English    Türkçe    فارسی   

2
3161-3185

  • چون ندید اندر دهل او فربهی ** گفت خوکی به ازین خیک تهی‏
  • Davulda bir can olmadığını, içinin hava dolu olduğunu görünce dedi ki: “ Domuz bile şu bomboş tulumdan yeğ!”

  • روبهان ترسند ز آواز دهل ** عاقلش چندان زند که لا تقل‏
  • Davul sesinden tilkiler korkar, fakat akıllı kişi onu öyle döver ki deme gitsin!

  • قصه‏ی تیر اندازی و ترسیدن او از سواری که در بیشه می‏رفت‏
  • Ormana dalan süvariden korkan okçu

  • یک سواری با سلاح و بس مهیب ** می‏شد اندر بیشه بر اسبی نجیب‏
  • Bir atlı cins ata binmiş, pür silâh, heybetle bir ormana dalmış, gidiyordu.

  • تیر اندازی به حکم او را بدید ** پس ز خوف او کمان را در کشید
  • Usta bir okçu görüp korkarak yayını çekti.

  • تا زند تیری سوارش بانگ زد ** من ضعیفم گر چه زفت استم جسد 3165
  • Onu vurmak isterken atlı bağırdı: “Ben cüssece iriyim ama hakikatte zayıf bir adamım.

  • هان و هان منگر تو در زفتی من ** که کمم در وقت جنگ از پیر زن‏
  • Sakın benim iriliğime bakma, savaş zamanı kocakarıdan da aşağıyım.”

  • گفت رو که نیک گفتی ور نه نیش ** بر تو می‏انداختم از ترس خویش‏
  • Okçu “haydi git, iyi ki söyledin, yoksa korkumdan seni vuracaktım” dedi.

  • بس کسان را کالت پیکار کشت ** بی‏رجولیت چنان تیغی به مشت‏
  • Nice adamlar vardır ki erkek olmadıklarından ellerinde kılıç olduğu halde karşıdakini silâhla tepelenmişlerdir.

  • گر بپوشی تو سلاح رستمان ** رفت جانت چون نباشی مرد آن‏
  • Rüstemlerin silâhını bile kuşansan ehli olmadıktan sonra canından olursun.

  • جان سپر کن تیغ بگذار ای پسر ** هر که بی‏سر بود از این شه برد سر 3170
  • Oğul, kılıcı bırak da can siperini ele al. Bu padişahtan ancak başsız olan başını kurtarır.

  • آن سلاحت حیله و مکر تو است ** هم ز تو زایید و هم جان تو خست‏
  • Senin silâhın; hilen, düzenindir. Hem senden doğar hem canına kast eder.

  • چون نکردی هیچ سودی زین حیل ** ترک حیلت کن که پیش آید دول‏
  • Bu hilelerden mademki bir fayda elde edemedin, hileyi bırak da devletlere kavuşasın.

  • چون که یک لحظه نخوردی بر ز فن ** ترک فن گو می‏طلب رب المنن‏
  • Mademki hileden bir meyve elde edip yiyemedin, bırak hileyi, Allah’ı ara!

  • چون مبارک نیست بر تو این علوم ** خویشتن گولی کن و بگذر ز شوم‏
  • Bu bilgiler, sana mademki kutlu değil, kendini ahmak yerine koy, şom şeyi terk et!

  • چون ملایک گو که لا علم لنا ** یا الهی غیر ما علمتنا 3175
  • Melekler gibi “Allah’ım, bizim bilgimiz, ancak senin bildirdiğin bilgidir, başka bir şey bilmiyoruz” de!

  • قصه‏ی اعرابی و ریگ در جوال کردن و ملامت کردن آن فیلسوف او را
  • Bedevinin çuvala kum doldurması ve filozofun onu kınaması

  • یک عرابی بار کرده اشتری ** دو جوال زفت از دانه پری‏
  • Bir bedevi, devesine iki dolu çuval yüklemiş, birisi onu lâfa tuttu.

  • او نشسته بر سر هر دو جوال ** یک حدیث انداز کرد او را سؤال‏
  • Vatanından sorup konuşturdu ve o suallerle bir hayli inciler deldi.

  • از وطن پرسید و آوردش به گفت ** و اندر آن پرسش بسی درها بسفت‏
  • EKSIK

  • بعد از آن گفتش که این هر دو جوال ** چیست آگنده بگو مصدوق حال‏
  • Sonra dedi ki: “O iki çuvalda ne dolu? Doğruca söyle!”

  • گفت اندر یک جوالم گندم است ** در دگر ریگی نه قوت مردم است‏ 3180
  • Bedevi “ Bir tanesinde buğday var. Öbürü kum, yiyecek bir şey değil! ” dedi.

  • گفت تو چون بار کردی این رمال ** گفت تا تنها نماند آن جوال‏
  • Adam “Neden bu kumu doldurdun” diye sordu. Bedevi cevap verdi: “O çuval boş kalmasın diye”.

  • گفت نیم گندم آن تنگ را ** در دگر ریز از پی فرهنگ را
  • Adam; “Akıllılık edip buğdayın yarısını bu çuvala, yarısını da öbür çuvala koy.

  • تا سبک گردد جوال و هم شتر ** گفت شاباش ای حکیم اهل و حر
  • Bu suretle hem çuvallar hafifler, hem devenin yükü “ dedi. Bedevi bu fikri pek beğenip “ Ey akıllı ve hür hakîm,

  • این چنین فکر دقیق و رای خوب ** تو چنین عریان پیاده در لغوب‏
  • Böyle bir ince fikir, böyle bir güzel rey sahibi olduğun halde neden böyle çırçıplaksın, yaya yürüyor, yoruluyorsun?”

  • رحمتش آمد بر حکیم و عزم کرد ** کش بر اشتر بر نشاند نیک مرد 3185
  • Dedi. O iyi kalpli bedevi, hakîme acıdı, onu deveye bindirmek istedi. Tekrar