English    Türkçe    فارسی   

2
3372-3396

  • گر زند آن دود بر دیگ نوی ** آن اثر بنماید ار باشد جوی‏
  • Eğer o is, kurum, yeni bir kazana ursa bir arpa tanesi kadar küçük bile olsa eseri görünür.

  • ز انکه هر چیزی به ضد پیدا شود ** بر سپیدی آن سیه رسوا شود
  • Çünkü her şey, zıddı ile meydana çıkar. Bembeyaz kazanın beyazlığı ütünde o kara is berbat bir şekilde kendini gösterir.

  • چون سیه شد دیگ پس تاثیر دود ** بعد از این بروی که بیند زود زود
  • Fakat dumanın tesiriyle kazan karardı mı artık onun üstünde isi, kurumu kim görür a inatçı?

  • مرد آهنگر که او زنگی بود ** دود را با روش هم رنگی بود 3375
  • Demirci zenci olursa yüzü, dumanla isle aynı renktedir.

  • مرد رومی کاو کند آهنگری ** رویش ابلق گردد از دود آوری‏
  • Fakat beyaz adam demirciliğe kalkışırsa yüzü yer, yer kararır, kızarır.

  • پس بداند زود تاثیر گناه ** تا بنالد زود گوید ای اله‏
  • Bu takdirde de günahın tesirini derhal anlar da ağlayıp sızlamaya başlar ve “ Aman Yarabbi” demeye koyulur.

  • چون کند اصرار و بد پیشه کند ** خاک اندر چشم اندیشه کند
  • Fakat bir adam, günahta ısrar eder, kötülüğü kendine sanat edinir, düşünce gözüne toprak saçarsa,

  • توبه نندیشد دگر شیرین شود ** بر دلش آن جرم تا بی‏دین شود
  • Artık tövbe etmeyi bile aklına getirmez; o suç gönlüne tatlı gelir; böyle böyle nihayet dinsiz olur gider.

  • آن پشیمانی و یا رب رفت از او ** شست بر آیینه زنگ پنج تو 3380
  • O pişman oluş, o “Yarabbi” deyiş ondan zail olur, gönül aynasının yüzünü beş kat pas örter.

  • آهنش را زنگها خوردن گرفت ** گوهرش را زنگ کم کردن گرفت‏
  • Paslar, demirini yemeye gevherini yok etmeye başlar.

  • چون نویسی کاغذ اسپید بر ** آن نبشته خوانده آید در نظر
  • Beyaz bir kâğıda yazı yazarsan o yazı, kâğıda bakar bakmaz okunur.

  • چون نویسی بر سر بنوشته خط ** فهم ناید خواندنش گردد غلط
  • Yazılı kâğıda bir yazı yazarsan okunur ama iyi anlaşılmaz, insan yanılabilir.

  • کان سیاهی بر سیاهی اوفتاد ** هر دو خط شد کور و معنیی نداد
  • Çünkü o karalanmış kâğıt üstüne kara yazı yazıldı mı her iki yazı da körleşir, hiçbir manası kalmaz.

  • ور سوم باره نویسی بر سرش ** پس سیه کردی چو جان کافرش‏ 3385
  • O kâğıda üçüncü defa bir şey yazarsan kâfirlerin canı gibi tamamıyla kapkara olur.

  • پس چه چاره جز پناه چاره‏گر ** ناامیدی مس و اکسیرش نظر
  • Şu halde her şeye çare bulan Allah’a sığınmaktan başka ne çare var? Bakırın ümitsizliğine iksir, ancak onun nazarıdır.

  • ناامیدیها به پیش او نهید ** تا ز درد بی‏دوا بیرون جهید
  • Ümitsizlikleri ona arz edin de devasız derdinizden kurtuluverin!”

  • چون شعیب این نکته‏ها با او بگفت ** ز آن دم جان در دل او گل شکفت‏
  • Şuayb ona bu nükteleri söyleyince Şuayb’ın nefesleri yüzünden adamın gönlünde güller açıldı.

  • جان او بشنید وحی آسمان ** گفت اگر بگرفت ما را کو نشان‏
  • Canı, gökyüzünden gelen vahiy sesini duydu. Dedi ki. “ Eğer bizi cezalandırdıysa nişanesi nerede?”

  • گفت یا رب دفع من می‏گوید او ** آن گرفتن را نشان می‏جوید او 3390
  • Şuayb “Yarabbi, beni kabul etmiyor. Bu muhazeye, bu cezaya nişane aramakta” dedi.

  • گفت ستارم نگویم رازهاش ** جز یکی رمز از برای ابتلاش‏
  • Allah “Ben ayıpları örtücüyüm, sırlarını söylemem. Ancak iptilâsına dair şu tek remzi söyleyeyim:

  • یک نشان آن که می‏گیرم و را ** آن که طاعت دارد از صوم و دعا
  • Onu cezalandırdığımın bir nişanesi şu: Oruç tutmak da dua etmekte.

  • و ز نماز و از زکات و غیر آن ** لیک یک ذره ندارد ذوق جان‏
  • Namaz kılmakta, zekât vermekte, başka ibadetlerde bulunmakta. Fakat ruhu bir zerre bile zevk duymuyor.

  • می‏کند طاعات و افعال سنی ** لیک یک ذره ندارد چاشنی‏
  • Ne güzel ibadetler ediyor, ne hoş işlerde bulunuyor. Fakat bir parçacık bile tat yok.

  • طاعتش نغز است و معنی نغز نی ** جوزها بسیار و در وی مغز نی‏ 3395
  • İbadeti kışırdan ibaret, iç, yok. Cevizler çok ama içleri boş!

  • ذوق باید تا دهد طاعات بر ** مغز باید تا دهد دانه شجر
  • İbadetlerin netice vermesi için zevk gerek, tohumun ağaç olması için iç gerek!