-
چونک بی آتش مرا گرمی رسد ** راضیم گر آتشش ما را کشد
- Ortada ateş olmadığı halde bana hararet verdikten, beni ısıttıktan sonra ateşimi söndürse de razıyım.
-
بی چراغی چون دهد او روشنی ** گر چراغت شد چه افغان می‌کنی
- Mademki mumsuz da aydınlık vermekte, mumun sönüşüne neye feryat ediyorsun?
-
صفت بعضی اولیا کی راضی‌اند باحکام و لابه نکنند کی این حکم را بگردان
- Bazı veliler, Allah hükümlerine razı olurlar Yarabbi, bu hükmü çevir diye niyaz etmezler
-
بشنو اکنون قصه‌ی آن ره‌روان ** که ندارند اعتراضی در جهان
- Şimdi, dünyada hiç itiraz etmeyen yolcuların hallerini işit.
-
ز اولیا اهل دعا خود دیگرند ** که همی‌دوزند و گاهی می‌درند
- Velîlerden dua edenler, gâh diken, gâh sökenler var. Bunlar başka.
-
قوم دیگر می‌شناسم ز اولیا ** که دهانشان بسته باشد از دعا 1880
- Bir de velilerden öylelerini tanırım ki ağızları yumulmuştur, hiç dua etmezler.
-
از رضا که هست رام آن کرام ** جستن دفع قضاشان شد حرام
- O, ulular, Allah hükümlerine razı olmuşlardır, takdirin def’ine çalışmak onlara haramdır.
-
در قضا ذوقی همی‌بینند خاص ** کفرشان آید طلب کردن خلاص
- Bunlar, kaza ve kaderde hususi bir zevk bulurlar, bundan kurtulmayı dilemek onlarca küfürdür.
-
حسن ظنی بر دل ایشان گشود ** که نپوشند از عمی جامه‌ی کبود
- Allah bunların gönlüne öyle bir hüsnü zan vermiştir ki derde düşüp hiç yaslanmazlar, gök renkli yas elbisesi giymezler.
-
سال کردن بهلول آن درویش را
- Behlûl’ün dervişe sual sorması
-
گفت بهلول آن یکی درویش را ** چونی ای درویش واقف کن مرا
- Behlül, dervişin birine “Derviş, nasılsın? Anlat bakalım?” dedi.
-
گفت چون باشد کسی که جاودان ** بر مراد او رود کار جهان 1885
- Derviş, Dünyadaki işler daima bir adamın dilediği gibi olur;
-
سیل و جوها بر مراد او روند ** اختران زان سان که خواهد آن شوند
- Seller, ırmaklar muradınca akar, yıldızlar hükmünce hükmeder;
-
زندگی و مرگ سرهنگان او ** بر مراد او روانه کو بکو
- Hayatla ölüm, ona çavuş olur, emrine uyup dilediği yere gider.
-
هر کجا خواهد فرستد تعزیت ** هر کجا خواهد ببخشد تهنیت
- Nereye dilerse baş sağlığı haberi yollar, nereye dilerse kutlu olsun derse…
-
سالکان راه هم بر گام او ** ماندگان از راه هم در دام او
- Yolcuların hepsi, onu izler, yolda kalanlar onun tuzağına tutulursa…
-
هیچ دندانی نخندد در جهان ** بی رضا و امر آن فرمان‌روان 1890
- Onun fermanı, onun rızası olmadıkça âlemde hiçbir ağız gülmezse bu adamın hali nasıldır? İşte o haldeyim ben” dedi.
-
گفت ای شه راست گفتی همچنین ** در فر و سیمای تو پیداست این
- Behlûl, padişahım doğru söyledin. Bu hale sahip olduğun nurundan da belli, yüzünden de görünüp durmakta.
-
این و صد چندینی ای صادق ولیک ** شرح کن این را بیان کن نیک نیک
- Böylesin, hatta yüz mislisin... Doğru ama bunu bir güzelce anlat.
-
آنچنانک فاضل و مرد فضول ** چون به گوش او رسد آرد قبول
- Öyle bir anlat ki duyunca fazilet sahibi de kabul etsin, bir şeyden anlamaz adam da.
-
آنچنانش شرح کن اندر کلام ** که از آن هم بهره یابد عقل عام
- Herkesin aklının ereceği, fikrinin anlayacağı bir tarzda anlat.
-
ناطق کامل چو خوان‌پاشی بود ** خوانش بر هر گونه‌ی آشی بود 1895
- Söz söyleyen kemal sahibi olursa söz söyleme sofrasını yaydı mı sofrası, her çeşit aşlarla doludur.
-
که نماند هیچ مهمان بی نوا ** هر کسی یابد غذای خود جدا
- Hiçbir konuk mahrum kalmaz. Herkes o sofrada kendi gıdasını bulur.
-
همچو قرآن که بمعنی هفت توست ** خاص را و عام را مطعم دروست
- O sofra, Kur’an’a benzer; Kur’an’ın da yedi manası vardır; alelâde halk da ondan doyar, halkın bilgide, irfanda ileri gelenleri de” dedi.
-
گفت این باری یقین شد پیش عام ** که جهان در امر یزدانست رام
- Derviş dedi ki: “ Herkesçe şu muhakkaktır ki âlem Allah emrine râm olmuştur.
-
هیچ برگی در نیفتد از درخت ** بی قضا و حکم آن سلطان بخت
- O padişahın kaza ve kaderi olmadıkça ağaçtan yaprak bile düşmez.
-
از دهان لقمه نشد سوی گلو ** تا نگوید لقمه را حق که ادخلوا 1900
- Allah lokmaya, gir içeri diye emretmedikçe boğazdan lokma bile geçmez.