English    Türkçe    فارسی   

5
3951-3975

  • هرچه اندیشید خنده می‌فزود  ** هم‌چو بند سیل ناگاهان گشود 
  • Ne düşündü, aklına ne getirdiyse fayda vermedi; aklına getirdiği şeyler de gülmesini artırıyordu. Sanki bir selin bendi, birden yıkılmıştı.

  • گریه و خنده غم و شادی دل  ** هر یکی را معدنی دان مستقل 
  • Ağlayış, gülüş gönlün gamı, neşesi.. BU ki her birinin ayn bir madeni vardır.

  • هر یکی را مخزنی مفتاح آن  ** ای برادر در کف فتاح دان 
  • Her birinin bir ayn mahzeni vardır ve o mahzenin anahtarı, kapalı kapılan açan Tanrı'nın elindedir.

  • هیچ ساکن می‌نشد آن خنده زو  ** پس خلیفه طیره گشت و تندخو 
  • Bir türlü gülmesi dinmiyordu. Nihayet Halife alındı, huysuzlandı.

  • زود شمشیر از غلافش بر کشید  ** گفت سر خنده واگو ای پلید  3955
  • Hemencecik kılıcını kınından sıyırdı. Habis dedi, neden gülüyorsun? Söyle.

  • در دلم زین خنده ظنی اوفتاد  ** راستی گو عشوه نتوانیم داد 
  • Bu gülüşten gönlüme bir şüphe düştü. Hileye kalkışma, doğru söyle.

  • ور خلاف راستی بفریبیم  ** یا بهانه‌ی چرب آری تو به دم 
  • Yalanla beni kandırmaya kalkışırsan, yahut boş bir bahane icat edersen,

  • من بدانم در دل من روشنیست  ** بایدت گفتن هر آنچ گفتنیست 
  • Ben bunu anlarım, gönlümde bunu anlıyan bir nur vardır. Doğruyu söylemek gerek vesselam.'

  • در دل شاهان تو ماهی دان سطبر  ** گرچه گه گه شد ز غفلت زیر ابر 
  • Bil ki padişahların gönüllerinde ulu bir ay vardır. Bazı bazı gaflet yüzünden bulut altına girer ama ehemmiyeti yok.

  • یک چراغی هست در دل وقت گشت  ** وقت خشم و حرص آید زیر طشت  3960
  • Gönülde gezip dolaşma zamanı bir ışık vardır ki hiddet ve hırs vaktinde liğen altında gizlenir.

  • آن فراست این زمان یار منست  ** گر نگویی آنچ حق گفتنست 
  • O anlayış, şimdi benim dostumdur. Söylenecek sözü söylemezsen,

  • من بدین شمشیر برم گردنت  ** سود نبود خود بهانه کردنت 
  • Bu kılıçla boynunu vururum. Bahanen hiç fayda vermez.

  • ور بگویی راست آزادت کنم  ** حق یزدان نشکنم شادت کنم 
  • Doğru söylersen seni azad ederim. Tanrı hakkı için neşeni kırmam.

  • هفت مصحف آن زمان برهم نهاد  ** خورد سوگند و چنین تقریر داد 
  • Yedi mushafı birbiri üstüne koyup sözünü tutacağına yemin etti.

  • فاش کردن آن کنیزک آن راز را با خلیفه از زخم شمشیر و اکراه خلیفه کی راست گو سبب این خنده را و گر نه بکشمت 
  • Cariyeceğizin kılıç korkusiyle o sırrı Halifeye açması, Halifenin doğru söyle, bu gülüşün sırrını bildir, yoksa seni öldürürüm demesi

  • زن چو عاجز شد بگفت احوال را  ** مردی آن رستم صد زال را  3965
  • Cariye âciz kalınca ahvali anlattı. O yüz Zâl'e bedel olan Rüstem'in erliğini söyledi.

  • شرح آن گردک که اندر راه بود  ** یک به یک با آن خلیفه وا نمود 
  • Yoldaki gerdeği, o sırada vukua gelen halleri bîr bir nakletti.

  • شیر کشتن سوی خیمه آمدن  ** وان ذکر قایم چو شاخ کرگدن 
  • Erin kılıcını çekip gidişini, aslanı öldürdükten sonra gelişini, aletinin hâlâ gergedan boynuzu gibi ayakta olduğunu söyledi.

  • باز این سستی این ناموس‌کوش  ** کو فرو مرد از یکی خش خشت موش 
  • Ondan sonra namuslu Halifenin gevşekliğini ve farenin bir çıtırtısından aletinin söndüğünü görünce dayanamayıp güldüğünü bildirdi.

  • رازها را می‌کند حق آشکار  ** چون بخواهد رست تخم بد مکار 
  • Tanrı sırları meydana çıkarır. Mademki sonunda bitecek, kötü tohum ekme.

  • آب و ابر و آتش و این آفتاب  ** رازها را می برآرد از تراب  3970
  • Su, bulut, ateş ve bu güneş, sırlan toprağın altından çıkarır.

  • این بهار نو ز بعد برگ‌ریز  ** هست برهان وجود رستخیز 
  • Yaprakların dökülmesinden sonra gelen bahar, kıyametin varlığına bir delildir.

  • در بهار آن سرها پیدا شود  ** هر چه خوردست این زمین رسوا شود 
  • Bahar, o sırları meydana kor, şu yeryüzü ne yediyse rüsvay olur;

  • بر دمد آن از دهان و از لبش  ** تا پدید آید ضمیر و مذهبش 
  • Yedikleri, ağzından, dudaklarından biter, çıkar. içindeki neyse meydana gelir.

  • سر بیخ هر درختی و خورش  ** جملگی پیدا شود آن بر سرش 
  • Her ağacın kökündeki sır ve o ağacın yemişi tamamiyle üstünde görünür.

  • هر غمی کز وی تو دل آزرده‌ای  ** از خمار می بود کان خورده‌ای  3975
  • Gönlünü inciten her gam, içtiğin şarabın tesiriyledir.