English    Türkçe    فارسی   

5
539-563

  • هر پرت را از عزیزی و پسند  ** حافظان در طی مصحف می‌نهند 
  • Hafızlar o tüyleri beğendiklerinden alıp mushafların arasına koyuyorlar.

  • بهر تحریک هوای سودمند  ** از پر تو بادبیزن می‌کنند  540
  • Halk, havalanmak için tüylerinden yelpazeler yapıyorlar.

  • این چه ناشکری و چه بی‌باکیست  ** تو نمی‌دانی که نقاشش کیست 
  • Bu ne nankörlük bu ne cüret! Bilmiyor musun ki nakkaşın kim?

  • یا همی‌دانی و نازی می‌کنی  ** قاصدا قلع طرازی می‌کنی 
  • Yahut da biliyor da nazlanıyor; mahsustan o süsleri yoluyorsun.

  • ای بسا نازا که گردد آن گناه  ** افکند مر بنده را از چشم شاه 
  • Birçok naz vardır ki suç olur; kulu, padişahın gözünden düşürür.

  • ناز کردن خوشتر آید از شکر  ** لیک کم خایش که دارد صد خطر 
  • Nazlanmak, şekerden tatlıdır ama az çiğne, yüzlerce tehlikesi vardır.

  • ایمن آبادست آن راه نیاز  ** ترک نازش گیر و با آن ره بساز  545
  • Niyaz yolu emin bir yoldur. Nazı bırak da o yola düş.

  • ای بسا نازآوری زد پر و بال  ** آخر الامر آن بر آن کس شد وبال 
  • Nice nazlananlar vardır ki kol kanat çırpar ama nihayet o hal adama vebal olur.

  • خوشی ناز ار دمی بفرازدت  ** بیم و ترس مضمرش بگدازدت 
  • Nazın güzelliği seni bir an yüceltse bile onun gizli korkusu, seni eritir mahveder.

  • وین نیاز ار چه که لاغر می‌کند  ** صدر را چون بدر انور می‌کند 
  • Bu yalvarışa gelince: Seni zayıflatır. Zayıflatır ama parlak ayın on dördü gibi baş köşeye geçirir.

  • چون ز مرده زنده بیرون می‌کشد  ** هر که مرده گشت او دارد رشد 
  • Ölüden diriyi çekip çıkarınca ölen, doğru yolu bulur.

  • چون ز زنده مرده بیرون می‌کند  ** نفس زنده سوی مرگی می‌تند  550
  • Diriden ölüye çıkarınca da diri nefis, ölüm tarafına yönelir, ölüm tarafına dönüp dolaşır.

  • مرده شو تا مخرج الحی الصمد  ** زنده‌ای زین مرده بیرون آورد 
  • Öl ki hiçbir şeye ihtiyacı olmayan diri Allah, ölüden diri meydana getirsin. Allah, bu ölü bedenden meydana bir diri getirsin.

  • دی شوی بینی تو اخراج بهار  ** لیل گردی بینی ایلاج نهار 
  • Kış olursan baharın gelişini, gece kesilirsen gündüzün oluşunu görürsün.

  • بر مکن آن پر که نپذیرد رفو  ** روی مخراش از عزا ای خوب‌رو 
  • O kanatları yolma ki bir daha yerine yapışmaz. Ey güzel yüzlü, yasa düşüp yüzünü yırtma.

  • آنچنان رویی که چون شمس ضحاست  ** آنچنان رخ را خراشیدن خطاست 
  • Kuşluk güneşine benzeyen o güzelim yüzü yırtmak, yanlış bir iştir.

  • زخم ناخن بر چنان رخ کافریست  ** که رخ مه در فراق او گریست  555
  • Böyle bir yüzü tırnakla yaralamak kafirliktir. Ay bile onun ayrılığı ile ağlamada.

  • یا نمی‌بینی تو روی خویش را  ** ترک کن خوی لجاج اندیش را 
  • Yoksa yüzünü görmüyor musun? Bırak bu inatçılığı, bırak bu düşünceyi!

  • در بیان آنک صفا و سادگی نفس مطمنه از فکرتها مشوش شود چنانک بر روی آینه چیزی نویسی یا نقش کنی اگر چه پاک کنی داغی بماند و نقصانی 
  • Nefsi mutmainne’nin saflığı ve temizliği, düşüncelerle bulanır. Nitekim aynanın yüzüne bir şey yazar, yahut bir şekil yaparsın, sonra temizlesen de yine bir iz, bir noksan kalır.

  • روی نفس مطمنه در جسد  ** زخم ناخنهای فکرت می‌کشد 
  • Bedende Nefsi Mutmainne’nin yüzünü düşünce tırnakları yaralar.

  • فکرت بد ناخن پر زهر دان  ** می‌خراشد در تعمق روی جان 
  • Kötü düşünceyi zehirli tırnak bil. Bu tırnak, derinleştikçe can yüzünü tırmalar.

  • تا گشاید عقده‌ی اشکال را  ** در حدث کردست زرین بیل را 
  • Müşkül düğümleri açmak ister; fakat bu, adeta altın bir kaba aptes bozmaya benzer.

  • عقده را بگشاده گیر ای منتهی  ** عقده‌ی سختست بر کیسه‌ی تهی  560
  • Ey işin sonuna varan düğümü çözülmüş say. Bu düğüm, boş keseye vurulmuş kuvvetli ve çözülmez bir düğümdür.

  • دز گشاد عقده‌ها گشتی تو پیر  ** عقده‌ی چندی دگر بگشاده گیر 
  • Düğümleri açmakla uğraşa uğraşa kocaldın, başka birkaç düğümü de çözülmüş sayıver!

  • عقده‌ای که آن بر گلوی ماست سخت  ** که بدانی که خسی یا نیک‌بخت 
  • Asıl boğazımızdaki çözülmez düğüm şudur: Sen kendini bil, bakalım, aşağılık bir adam mısın, yoksa bahtı yaver bir adam mı?

  • حل این اشکال کن گر آدمی  ** خرج این کن دم اگر آدم‌دمی 
  • Adamsan bu müşkülü çöz. İnsan nefsine sahipsen nefsini bu yolda sarf et.