-
این سخن در سینه دخل مغزهاست ** در خموشی مغز جان را صد نماست 1175
- Bu söz, gönlü geliştiren bir sözdür. Susmakla insan yüzlerce gelişmeye nail olur.
-
چون بیامد در زبان شد خرج مغز ** خرج کم کن تا بماند مغز نغز
- İçteki şey, dile geldi mi iç, harç olur gider. Çok harç etme de o güzelim iç kalsın.
-
مرد کم گوینده را فکرست زفت ** قشر گفتن چون فزون شد مغز رفت
- Az söyleyen adam da derin bir düşünce vardır. Söyleme kabuğu arttı mı iç yok olur.
-
پوست افزون بود لاغر بود مغز ** پوست لاغر شد چو کامل گشت و نغز
- Kabuk kalın olursa iç küçülür, zayıflar. İç kemale geldi, güzelleşti, büyüyüp oldu mu kabuk incelir.
-
بنگر این هر سه ز خامی رسته را ** جوز را و لوز را و پسته را
- Hamlıktan kurtulup yetişen olan cevize, bademe ve fıstığa, şu üç meyveye bir bak.
-
هر که او عصیان کند شیطان شود ** که حسود دولت نیکان شود 1180
- Kim isyan ederse Şeytan olur, iyilerin devletine haset eder.
-
چونک در عهد خدا کردی وفا ** از کرم عهدت نگه دارد خدا
- Tanrı ahdine vefa edersen Tanrı da kereminden senin ahdini korur.
-
از وفای حق تو بسته دیده‌ای ** اذکروا اذکرکم نشنیده‌ای
- Sense Tanrı’ya vefa etmekten gözünü yummuşsun. “Beni anın da sizi anayım” ayetini duymadın mı ki?
-
گوش نه اوفوا به عهدی گوش‌دار ** تا که اوفی عهدکم آید ز یار
- “Ahdıma vefa edin” ahdına kulak ver de sevgiliden “Ahdınıza vefa edeyim” vaidi gelsin.
-
عهد و قرض ما چه باشد ای حزین ** هم‌چو دانه‌ی خشک کشتن در زمین
- Ey hüzün sahibi, bizim ahdımız ve borç vermemiz nedir? yere kuru tohum ekmek gibi.
-
نه زمین را زان فروغ و لمتری ** نه خداوند زمین را توانگری 1185
- Ondan ne yere bir parlaklık gelir, ne yer sahibi zenginleşir.
-
جز اشارت که ازین می‌بایدم ** که تو دادی اصل این را از عدم
- Bu, ancak bunun aslını yokluk aleminden veren sensin, bundan bana lazım diye bir işarette bulunmaktan ibarettir.
-
خوردم و دانه بیاوردم نشان ** که ازین نعمت به سوی ما کشان
- Yedim tohumunu da nişane olarak getirdim. Bu nimetten yine bize ihsan et demektir.
-
پس دعای خشک هل ای نیک‌بخت ** که فشاند دانه می‌خواهد درخت
- Şu halde ey bahtlı kişi, kuru duayı bırak. Ağaç isteyen tohum eker.
-
گر نداری دانه ایزد زان دعا ** بخشدت نخلی که نعم ما سعی
- Tohumun yoksa Tanrı, yine o dua yüzünden sana bir fidan bağışlar ki görenler, ne hoş çalışmış da ne güzel fidana sahip olmuş derler.
-
هم‌چو مریم درد بودش دانه نی ** سبز کرد آن نخل را صاحب‌فنی 1190
- Meryem gibi hani. Derdi vardı da tohumu yoktu. Bu dert yüzünden sanat sahibi Tanrı, o kuru hurma ağacını yeşertti.
-
زانک وافی بود آن خاتون راد ** بی‌مرادش داد یزدان صد مراد
- Çünkü o ulu, o temiz kadın vefakardı. Tanrı bu yüzden o istemeden onun yüzlerce muradını vefa etti.
-
آن جماعت را که وافی بوده‌اند ** بر همه اصنافشان افزوده‌اند
- Vefakar olan topluluk, bu vefayı bütün aleme yaymışlardır.
-
گشت دریاها مسخرشان و کوه ** چار عنصر نیز بنده‌ی آن گروه
- Denizler de onların buyruklarına uymuştur, dağlar da. Dört unsur bile onlara kul, köle kesilmiştir.
-
این خود اکرامیست از بهر نشان ** تا ببینند اهل انکار آن عیان
- Bu, inkar edenler, apaçık görsünler de inansınlar diye onlara bir Tanrı ikramıdır.
-
آن کرامتهای پنهانشان که آن ** در نیاید در حواس و در بیان 1195
- Onlar, öyle gizli ikram ve ihsanlara nail olmuşlardır ki, ne akla, hayale gelir, ne de söze sığar.
-
کار آن دارد خود آن باشد ابد ** دایما نه منقطع نه مسترد
- Zaten iş, ebedi olan, kesilmeyen, tükenmesine imkan bulunmayan ikram ve ihsandır.
-
مناجات
- Münacat
-
ای دهنده‌ی قوت و تمکین و ثبات ** خلق را زین بی‌ثباتی ده نجات
- Ey gıda, temkin ve sebat ihsan eden Tanrı, halkı bu sebatsızlıktan kurtar.
-
اندر آن کاری که ثابت بودنیست ** قایمی ده نفس را که منثنیست
- Sabit olmak lazım olan iş de bu iki büklüm olmuş nefse yardım et, onu doğrult.
-
صبرشان بخش و کفه‌ی میزان گران ** وا رهانشان از فن صورتگران
- Sen onlara sabır ver, sen onların terazilerinin iyilik kefelerini ağırlaştır, sen onları suret düzenlerinin hilesinden kurtar.