-
گشت مشکلهاش حل و افزون زیاد ** از پی هر مشکلش مفتاح داد
- Musa’nın müşkülleri halloldu. Hızır, Musa’ya her müşkülü için anlatılamayacak derecede miftahlar verdi.
-
از خضر درویش هم میراث داشت ** در جواب شیخ همت بر گماشت 3530
- Dervişe Hızır’dan mirastı, o da şeyhin suallerine cevap vermede himmet etti.
-
گفت راه اوسط ار چه حکمت است ** لیک اوسط نیز هم با نسبت است
- Dedi ki: “Orta yol hikmetse de bu orta hallilik de nispidir.
-
آب جو نسبت به اشتر هست کم ** لیک باشد موش را آن همچو یم
- Su, deveye göre azdır, fakat fareye göre deniz gibiydi.
-
هر که را باشد وظیفه چار نان ** دو خورد یا سه خورد هست اوسط آن
- Birisinin dört ekmeğe ihtiyacı olurda iki yahut üç tanesini yerse bu, orta bir yiyiştir.
-
ور خورد هر چار دور از اوسط است ** او اسیر حرص مانند بط است
- Fakat dördünü de yerse bu yiyiş, orta bir yiyiş değildir ki. O adam, kaz gibi hırsına esir olmuştur.
-
هر که او را اشتها ده نان بود ** شش خورد میدان که اوسط آن بود 3535
- Birisinin on ekmeğe iştahı olsa da altısını yese bu orta sayılır.
-
چون مرا پنجاه نان هست اشتهی ** مر ترا شش گرده هم دستیم نی
- Fakat benim elli ekmeğe ihtiyacım var, senin altı yufkaya müsavi değiliz ki.
-
تو به ده رکعت نماز آیی ملول ** من به پانصد در نیایم در نحول
- Sen on rekât namaz kılınca usanırsın, ben beş yüz rekât namaz kılsam usanmam.
-
آن یکی تا کعبه حافی میرود ** و آن یکی تا مسجد از خود میشود
- Birisi, ta Kâbe’ye kadar yaya gider, öbürü mescide varıncaya kadar kendisinden geçer.
-
آن یکی در پاکبازی جان بداد ** وین یکی جان کند تا یک نان بداد
- Birisi o kadar cömerttir ki gönlü bulanmadan canını bile verir, öbürü bir dilim ekmek verebilmek için can çekişir.
-
این وسط در با نهایت میرود ** که مرا آن را اول و آخر بود 3540
- Bu orta halli oluş, sona göredir; önü, sonu olan şeye nispetledir.
-
اول و آخر بباید تا در آن ** در تصور گنجد اوسط یا میان
- Bir şeyde evvel, âhir olmalı ki ortası tasavvur edilebilsin.
-
بینهایت چون ندارد دو طرف ** کی بود او را میانه منصرف
- Sonsuz şeyin önü, sonu nasıl olur… Önü, sonu olmayanın ortası nasıl bulunur?
-
اول و آخر نشانش کس نداد ** گفت لو کان له البحر مداد
- Allah, “Deniz mürekkep olsa biterdi de Rabbimin kelimeleri bitmezdi” dedi. Kimse Allah tecellisinin evvelini, âhirini göremedi.
-
هفت دریا گر شود کلی مداد ** نیست مر پایان شدن را هیچ امید
- Hatta yedi deniz, tamamıyla mürekkep olsa gene biteceğini umma.
-
باغ و بیشه گر بود یک سر قلم ** زین سخن هرگز نگردد هیچ کم 3545
- Bağ, orman baştanbaşa kalem olsa bu söz, yine eksilmez.
-
آن همه حبر و قلم فانی شود ** وین حدیث بیعدد باقی بود
- O mürekkebin, o kalemlerin hepsi biter de sonu olmayan bu söz yine kalır.
-
حالت من خواب را ماند گهی ** خواب پندارد مر آن را گمرهی
- Benim halim uyuyan adamın haline benzer. Gören sapık, beni uyuyor sanıyor.
-
چشم من خفته دلم بیدار دان ** شکل بیکار مرا بر کار دان
- Hâlbuki bil ki gözüm uyur, gönlüm uyanıktır. Bil ki işsiz güçsüz gibi duruyorum ama işimde var, gücüm de!
-
گفت پیغمبر که عینای تنام ** لا ینام قلبی عن رب الأنام
- Peygamber “Gözlerim uyur ama Allah lütfuyla kalbim uyumaz” dedi.
-
چشم تو بیدار و دل خفته به خواب ** چشم من خفته دلم در فتح باب 3550
- Senin gözün açık, kalbin uyuyor; benim gözüm uyuyor, gönlüme kapı açılmış!
-
مر دلم را پنج حس دیگر است ** حس دل را هر دو عالم منظر است
- Gönlün ayrı beş duygusu var, gönül duygusuna iki cihan da pencere.
-
تو ز ضعف خود مکن در من نگاه ** بر تو شب بر من همان شب چاشتگاه
- Sen, kendi zayıflığınla bana bakma… Sana gece çağı ama o gece, bana kuşluk vakti.
-
بر تو زندان بر من آن زندان چو باغ ** عین مشغولی مرا گشته فراغ
- Sana zindan, fakat o zindan bana bahçe gibi. Meşguliyetin ta kendisi bana istirahat hali.