2
2131-2155

  • عهد او سست است و ویران و ضعیف ** گفت او زفت و وفای او نحیف‏
  • Ahdi gevşek, zayıf ve bozuk.. sözü büyük, vefası artık.

  • گر خورد سوگند هم باور مکن ** بشکند سوگند، مرد کژ سخن‏
  • Ant içse bile inanma. Eğri sözlü adam andını da bozar.

  • چون که بی‏سوگند گفتش بد دروغ ** تو میفت از مکر و سوگندش به دوغ‏
  • Mademki yeminsiz sözü yalan. Hilesine yeminine de inanma.

  • نفس او میر است و عقل او اسیر ** صد هزاران مصحفش خود خورده‏گیر
  • Onun nefsi beydir, aklı esir.. farz et ki yüz binlerce defa Mushaf’a yemin etmiş olsun!

  • چون که بی‏سوگند پیمان بشکند ** گر خورد سوگند هم آن بشکند 2135
  • Mademki yeminsiz ahdi bozuyor, yemin etse onu da bozar.

  • ز آن که نفس آشفته‏تر گردد از آن ** که کنی بندش به سوگند گران‏
  • Çünkü nefsi, ağır yeminle bağlanan nefis, bundan daha ziyade daralır, perişan olur.

  • چون اسیری بند بر حاکم نهد ** حاکم آن را بر درد بیرون جهد
  • Bu, bir esirin hâkimi bağlanmasına benzer. Hâkim o bağı koparır, o bağdan kurtulur.

  • بر سرش کوبد ز خشم آن بند را ** می‏زند بر روی او سوگند را
  • Kızgınlıkla o bağı, kölesinin kafasına fırlatıp atar. Nefis de o yemini, kendisine esir olan adamın suratına vurur.

  • تو ز اوفوا بالعقودش دست شو ** احفظوا أیمانکم با او مگو
  • Sen onun “Ahitlerinize vefa edin” hükmünden el yıka. “ Yeminlerinizi koruyun, ahitlerinizde durun” hükmünü ona söyleme.

  • و آن که حق را ساخت در پیمان سند ** تن کند چون تار و گرد او تند 2140
  • Kiminle ahdettiğini bilen tenini iplik haline kor, o ahdin etrafında dolanır, o ahdi örer durur.

  • رفتن مصطفی علیه السلام به عیادت صحابی و بیان فایده عیادت‏
  • Mustafa Aleyhisselâm’ın bir hasta sahabenin hatırını sormaya gitmesi, hasta halini, hatırını sormasının faydası

  • از صحابه خواجه‏ای بیمار شد ** و اندر آن بیماریش چون تار شد
  • Sahabeden biri hastalandı, o hastalık yüzünden zayıfladı, iplik gibi inceldi.

  • مصطفی آمد عیادت سوی او ** چون همه لطف و کرم بد خوی او
  • Mustafa halini, hatırını sormaya geldi. Çünkü Peygamber’in huyu tamamıyla lütuf ve keremden ibaretti.

  • در عیادت رفتن تو فایده است ** فایده آن باز با تو عایده است‏
  • Hastanın halini, hatırını sormaya gitmekte fayda vardır. Faydası da gene sanadır.

  • فایده اول که آن شخص علیل ** بوک قطبی باشد و شاه جلیل‏
  • Birinci faydası şudur; O hasta adam, bir kutup, bir ulu şah olabilir.

  • ور نباشد قطب یار ره بود ** شه نباشد فارس اسپه بود 2145
  • Mademki inatçı adam, gönlünün iki gözü de yok, odunu ödağacından ayırt edemezsin.

  • پس صله یاران ره لازم شمار ** هر که باشد گر پیاده گر سوار
  • Âlemde hazineler var. Beyhude üzülme, yorulma. Yalnız hiçbir viraneyi de definesiz bilme.

  • ور عدو باشد همین احسان نکوست ** که به احسان بس عدو گشته است دوست‏
  • Her dervişe ne olur, ne olmaz diye mülâzemette bulunadır, bir nişane buldun mu da artık onun etrafında adamakıllı dön, dolaş!

  • ور نگردد دوست کینش کم شود ** ز آن که احسان کینه را مرهم شود
  • Mademki sende o can gözü yok, her vücutta define var san!

  • بس فواید هست غیر این و لیک ** از درازی خایفم ای یار نیک‏
  • Kutup olmasa bile belki bir yol dostudur, padişah değilse bile bir atlı askerdir.

  • حاصل این آمد که یار جمع باش ** هم چو بتگر از حجر یاری تراش‏ 2150
  • Kim olursa olsun, ister yaya, ister atlı, yol dostlarıyla buluşmayı, onların halini sormayı, hatırlarını ele almayı lâzım bil.

  • ز آن که انبوهی و جمع کاروان ** ره زنان را بشکند پشت و سنان‏
  • Hatta o adam, düşman bile olsa yine ihsan iyidir. Çünkü ihsan yüzünden düşman bile adama dost olur.

  • چون دو چشم دل نداری ای عنود ** که نمی‏دانی تو هیزم را ز عود
  • Dost olmasa bile hiç olmazsa kini azalır. Çünkü ihsanda bulunmak, kine âdeta merhemdir.

  • چون که گنجی هست در عالم مرنج ** هیچ ویران را مدان خالی ز گنج‏
  • Bundan başka daha nice faydaları var ama ey iyi adam, sözü uzatmadan korkuyorum.

  • قصد هر درویش می‏کن از گزاف ** چون نشان یابی بجد می‏کن طواف‏
  • Sözün hülâsası şu: Topluluğa dost ol. Hatta bir dost bulamazsan put yapan Amad gibi taştan bir dost yont, onu sev!

  • چون تو را آن چشم باطن بین نبود ** گنج می‏پندار اندر هر وجود 2155
  • Zira kalabalık ve kervan halkının çokluğu yol vurucuların belini kırar, onları kahreder.

  • وحی کردن حق تعالی به موسی علیه السلام که چرا به عیادت من نیامدی‏
  • Ulu Tanrı’nın Musa Aleyhisselâm’a “Niçin hastalığımda benim halimi, hatırımı sormağa gelmedin?” diye vahyetmesi