-
نامصور یا مصور پیش اوست ** کاو همه مغز است و بیرون شد ز پوست
- Tasvire sığar yahut sığmaz bahsi; tamamıyla iç olmuş, suretten kurtulmuş adamın harcıdır.
-
گر تو کوری نیست بر اعمی حرج ** ور نه رو کالصبر مفتاح الفرج 70
- Eğer körsen köre teklif yoktur. Değilsen yürü, var; sabır kurtuluşun anahtarıdır.
-
پردههای دیده را داروی صبر ** هم بسوزد هم بسازد شرح صدر
- Sabır ilâcı, gözlerin perdesini de yakar, göğüsleri gönülleri de yarıp açar.
-
آینهی دل چون شود صافی و پاک ** نقشها بینی برون از آب و خاک
- Gönül aynası saf ve pak bir hale gelince sudan, topraktan hariç suretler görürsün.
-
هم ببینی نقش و هم نقاش را ** فرش دولت را و هم فراش را
- Nakşı da müşahede edersin, nakkaşı da. Devlet yaygısını da, onu döşeyeni de.
-
چون خلیل آمد خیال یار من ** صورتش بت معنی او بت شکن
- Sevgilimin hayali bana Halil gibidir. Sureti put ama manası putları kırmakta.
-
شکر یزدان را که چون شد او پدید ** در خیالش جان خیال خود بدید 75
- Allah’a şükür olsun ki o zahir olunca can, onun hayalinden, kendi hayalini gördü.
-
خاک درگاهت دلم را میفریفت ** خاک بر وی کاو ز خاکت میشکیفت
- Kapısının toprağı, gönlümü teshir etti. Senin toprağına karşı ululananın toprak başına.
-
گفتم ار خوبم پذیرم این از او ** ور نه خود خندید بر من زشت رو
- Dedim ki; Eğer güzelsem bu güzelliği onun lütfu olarak kabul ederim. Değilsem zaten çirkinlikler bile bana güler!
-
چاره آن باشد که خود را بنگرم ** ور نه او خندد مرا من کی خرم
- Çaresi şu: Kendime bakayım kendime çeki düzen vereyim. Bakalım, ona lâyık mıyım, değil miyim?
-
او جمیل است و محب للجمال ** کی جوان نو گزیند پیر زال
- O güzeldir, güzelliği sever. Taze bir delikanlı, kart bir ihtiyarı nasıl seçer?
-
خوب خوبی را کند جذب این بدان ** طیبات و طیبین بر وی بخوان 80
- Şunu bil ki güzel, güzeli cezbeder. “ Temizler, temizler içindir” ayetini oku!
-
در جهان هر چیز چیزی جذب کرد ** گرم گرمی را کشید و سرد سرد
- Âlem de her şey, bir şey cezbeder. Sıcak sıcağı çeker, soğuk soğuğu.
-
قسم باطل باطلان را میکشند ** باقیان از باقیان هم سر خوشند
- Aslı olmayan, aslı olmayanları çekmektedir, bakilerde bakilerden sarhoş olmakta.
-
ناریان مر ناریان را جاذباند ** نوریان مر نوریان را طالباند
- Cehennem ehli olanlar, cehennem ehli olanları cezbeder. Nura mensup olanlar, ancak nura mensup olanları ister.
-
چشم چون بستی ترا تاسه گرفت ** نور چشم از نور روزن کی شکفت
- Gözünü yumdun mu canın kopuyormuş gibi bir eleme, bir ıstıraba düşersin. Gözün, gündüzün nurundan ayrılmaya sabrı yoktur.
-
تاسهی تو جذب نور چشم بود ** تا بپیوندد به نور روز زود 85
- Gözünü yumdun mu tasalanır, gama, gussaya düşersin. Gözün nuru, gündüzün nurundan ayrılamaz.
-
چشم باز ار تاسه گیرد مر ترا ** دان که چشم دل ببستی بر گشا
- Senin tasan, gam ve gussan; hemencecik gündüzün nuruna kavuşmak isteyen göz nurunun cazibesinden ileri gelir.
-
آن تقاضای دو چشم دل شناس ** کاو همیجوید ضیای بیقیاس
- Gözün açıkken de tasalanırsan bil ki gönül gözünü yummuşsundur, onu aç!
-
چون فراق آن دو نور بیثبات ** تاسه آوردت گشادی چشمهات
- Bil ki sıkıntı gönlünün iki gözü de kapalı olduğundandır. Gönül gözü kıyasa sığmaz bir ziya arayıp durmaktadır.
-
پس فراق آن دو نور پایدار ** تاسه میآرد مر آن را پاس دار
- O iki ebedî nurun firkati, seni tasalandırmaktadır. Onu koru!
-
او چو میخواند مرا من بنگرم ** لایق جذبام و یا بد پیکرم 90
- O mademki beni çağırmakta, ben de kendime bakayım. Onun cazibesine lâyık mıyım, yoksa çirkin miyim?
-
گر لطیفی زشت را در پی کند ** تسخری باشد که او بر وی کند
- Bir güzel, peşine bir çirkini takarsa onunla alay ediyor demektir.
-
کی ببینم روی خود را ای عجب ** تا چه رنگم همچو روزم یا چو شب
- Acaba yüzümü nasıl göreyim? Ne renkteyim ki, gündüz gibi miyim, gece gibi mi?
-
نقش جان خویش میجستم بسی ** هیچ میننمود نقشم از کسی
- Diye can suretimi hayli zamandır arayıp duruyordum. Fakat suretim kimseden görünmüyordu.