-
از خیالی دوست گیری خلق را ** چون نگیری شاه غرب و شرق را
- Bir hayale kapılıp halkı seviyorsun da doğu ve batının padişahını nasıl sevmiyorsun?
-
این سخن پایان ندارد ای قباد ** حرص ما را اندرین پایان مباد 1320
- Ey ulu kişi, bu sözün sonu gelmez. Bu husustaki hırsımız da dilerim bitmesin.
-
رجوع به قصه‌ی رنجور
- Hasta hikâyesi
-
باز گرد و قصه‌ی رنجور گو ** با طبیب آگه ستارخو
- Dön de hasta hikâyesini söyle, ayıpları örten hekimle macerasını anlat.
-
نبض او بگرفت و واقف شد ز حال ** که امید صحت او بد محال
- Hekim, hastanın nabzını tutup halini anladı. İyileşme ümidi hiç yoktu.
-
گفت هر چت دل بخواهد آن بکن ** تا رود از جسمت این رنج کهن
- Dedi ki: Gönlün ne dilerse onu yap da bedenindeki bu eski dert gitsin.
-
هرچه خواهد خاطر تو وا مگیر ** تا نگردد صبر و پرهیزت زحیر
- Hatırına ne gelirse yap, geri durma da sabır ve perhiz, sana eziyet vermesin.
-
صبر و پرهیز این مرض را دان زیان ** هرچه خواهد دل در آرش در میان 1325
- Bil ki sabır ve perhiz, bu hastalığa ziyandır, gönlüne geleni yap.
-
این چنین رنجور را گفت ای عمو ** حق تعالی اعملوا ما شتم
- Hastaya, Allahnın dediği gibi âdeta “Dilediğinizi yapın” dedi.
-
گفت رو هین خیر بادت جان عم ** من تماشای لب جو می‌روم
- Hasta âlâ dedi, haydi sen git, hayra karşı. Ben ırmak kıyısına seyre gidiyorum.
-
بر مراد دل همی‌گشت او بر آب ** تا که صحت را بیابد فتح باب
- Kendisine sıhhatten bir kapı açılsın, iyileşsin diye gönlünün dilediğince ırmak kıyısında gezinip duruyordu.
-
بر لب جو صوفیی بنشسته بود ** دست و رو می‌شست و پاکی می‌فزود
- Su kenarında bir sofi oturmuş, elini yüzünü yıkıyor, temizken bir kat daha temiz oluyordu.
-
او قفااش دید چون تخییلیی ** کرد او را آرزوی سیلیی 1330
- Hasta sofinin kafasını görünce hülyaya kapıldı, içinden bir sille vurmak isteği coştu.
-
بر قفای صوفی حمزه‌پرست ** راست می‌کرد از برای صفع دست
- Bulgur aşına tapan sofinin kellesine vurmak için elini kaldırdı.
-
کارزو را گر نرانم تا رود ** آن طبیبم گفت کان علت شود
- Hekim, içinden geçeni yapmazsan o, sana dert olur dedi.
-
سیلیش اندر برم در معرکه ** زانک لا تلقوا بایدی تهلکه
- Allah da “Kendinizi, elinizle, tehlikeye atmayın” buyurmuştur. Hele bir sille aşk edeyim.
-
تهلکه‌ست این صبر و پرهیز ای فلان ** خوش بکوبش تن مزن چون دیگران
- Bu sabır ve perhiz, bir tehlikedir. Başkaları gibi çekinme, bir iyice vur bakalım diyordu.
-
چون زدش سیلی برآمد یک طراق ** گفت صوفی هی هی ای قواد عاق 1335
- Silleyi aşk edince sofinin kellesinden şırrak diye bir ses çıktı. Sofi, hey asi kaltaban diye bağırdı.
-
خواست صوفی تا دو سه مشتش زند ** سبلت و ریشش یکایک بر کند
- Ona iki üç yumruk vurmak, sakalını, bıyığını yolmak istedi ama vazgeçti.
-
خلق رنجور دق و بیچاره‌اند ** وز خداع دیو سیلی باره‌اند
- Halk da hastadır, hummalıdır, çaresizdir. Şeytanın igvasıyla böyle sille vurur durur.
-
جمله در ایذای بی‌جرمان حریص ** در قفای همدگر جویان نقیص
- Hepside suçsuzları incitmeye haristir. Birbirlerinin kafasını noksan görürler
-
ای زننده بی‌گناهان را قفا ** در قفای خود نمی‌بینی جزا
- Ey suçsuzların kafasına vuran, bunun cezasını kendi kafanda görmüyor musun?
-
ای هوا را طب خود پنداشته ** بر ضعیفان صفع را بگماشته 1340
- Ey hava ve hevesini hekimlik sanıp zayıfları tokatlamaya kalkışan!
-
بر تو خندید آنک گفتت این دواست ** اوست که آدم را به گندم رهنماست
- Sana bu ilâçtır diyen, seninle alay etmiş, sana gülmüştür. O, Âdem’e de buğdaya kılavuzluk ettiydi ya!
-
که خورید این دانه او دو مستعین ** بهر دارو تا تکونا خالدین
- Ey Allah yardımını dileyen Âdem ve Havva, ilâç için bunu yiyin, “Ebedi olarak yaşarsınız” demişti ya!
-
اوش لغزانید و او را زد قفا ** آن قفا وا گشت و گشت این را جزا
- Şeytan, Âdem’in ayağını titretti, sürçtürdü, onun kafasına vurdu. Fakat o sille döndü, şeytanın kafasına geldi, ona ceza oldu.