-
نفسش اندر خانهی تن نازنین ** بر دگر کس دست میخاید به کین 775
- Nefsi ten evinde nazla, naimle beslenmektedir, kendisi başkalarına kin güdüp elini ısırmakta.
-
ملامت کردن مردم شخصی را که مادرش را کشت به تهمت
- Halkın, bir töhmet yüzünden anasını öldüren kişiyi kınaması
-
آن یکی از خشم مادر را بکشت ** هم به زخم خنجر و هم زخم مشت
- Birisi, kızgınlıkla anasına hançerleyerek, döverek öldürdü.
-
آن یکی گفتش که از بد گوهری ** یاد ناوردی تو حق مادری
- Biri ona “ Huyunun kötülüğü yüzünden ana hakkını gözetmedin.
-
هی تو مادر را چرا کشتی بگو ** او چه کرد آخر بگو ای زشت خو
- Çirkin herif, ananı neden öldürdün! Niye söylemiyorsun, o sana ne yaptı ki?” dedi.
-
گفت کاری کرد کان عار وی است ** کشتمش کان خاک ستار وی است
- Adam “ Çok ayıp bir iş işledi, bende onu öldürdüm. Ayıbını toprak örtsün” diye cevap verdi.
-
گفت آن کس را بکش ای محتشم ** گفت پس هر روز مردی را کشم 780
- Kınayan “Be adam, ananı öldüreceğine o kişiyi öldürseydin” deyince dedi ki: “Her gün başka birisini mi öldüreyim?
-
کشتم او را رستم از خونهای خلق ** نای او برم به است از نای خلق
- Onu öldürdüm, halkın kanına girmekten kurtuldum; halkın boğazını keseceğime onu boğazladım, bu daha iyi!”
-
نفس تست آن مادر بد خاصیت ** که فساد اوست در هر ناحیت
- O kötü huylu ana, fesadı her tarafta zahir olan nefsindir.
-
هین بکش او را که بهر آن دنی ** هر دمی قصد عزیزی میکنی
- Her an onun için bir azize kastedip duruyorsun; kendine gel, onu öldür!
-
از وی این دنیای خوش بر تست تنگ ** از پی او با حق و با خلق جنگ
- Onun yüzünden bu güzel dünya sana dar geliyor. Onun yüzünden Allah ile de savaşıyorsun, halkla da.
-
نفس کشتی باز رستی ز اعتذار ** کس ترا دشمن نماند در دیار 785
- Nefsini öldürürsen özür serdetmeden kurtulursun, ülkede hiçbir düşmanın olmaz.
-
گر شکال آرد کسی بر گفت ما ** از برای انبیا و اولیا
- Bir kimse peygamberlerle velileri düşünüp sözümüzden şüpheye düşer.
-
کانبیا را نه که نفس کشته بود ** پس چراشان دشمنان بود و حسود
- “Peygamberlerin nefisleri helâk olmamış mıydı? Onların neden düşmanları vardı, onlara niye haset ediyorlardı?” derse,
-
گوش کن تو ای طلبکار صواب ** بشنو این اشکال و شبهت را جواب
- Ey doğru söz arayan, kulağını aç! Bu şüpheye, bu tereddüde vereceğimiz cevap şu:
-
دشمن خود بودهاند آن منکران ** زخم بر خود میزدند ایشان چنان
- O münkirler, kendilerinin düşmanlarıydı; onlar kendilerini yaralıyorlardı.
-
دشمن آن باشد که قصد جان کند ** دشمن آن نبود که خود جان میکند 790
- Düşman, ona derler ki cana kastetsin. Kendi kendisine can çekişene düşman demezler.
-
نیست خفاشک عدوی آفتاب ** او عدوی خویش آمد در حجاب
- Yarasacağız, güneşin düşmanı değildir, hicaba girmiş, kendi kendisine düşman olmuştur.
-
تابش خورشید او را میکشد ** رنج او خورشید هرگز کی کشد
- Güneşin ziyası onu öldürür; fakat güneş, yarasanın zahmetini hiç çeker mi, yarasa güneşe bir kötülükte bulunabilir mi?
-
دشمن آن باشد کز او آید عذاب ** مانع آید لعل را از آفتاب
- Düşman, ona derler ki ondan bir azap, bir eziyet gelsin; kabiliyeti olan taşın güneş tesiriyle lâl olmasına mümanaat etsin!
-
مانع خویشند جملهی کافران ** از شعاع جوهر پیغمبران
- Halbuki kâfirlerin hepsi de peygamberlerin cevherlerindeki ziyadan kendilerini men ederler.!
-
کی حجاب چشم آن فردند خلق ** چشم خود را کور و کژ کردند خلق 795
- Halk, nasıl olur da o tek kişinin gözüne perde olur? Bilâkis kendi gözlerini kör eder, kendi gözlerini kötü bir hale sokarlar.
-
چون غلام هندویی کاو کین کشد ** از ستیزهی خواجه خود را میکشد
- Efendisiyle inada girişip kinlenerek kendisini öldüren Arap köle gibi!
-
سر نگون میافتد از بام سرا ** تا زیانی کرده باشد خواجه را
- Köle, sahibine ziyan vermek için kendisini damdan baş aşağı yere atar, helâk olup gider!
-
گر شود بیمار دشمن با طبیب ** ور کند کودک عداوت با ادیب
- Hasta, doktora düşman olmuş; çocuk, kendisini terbiye edene düşmanlık beslemiş;( zarar kime?)!
-
در حقیقت ره زن جان خودند ** راه عقل و جان خود را خود زدند
- Hakikatte hasta da, çocuk da kendi yolunu vurmakta, kendi akıl ve canının yolunu kesmektedir.