English    Türkçe    فارسی   

2
2391-2415

  • دور می‏شد این سؤال و این جواب ** ماند چون خر محتسب اندر خلاب‏
  • Bu sual cevap, birbirine ulanıp gitti. Muhtesip de eşek gibi çamura saplanıp kaldı.

  • گفت او را محتسب هین آه کن ** مست هو هو کرد هنگام سخن‏
  • Ona, “Gel de bir ah de bakalım” dedi. Sarhoş söz söylerken “Hu, hu” dedi.

  • گفت گفتم آه کن هو می‏کنی ** گفت من شاد و تو از غم دم زنی‏
  • Muhtesip, “Ben sana ah dedim, hu, de demedim, sen hu diyorsun” deyince, adam, “Ben neşeliyim, sen gamdan iki büklüm olmuşsun.

  • آه از درد و غم و بی‏دادی است ** هوی هوی می خوران از شادی است‏
  • Ah; dertten, gamdan, zulümden olur. Sarhoşların bu hu’larıysa neşedendir.” dedi.

  • محتسب گفت این ندانم خیز خیز ** معرفت متراش و بگذار این ستیز 2395
  • Muhtesip, “Ben şunu, bunu bilmem, kalk. Marifet satıp durma. Bu dırıltıyı bırak” dedi.

  • گفت رو تو از کجا من از کجا ** گفت مستی خیز تا زندان بیا
  • Adam, “Yürü be, sen neredesin, ben nerede?” deyince, Muhtesip, “ Hadi kalk, zindana gel” dedi.

  • گفت مست ای محتسب بگذار و رو ** از برهنه کی توان بردن گرو
  • Sarhoş dedi ki: “Be Muhtesip, beni bırak da yürü işine. Çıplak adamdan rehin alabilir misin sen?

  • گر مرا خود قوت رفتن بدی ** خانه‏ی خود رفتمی وین کی شدی‏
  • Eğer benim yürümeye kuvvetim olsaydı burada yatar mıydım. Evime giderdim.

  • من اگر با عقل و با امکانمی ** همچو شیخان بر سر دکانمی‏
  • Eğer benim de aklım olsaydı, imkânını bulsaydım şeyhler gibi dükkân başında bulunurdum.”

  • دوم بار در سخن کشیدن سایل آن بزرگ را تا حال او معلوم تر گردد
  • Adam’ın halini anlamak için o ulu zatı ikinci defa olarak konuşturması

  • گفت آن طالب که آخر یک نفس ** ای سواره بر نی این سو ران فرس‏ 2400
  • O, büyük adamın ahvalini öğrenmek isteyen adam “ Ey sopayı at edinip binen atlı, bir an için olsun atını bu tarafa sür dedi.

  • راند سوی او که هین زوتر بگو ** کاسب من بس توسن است و تند خو
  • Adam, “Çabuk söyle, atım çok serkeştir, pek huyludur.

  • تا لگد بر تو نکوبد زود باش ** از چه می‏پرسی بیانش کن تو فاش‏
  • Çabuk ol ki seni tepmesin. Ne soracaksan açıkça sor bakalım” diyerek sopasını o tarafa sürdü.

  • او مجال راز دل گفتن ندید ** زو برون شو کرد و در لاغش کشید
  • Adam gönlündeki sırrı söylemeye imkân bulamadı. Ondan vazgeçip veliyi alaya aldı.

  • گفت می‏خواهم در این کوچه زنی ** کیست لایق از برای چون منی‏
  • Dedi ki: “Bu sokakta oturan kadınlardan birini almak istiyorum. Benim gibi bir adama acaba hangisi lâyık?”

  • گفت سه گونه زن‏اند اندر جهان ** آن دو رنج و این یکی گنج روان‏ 2405
  • Veli, “Dünyada üç türlü kadın vardır. İkisi zahmet ve mihnetten ibarettir, biri daimi bir hazinedir.

  • آن یکی را چون بخواهی کل تراست ** و آن دگر نیمی ترا نیمی جداست‏
  • Onu alırsan tamamıyla senin olur. İkincisinin yarısı senin olur, yarısı senden ayrı kalır.

  • و آن سوم هیچ او ترا نبود بدان ** این شنودی دور شو رفتم روان‏
  • Üçüncü ise hiç sana mal olmaz. Bunu duydun ya. Hadi şimdi yürü, ben gidiyorum.

  • تا ترا اسبم نپراند لگد ** که بیفتی بر نخیزی تا ابد
  • Sen de durma atım seni tepelemesin. Yoksa bir düştün mü, bir daha kalkamazsın!” dedi.

  • شیخ راند اندر میان کودکان ** بانگ زد بار دگر او را جوان‏
  • Şeyh, sopasını sürüp çocukların arasına katıldı. O genç adam ona tekrar bağırdı.

  • که بیا آخر بگو تفسیر این ** این زنان سه نوع گفتی بر گزین‏ 2410
  • “Gel de hiç olmazsa şunu etraflıca anlat. Bu söylediğin üç çeşit kadın kimlerdir? Onu bir söyle!”

  • راند سوی او و گفتش بکر خاص ** کل ترا باشد ز غم یابی خلاص‏
  • Şeyh, yine onun yanına at sürüp dedi ki: “Bakir, tamamıyla sana mal olur, gamdan kurtulursun.

  • و انکه نیمی آن تو بیوه بود ** و انکه هیچست آن عیال با ولد
  • Yarısı senin olan da duldur. Fakat hiçbir suretle sana mal olmayan, evlâdı olan kadındır.

  • چون ز شوی اولش کودک بود ** مهر و کل خاطرش آن سو رود
  • İlk kocasından evlâdı olursa sevgisi de, bütün hâtıraları da oraya gider.

  • دور شو تا اسب نندازد لگد ** سم اسب توسنم بر تو رسد
  • Hadi git, atım seni tepmesin. Uzaklaş, yoksa serkeş atımın nalı seni ezer!

  • های و هویی کرد شیخ و باز راند ** کودکان را باز سوی خویش خواند 2415
  • Şeyh yine hay huy edip sopasını sürdü, yine çocukları yanına çağırdı.