English    Türkçe    فارسی   

2
3562-3586

  • قاصدا زیر آیم از اوج بلند ** تا شکسته پایگان بر من تنند
  • Ayakları kırık olanlar da benimle buluşsunlar, konuşsunlar diye göğün yücelerinden kasten aşağıya inerim.

  • چون ملالم گیرد از سفلی صفات ** بر پرم همچون طیور الصافات‏
  • Aşağılık sıfatlardan usandım mı melekler gibi uçuveririm.

  • پر من رسته ست هم از ذات خویش ** بر نچسبانم دو پر من با سریش‏
  • Benim kanadım, kendinden çıkmadır. Vücuduma iki kanat yapıştırmadım ben.

  • جعفر طیار را پر جاریه ست ** جعفر عیار را پر عاریه ست‏ 3565
  • Cafer-i Tayyar’ın kanadı kendindendir, Cafer-i Tarrar’ın kanadı ise iğreti.

  • نزد آن که لم یذق دعوی است این ** نزد سکان افق معنی است این‏
  • Tatmayan adama göre bu, dâvadan ibarettir. Fakat makamı yüce kişilere göre dâva değil, manadır.

  • لاف و دعوی باشد این پیش غراب ** دیگ تی و پر یکی پیش ذباب‏
  • Bu söz, kargaya göre lâftan, kuru iddiadan ibarettir. Nitekim sineğe göre dolu tencere ile boş tencere birdir.

  • چون که در تو می‏شود لقمه گهر ** تن مزن چندان که بتوانی بخور
  • İçinde lokma gevher olduktan sonra çekinme muktedir olduğun kadar ye!

  • شیخ روزی بهر دفع سوء ظن ** در لگن قی کرد پر در شد لگن‏
  • Şeyhin biri bir gün, halkın kötü zannını gidermek için leğene kustu, leğen inciyle doldu.

  • گوهر معقول را محسوس کرد ** پیر بینا بهر کم عقلی مرد 3570
  • Bu suretle o basiret sahibi pir, halkın az akıllılığına acıyıp ancak akılla anlaşılır inciyi gözle görülür inci haline getirdi.

  • چون که در معده شود پاکت پلید ** قفل نه بر حلق و پنهان کن کلید
  • Fakat midende temiz de pis murdar bir hale geliyorsa boğazını kilitle, anahtarı da sakla.

  • هر که در وی لقمه شد نور جلال ** هر چه خواهد تا خورد او را حلال‏
  • Lokma, kimde ululuk nuru haline gelirse ne dilerse yesin... Ona helâl!

  • بیان دعویی که عین آن دعوی گواه صدق خویش است‏
  • Doğruluğuna kendisi tanık olan iddia

  • گر تو هستی آشنای جان من ** نیست دعوی گفت معنی لان من‏
  • Eğer benim canıma âşina isen bilirsin ki şu manalı sözüm boş dâva değildir.

  • گر بگویم نیم شب پیش توام ** هین مترس از شب که من خویش توام‏
  • Gece yarısında bile senin yanındayım; kendine gel... Geceleyin korkma; ben senin adamınım, hısmınım dersem,

  • این دو دعوی پیش تو معنی بود ** چون شناسی بانگ خویشاوند خود 3575
  • Bu iki iddia da, eğer hısımlarının sesini tanırsan sence doğrudur.

  • پیشی و خویشی دو دعوی بود لیک ** هر دو معنی بود پیش فهم نیک‏
  • Yanında olmak da, hısmın bulunmak da iddiadır ama iyi anlayan kişiye göre ikisi de mânadan ibarettir ve doğrudur.

  • قرب آوازش گواهی می‏دهد ** کاین دم از نزدیک یاری می‏جهد
  • Sesinin yakından gelişi de şehadet eder ki bu nefes, bir sevgilinin yanından gelmekte.

  • لذت آواز خویشاوند نیز ** شد گوا بر صدق آن خویش عزیز
  • Hısımların seslerindeki tat da o hısmın doğruluğuna şahittir.

  • باز بی‏الهام احمق کاو ز جهل ** می‏نداند بانگ بیگانه ز اهل‏
  • Fakat Allah ilhamına mazhar olmayan ve bilgisizliğinden yabancı sesiyle akraba sesini birbirinden ayırt edemeyen ahmağa göre,

  • پیش او دعوی بود گفتار او ** جهل او شد مایه‏ی انکار او 3580
  • Bu adamın sözü dâvadan ibarettir. Bu ahmağın bilgisizliği, inkârına sebep olur.

  • پیش زیرک کاندرونش نورهاست ** عین این آواز معنی بود راست‏
  • Fakat gönlünde Allah nurları olan akıllı, anlayışlı kişiye göre bu ses, mananın ta kendisidir ve doğrudur.

  • یا به تازی گفت یک تازی زبان ** که همی‏دانم زبان تازیان‏
  • Bu, şuna benzer: Arapça bilen birisi, Arapça “Ben Arapça bilirim” dese,

  • عین تازی گفتنش معنی بود ** گر چه تازی گفتنش دعوی بود
  • Onun Arapça bilirim demesi dâvadır ama Arapça söyleyişi de manadır, dâvasının ispatıdır.

  • یا نویسد کاتبی بر کاغذی ** کاتب و خط خوانم و من ابجدی‏
  • Yahut bir kâtip, kâğıdın üstüne “Ben kâtibim, yazı okuyabilirim, yüce bir kişiyim” diye yazsa,

  • این نوشته گر چه خود دعوی بود ** هم نوشته شاهد معنی بود 3585
  • Bu yazı filvaki dâvadır ama yazılan şeyde dâvanın doğruluğuna şahittir.

  • یا بگوید صوفیی دیدی تو دوش ** در میان خواب سجاده به دوش‏
  • Yahut da bir sofi “Dün akşam rüyada birisini gördün ya… Hani omuzun da seccade vardı.