-
اشترانشان را زبان آویخته ** خلق اندر ریگ هر سو ریخته
- Develerinin dilleri, ağızlarından çıkmış; adamlar, taraf taraf kumlara serilmiş kalmıştı!
-
رحمش آمد گفت هین زوتر روید ** چند یاری سوی آن کثبان دوید 3135
- Bu hali görünce acıdı, “Kalkın, bir kaçınız derhal o kum yığınına doğru koşun!
-
گر سیاهی بر شتر مشک آورد ** سوی میر خود به زودی می‌برد
- Orada zenci bir köle kırbayla beyine su götürüyor.
-
آن شتربان سیه را با شتر ** سوی من آرید با فرمان مر
- O zenci deveciyi devesiyle beraber ister istemez tutup bana getirin “ dedi.
-
سوی کثبان آمدند آن طالبان ** بعد یکساعت بدیدند آنچنان
- Birkaç kişi, kalkıp kum tepesine doğru koştular. Bir müddet sonra hakikaten dediği gibi,
-
بنده‌ای می‌شد سیه با اشتری ** راویه پر آب چون هدیه‌بری
- Zenci bir kul gördüler, kırbasını doldurmuş, devesine binmiş, beyine su götürüyordu.
-
پس بدو گفتند می‌خواند ترا ** این طرف فخر البشر خیر الوری 3140
- Zenciye “Şu tarafta insanların iftihar edecekleri zat, Kâinatın hayırlısı olan Peygamber seni çağırıyor“ dediler.
-
گفت من نشناسم او را کیست او ** گفت او آن ماه‌روی قندخو
- Adam, “Ben onu tanımıyorum, o da kim?” dedi. “Ay yüzlü, şeker huylu Muhammed “ dediler,
-
نوعها تعریف کردندش که هست ** گفت مانا او مگر آن شاعرست
- Nasılsa öylece anlattılar, öylece övdüler. Zenci, “O galiba bir şair olacak.
-
که گروهی را زبون کرد او بسحر ** من نیایم جانب او نیم شبر
- Bir kısmı halkı sihirle zebun etmiş… Ona yarım arşın bile yaklaşmam ben “ dedi.
-
کش‌کشانش آوریدند آن طرف ** او فغان برداشت در تشنیع و تف
- Nihayet herifi yakalayıp zorla, çeke çeke o tarafa sürüklemeye başladılar. Zenci, bağırıp çağırıyor, sövüp sayıyordu!
-
چون کشیدندش به پیش آن عزیز ** گفت نوشید آب و بردارید نیز 3145
- Zenciyi Azizin yanına getirdikleri zaman Peygamber, “Su için, mataralarınızı, kırbalarınızı da doldurun” dedi.
-
جمله را زان مشک او سیراب کرد ** اشتران و هر کسی زان آب خورد
- Hepsini o bir tek kırbadan kandıra kandıra suvardı. Hem adamlar, hem develer o kırbadan kana kana su içtiler,
-
راویه پر کرد و مشک از مشک او ** ابر گردون خیره ماند از رشک او
- Kölenin kırbasından herkes kırbasını, matarasını doldurur. Gökyüzündeki bulut bile hasedinden şaşırıp kaldı!
-
این کسی دیدست کز یک راویه ** سرد گردد سوز چندان هاویه
- Bunu kim görmüştür? Bir tek kırbadan bunca cehennemin harareti sönsün?
-
این کسی دیدست کز یک مشک آب ** گشت چندین مشک پر بی اضطراب
- Kim görmüştür bunu? Su dolu bir tek kırbadan bunca kırba ağzına kadar dolsun!
-
مشک خود روپوش بود و موج فضل ** می‌رسید از امر او از بحر اصل 3150
- Kölenin kırbası zaten vesileden, hakikati örten bir sebepten ibaretti. Peygamberin emriyle ihsan dalgaları, aslî denizden coşup köpürmekte, kopup gelmekteydi!
-
آب از جوشش همی‌گردد هوا ** و آن هوا گردد ز سردی آبها
- Su kaynayınca buhar haline gelir, havaya çıkar… havadaki buhar da soğuyunca su olur, öyle mi ?
-
بلک بی علت و بیرون زین حکم ** آب رویانید تکوین از عدم
- Doğrusu şu: yaradılış bu hükümlerden hariç olarak sebepsiz, illetsiz yokluktan sular coşturmada.
-
تو ز طفلی چون سببها دیده‌ای ** در سبب از جهل بر چفسیده‌ای
- Sen çocukluğundan sebepleri görüyor, bilgisizliğinden sebeplere yapışıyorsun.
-
با سببها از مسبب غافلی ** سوی این روپوشها زان مایلی
- Sebepleri görüyor da müsebbipten gaflet ediyorsun. Bu hakikati örten, müsebbibin yüzünü gizleyen sebeplere ondan meyletmektesin sen.
-
چون سببها رفت بر سر می‌زنی ** ربنا و ربناها می‌کنی 3155
- Sebepler gitti mi başına vurmağa başlar, aman Yarabbi demeye koyulursun.
-
رب می‌گوید برو سوی سبب ** چون ز صنعم یاد کردی ای عجب
- Tanrı da sana “Hadi, yürü, sebebe git… Ne acayip şey, sen, beni, yarattığım sebepler için andın ha!” der.
-
گفت زین پس من ترا بینم همه ** ننگرم سوی سبب و آن دمدمه
- O vakit kul “Bundan böyle hep seni göreceğim, sebebe, o lâftan ibaret saçma şeye bakmayacağım artık “ der ama
-
گویدش ردوا لعادوا کار تست ** ای تو اندر توبه و میثاق سست
- Allah “Seni tekrar sebep âlemine göndersem yine sebebe yapışırsın. Senin için bu, a tövbesinden durmayan ahdi çürük adam!