English    Türkçe    فارسی   

2
2347-2371

  • گر ترا باز است آن دیده‏ی یقین ** زیر هر سنگی یکی سرهنگ بین‏
  • Eğer yakîn gözün açıksa bak da her taşın altında bir erin gizli olduğunu gör!

  • پیش آن چشمی که باز و رهبر است ** هر گلیمی را کلیمی در بر است‏
  • Yol gösterici ortada, göz önünde; her Kelîm’in bir kilime bürünmüş olduğu meydandadır.

  • مر ولی را هم ولی شهره کند ** هر که را او خواست با بهره کند
  • Veliyi meşhur eden yine velidir. Veli, kime dilerse nasip verir.

  • کس نداند از خرد او را شناخت ** چون که او مر خویش را دیوانه ساخت‏ 2350
  • Fakat deliliğe vurdu mu kimse akıl edip de onu anlayamaz.

  • چون بدزدد دزد بینایی ز کور ** هیچ یابد دزد را او در عبور
  • Bir hırsız, körden bir şey çaldı mı kör, onu bulabilir mi hiç?

  • کور نشناسد که دزد او که بود ** گر چه خود بر وی زند دزد عنود
  • Hırsız, gelip ona çatsa bile kör, hırsız kimdir? Ne anlasın?

  • چون گزد سگ کور صاحب ژنده را ** کی شناسد آن سگ درنده را
  • Köpek, kör yoksulu ısırsa bile kör, kendisini dalayan köpeği nereden bilecek?

  • حمله بردن سگ بر کور گدا
  • Köpeğin kör bir dilenciye saldırması

  • یک سگی در کوی بر کور گدا ** حمله می‏آورد چون شیر وغا
  • Bir köpek, mahallede bir kör bir dilenciye savaş aslanı gibi saldırdı.

  • سگ کند آهنگ درویشان به خشم ** در کشد مه خاک درویشان به چشم‏ 2355
  • Ay bile yoksulların izi tozunu gözüne sürme gibi çektiği halde, köpek, kızgınlıkla yoksullara saldırır.

  • کور عاجز شد ز بانگ و بیم سگ ** اندر آمد کور در تعظیم سگ‏
  • Kör, köpeğin sesinden korktu, âciz oldu. Ona tâzim etmeye başladı:

  • کای امیر صید و ای شیر شکار ** دست دست تست دست از من بدار
  • “Ey avcılar beyi, ey av aslanı, el senin elin (hüküm senin hükmün), benden el çek” demeye başladı.

  • کز ضرورت دم خر را آن حکیم ** کرد تعظیم و لقب دادش کریم‏
  • Hakîmin biri de zaruret yüzünden eşeğin kuyruğunu ağırlamış, o kuyruğa Kerim lâkabını takmıştır.

  • گفت او هم از ضرورت کای اسد ** از چو من لاغر شکارت چه رسد
  • Kör de zora gelince köpeğe “Ey aslan, benim gibi arık birisini avlayıp da ne yapacaksın?

  • گور می‏گیرند یارانت به دشت ** کور می‏گیری تو در کوچه به گشت‏ 2360
  • Dostların çölde yaban eşeği avlamaktalar, sense mahallede kör avlıyorsun, bu ne kötü şey!

  • گور می‏جویند یارانت به صید ** کور می‏جویی تو در کوچه به کید
  • Dostların avda yaban eşeği arıyorlar, sen sokakta hile düzüp kör arıyorsun” dedi.

  • آن سگ عالم شکار گور کرد ** وین سگ بی‏مایه قصد کور کرد
  • Bilgili köpek yaban eşeği avlar, bilgisiz köpekse köre kasteder.

  • علم چون آموخت سگ رست از ضلال ** می‏کند در بیشه‏ها صید حلال‏
  • Köpek bile, ilim öğrenince azgınlıktan kurtulur, ormanlarda helâl hayvanlar avlar.

  • سگ چو عالم گشت شد چالاک زحف ** سگ چو عارف گشت شد ز اصحاب کهف‏
  • Köpek bile âlim olunca savaşta çevikleşir. Köpek bile ârif olunca Eshâb-ı Kehif’ten olur.

  • سگ شناسا شد که میر صید کیست ** ای خدا آن نور اشناسنده چیست‏ 2365
  • Köpek bile avcıları kimdir, anlar, tanır. Yarabbi, her şeyi tanıtan o nur nedir ki?

  • کور نشناسد نه از بی‏چشمی است ** بلکه این ز آن است کز جهل است مست‏
  • Körün tanıyamaması, gözü olmadığından değildir; bu, onun bilgisizlikten sarhoş olması yüzündendir.

  • نیست خود بی‏چشم تر کور از زمین ** این زمین از فضل حق شد خصم بین‏
  • Kör, bu yeryüzünden de daha gözsüz değil ya! Hâlbuki bu yer bile Tanrı inayetiyle düşmanı tanıdı!

  • نور موسی دید و موسی را نواخت ** خسف قارون کرد و قارون را شناخت‏
  • Musa’nın nurunu gördü, ona iltifat etti, Karun’u ise tanıdı yere geçirdi.

  • رجف کرد اندر هلاک هر دعی ** فهم کرد از حق که یا أرض ابلعی‏
  • Benlikte bulunan her kişiyi helâk etti, Tanrının “ Ya ard ublai” emrini anladı.

  • خاک و آب و باد و نار با شرر ** بی‏خبر با ما و با حق با خبر 2370
  • Toprak su, yer ve kıvılcımlı ateş, bizimle her şeyden habersiz fakat Tanrı ile her şeyden haberdardırlar.

  • ما بعکس آن ز غیر حق خبیر ** بی‏خبر از حق و از چندین نذیر
  • Bizim ise onun aksine Hak’tan gayrı her şeyden haberimiz var da Hak’tan haberimiz yoktur. Tehditçilerden bihaberiz!