-
پیشی و خویشی دو دعوی بود لیک ** هر دو معنی بود پیش فهم نیک
- Yanında olmak da, hısmın bulunmak da iddiadır ama iyi anlayan kişiye göre ikisi de mânadan ibarettir ve doğrudur.
-
قرب آوازش گواهی میدهد ** کاین دم از نزدیک یاری میجهد
- Sesinin yakından gelişi de şehadet eder ki bu nefes, bir sevgilinin yanından gelmekte.
-
لذت آواز خویشاوند نیز ** شد گوا بر صدق آن خویش عزیز
- Hısımların seslerindeki tat da o hısmın doğruluğuna şahittir.
-
باز بیالهام احمق کاو ز جهل ** مینداند بانگ بیگانه ز اهل
- Fakat Allah ilhamına mazhar olmayan ve bilgisizliğinden yabancı sesiyle akraba sesini birbirinden ayırt edemeyen ahmağa göre,
-
پیش او دعوی بود گفتار او ** جهل او شد مایهی انکار او 3580
- Bu adamın sözü dâvadan ibarettir. Bu ahmağın bilgisizliği, inkârına sebep olur.
-
پیش زیرک کاندرونش نورهاست ** عین این آواز معنی بود راست
- Fakat gönlünde Allah nurları olan akıllı, anlayışlı kişiye göre bu ses, mananın ta kendisidir ve doğrudur.
-
یا به تازی گفت یک تازی زبان ** که همیدانم زبان تازیان
- Bu, şuna benzer: Arapça bilen birisi, Arapça “Ben Arapça bilirim” dese,
-
عین تازی گفتنش معنی بود ** گر چه تازی گفتنش دعوی بود
- Onun Arapça bilirim demesi dâvadır ama Arapça söyleyişi de manadır, dâvasının ispatıdır.
-
یا نویسد کاتبی بر کاغذی ** کاتب و خط خوانم و من ابجدی
- Yahut bir kâtip, kâğıdın üstüne “Ben kâtibim, yazı okuyabilirim, yüce bir kişiyim” diye yazsa,
-
این نوشته گر چه خود دعوی بود ** هم نوشته شاهد معنی بود 3585
- Bu yazı filvaki dâvadır ama yazılan şeyde dâvanın doğruluğuna şahittir.
-
یا بگوید صوفیی دیدی تو دوش ** در میان خواب سجاده به دوش
- Yahut da bir sofi “Dün akşam rüyada birisini gördün ya… Hani omuzun da seccade vardı.
-
من بدم آن و آن چه گفتم خواب در ** با تو اندر خواب در شرح نظر
- İşte o benim. Rüyada sana nazardaki feyizleri anlatmıştım.
-
گوش کن چون حلقه اندر گوش کن ** آن سخن را پیشوای هوش کن
- Onları kulağına küpe et. O sözü aklına rehber yap, sözlere uy” dese,
-
چون ترا یاد آید آن خواب این سخن ** معجز نو باشد و زر کهن
- Bu söz, sana rüyayı hatırlatır. Yeni bir mucize, eski bir altındır.
-
گر چه دعوی مینماید این ولی ** جان صاحب واقعه گوید بلی 3590
- Bu söz, dâva gibi görünür ama rüyayı görenin ruhu” Evet” der. Tasdik eder.
-
پس چو حکمت ضالهی مومن بود ** آن ز هر که بشنود موقن بود
- Hikmet, müminin kaybolmuş malı olduğundan kimden duysa inanır, kabul eder.
-
چون که خود را پیش او یابد فقط ** چون بود شک چون کند او را غلط
- Fakat kendisini hikmetin yanında bulursa nasıl şüphe edebilir. Nasıl yanılabilir?
-
تشنهای را چون بگویی تو شتاب ** در قدح آب است بستان زود آب
- Susuz birisine “ Acele et, çabuk, kadehteki suyu al iç” desen,
-
هیچ گوید تشنه کاین دعوی است رو ** از برم ای مدعی مهجور شو
- Susuz, “Bu bir dâvadan ibaret. Yürü ey davacı benden uzaklaş”
-
یا گواه و حجتی بنما که این ** جنس آب است و از آن ماء معین 3595
- Yahut “Kadehtekinin su, o içilen güzel, berrak su olduğuna dair bana bir delil göster!” der mi?
-
یا به طفل شیر مادر بانگ زد ** که بیا من مادرم هان ای ولد
- Ana, süt emer çocuğuna “Gel yavrum, süt em, ben senin ananım” dese,
-
طفل گوید مادرا حجت بیار ** تا که با شیرت بگیرم من قرار
- Çocuk “Ana, sütünü emersem karnım doyacak mı bir delil göster!” der mi?
-
در دل هر امتی کز حق مزه ست ** روی و آواز پیمبر معجزه ست
- Her ümmetin gönlünde Hak’tan bir tat vardır. Peygamberlerin yüzü ve sesi de mucizedir.
-
چون پیمبر از برون بانگی زند ** جان امت در درون سجده کند
- Peygamber, dışardan seslendi mi ümmetin canı, içerden secde eder.
-
ز انکه جنس بانگ او اندر جهان ** از کسی نشنیده باشد گوش جان 3600
- Çünkü can kulağı, âlemde hiç kimseden o sese benzer bir ses duymamıştır.