-
کاف کافی آمد او بهر عباد ** صدق وعده‌ی کهیعص
- Kaf hâ yâ ayn sâd vadindeki doğruluğa delil olarak Allah, Kâfi adının "Kef"i oldu.
-
کافیم بدهم ترا من جمله خیر ** بی‌سبب بی‌واسطه‌ی یاری غیر
- Kâfiyim, sana bütün hayırları, sebepsiz, başkasının yardımını vasıta etmeden veririm.
-
کافیم بی‌نان ترا سیری دهم ** بی‌سپاه و لشکرت میری دهم
- Kâfiyim, seni ekmeksiz tutuyorum... ordusuz, askersiz sana beylik, padişahlık ihsan ederim...
-
بی‌بهارت نرگس و نسرین دهم ** بی‌کتاب و اوستا تلقین دهم
- Bahar olmadığı halde sana nergis ve ağustos gülü verir; kitapsız ustasız sana bilgiler belletirim...
-
کافیم بی داروت درمان کنم ** گور را و چاه را میدان کنم 3520
- Kâfiyim, ilaçsız sıhhat verir; mezarı, kuyuyu meydan haline getiririm...
-
موسیی را دل دهم با یک عصا ** تا زند بر عالمی شمشیرها
- Musa'ya bütün âlemin başına indirsin diye bir sopa verir; kuvvet kudret bağlarım...
-
دست موسی را دهم یک نور و تاب ** که طپانچه می‌زند بر آفتاب
- Musa'nın eline bir nur, bir parlaklık veririm ki güneşe bile tokat atar!
-
چوب را ماری کنم من هفت سر ** که نزاید ماده مار او را ز نر
- Sopayı yedi başlı yılan haline getiririm... hem öyle bir yılan ki erkek bir yılanın belinden gelmemiş, dişi bir yılandan doğmamış.
-
خون نیامیزم در آب نیل من ** خود کنم خون عین آبش را به فن
- Nil suyuna kan karıştırmam; kudretimle suyunu kan haline getiririm.
-
شادیت را غم کنم چون آب نیل ** که نیابی سوی شادیها سبیل 3525
- Nil suyu gibi neşeni gam haline getiririm de bir daha neşeye yol bulamazsın.
-
باز چون تجدید ایمان بر تنی ** باز از فرعون بیزاری کنی
- Sonra tekrar imanını yeniledim mi yine Firavundan bezersin.
-
موسی رحمت ببینی آمده ** نیل خون بینی ازو آبی شده
- Görürsün ki rahmet Musa'sı gelmiş... kan gibi görünen Nil, onun yüzünden su olmuş!
-
چون سر رشته نگه داری درون ** نیل ذوق تو نگردد هیچ خون
- İçten ipin ucunu bırakmazsan zevk Nil'in hiç kan kesilmez.
-
من گمان بردم که ایمان آورم ** تا ازین طوفان خون آبی خورم
- Ben, iman edeyim de bu kan tufanından bir su içeyim diyordum.
-
من چه دانستم که تبدیلی کند ** در نهاد من مرا نیلی کند 3530
- Ben ne bilirdim ki Allah beni değiştirecek, gönlümü başka bir hale koyacak da beni Nil yapacak!
-
سوی چشم خود یکی نیلم روان ** برقرارم پیش چشم دیگران
- Başkalarının gözünde eskisi gibiyim ama benim gözüme akıp duran bir Nil görünmede!
-
هم‌چنانک این جهان پیش نبی ** غرق تسبیحست و پیش ما غبی
- Nitekim bu âlem de Peygamberin gözüne tespihe gark olmuş görünmede... bize göreyse aptalca durup duruyor.
-
پیش چشمش این جهان پر عشق و داد ** پیش چشم دیگران مرده و جماد
- Onun gözüne bu âlem aşk ve ihsanla dolmuş görünüyor; başkasının gözüne ise ölü ve cansız.
-
پست و بالا پیش چشمش تیزرو ** از کلوخ و خشت او نکته شنو
- Yukarı olsun, aşağı olsun onca her yer, hızlı hızlı yürümede... o, taştan topraktan nükteler duymada!
-
با عوام این جمله بسته و مرده‌ای ** زین عجب‌تر من ندیدم پرده‌ای 3535
- Halbuki halka bunların hepsi kapalı... her şey ölü görünmede... ben, bundan daha ziyade şaşılacak bir perde görmedim.
-
گورها یکسان به پیش چشم ما ** روضه و حفره به چشم اولیا
- Bütün mezarlar bizce bir. Fakat velilerin gözünde kimisi cennet bahçesi, kimisi cehennem çukuru!
-
عامه گفتندی که پیغامبر ترش ** از چه گشتست و شدست او ذوق‌کش
- Halk, Peygamber ekşi suratlı; neden böyle niye zevki yok ki derlerdi.
-
خاص گفتندی که سوی چشمتان ** می‌نماید او ترش ای امتان
- İleri gelenlerse derlerdi ki: Sizin gözünüze öyle görünüyor o.
-
یک زمان درچشم ما آیید تا ** خنده‌ها بینید اندر هل اتی
- Bir zamancağız bizim gözümüzle bakın da "Heletâ" daki gülüşleri görün hele!
-
از سر امرود بن بنماید آن ** منعکس صورت بزیر آ ای جوان 3540
- O ters şey, armut ağacının üstünde öyle görünür... a genç ağaçtan in de bak!