English    Türkçe    فارسی   

6
259-283

  • پر هنر را نیز اگر باشد نفیس  ** کم پرست و عبرتی گیر از بلیس 
  • Hünerli, bilgili kişi iyidir ama İblisten ibret al, ona da az tap.

  • علم بودش چون نبودش عشق دین  ** او ندید از آدم الا نقش طین  260
  • Onun da bilgisi vardı ama din aşkı yoktu, bu yüzden Âdem’in yalnız topraktan yaratılan suretini gördü.

  • گرچه دانی دقت علم ای امین  ** زانت نگشاید دو دیده‌ی غیب‌بین 
  • Ey emin kişi, bilgide ne kadar ileri gidersen git onunla gaybı gören gözün açılmaz ki!

  • او نبیند غیر دستاری و ریش  ** از معرف پرسد از بیش و کمیش 
  • Can gözü açık olmayan, sakaldan, sarıktan başka bir şey görmez, adamın ileri, yahut geri oluşunu, onu tarif edenden sorup öğrenir.

  • عارفا تو از معرف فارغی  ** خود همی‌بینی که نور بازغی 
  • Ey ârif, sen, birsini anlamak için onu bilen, söyleyip tarif eden kişiye müracaat etmezsin. Çünkü sen, doğmuş, parıl, parıl parlamakta olan bir nursun.

  • کار تقوی دارد و دین و صلاح  ** که ازو باشد بدو عالم فلاح 
  • Senin takvan, dinin var, iyi işler işlersin, öyle ki âlem onlarla düzelir, kurtuluşa erer.

  • کرد یک داماد صالح اختیار  ** که بد او فخر همه خیل و تبار  265
  • Kendisine öyle temiz ve iyi bir damat seçti ki bütün halkın övündüğü kişiydi o.

  • پس زنان گفتند او را مال نیست  ** مهتری و حسن و استقلال نیست 
  • Kadınlar onun malı yok, mülkü yok, ululuğu yok, güzel değil, başına buyruk değil dediler.

  • گفت آنها تابع زهدند و دین  ** بی‌زر او گنجیست بر روی زمین 
  • Adam dedi ki: Onlar dine, zâhitliğe uymuş adamlar. O da yeryüzünde altını olmayan bir define.

  • چون به جد تزویج دختر گشت فاش  ** دست پیمان و نشانی و قماش 
  • Hâsılı armağanlar sunuldu, nişan yapıldı, kumaşlar gönderildi, kızın verileceği ortalığa yayıldı.

  • پس غلام خرد که اندر خانه بود  ** گشت بیمار و ضعیف و زار زود 
  • Evde küçük bir köle vardı. Bu sıralarda hastalandı, yanıp yakılmaya, eriyip solmaya başladı.

  • هم‌چو بیمار دقی او می‌گداخت  ** علت او را طبیبی کم شناخت  270
  • Hummaya tutulmuş bir hasta gibi eriyordu. Hekim, hastalığını anlayamadı.

  • عقل می‌گفتی که رنجش از دلست  ** داروی تن در غم دل باطلست 
  • Akıl diyordu ki: Onun illeti, gönül illeti. Beden ilâcı gönlüne tesir etmez ki.

  • آن غلامک دم نزد از حال خویش  ** کز چه می‌آید برو در سینه نیش 
  • Bu sevda yüzünden köleciğin gönlü yaralıydı ama derdini kimseciklere söyleyemiyordu.

  • گفت خاتون را شبی شوهر که تو  ** باز پرسش در خلا از حال او 
  • Bir gece zengin adam karısına dedi ki: Kimseye duyurmadan, gizlice onun halini sor soruştur bakalım.

  • تو به جای مادری او را بود  ** که غم خود پیش تو پیدا کند 
  • Sen onun anası sayılırsın. Derdini sana açar elbette.

  • چونک خاتون در گوش این کلام  ** روز دیگر رفت نزدیک غلام  275
  • Kadın, bu sözü kulağına koyunca ertesi gün kölenin yanına gitti.

  • پس سرش را شانه می‌کرد آن ستی  ** با دو صد مهر و دلال و آشتی 
  • Yüzlerce nazla, muhabbetle başını karıştırmaya, saçlarını taramaya başladı.

  • آنچنان که مادران مهربان  ** نرم کردش تا در آمد در بیان 
  • Şefkatli analar gibi onu yumuşattı, nihayet söyletmeye muvaffak oldu.

  • که مرا اومید از تو این نبود  ** که دهی دختر به بیگانه‌ی عنود 
  • Köle dedi ki: Senden bunu mu umardım ben? Kızını inatçı bir yabancıya veresin.

  • خواجه‌زاده‌ی ما و ما خسته‌جگر  ** حیف نبود که رود جای دگر 
  • Bizim efendimizin kızı olsun, biz de ona âşık olalım da o başkasına varsın? Yazık değil mi?

  • خواست آن خاتون ز خشمی که آمدش  ** که زند وز بام زیر اندازدش  280
  • Kadın bu söze öyle kızdı ki onu dövüp damdan aşağıya atmak istedi.

  • کو که باشد هندوی مادرغری  ** که طمع دارد به خواجه دختری 
  • O kim oluyor diyordu, bir kahpenin Hintli bir oğlu. Nasıl oluyor da bir efendinin kızına tamah ediyor?

  • گفت صبر اولی بود خود را گرفت  ** گفت با خواجه که بشنو این شگفت 
  • Fakat bunları içinden söylemekle beraber sabretmek daha doğru deyip kendini tuttu. Kocasına, dinle şu şaşılacak şeyi dedi..

  • این چنین گراء کی خاین بود  ** ما گمان برده که هست او معتمد 
  • Biz, onu güvenilir bir adam sanıyorduk, umarmıydık böyle bir çalıkuşunun hain çıkacağını?

  • صبر فرمودن خواجه مادر دختر را کی غلام را زجر مکن من او را بی‌زجر ازین طمع باز آرم کی نه سیخ سوزد نه کباب خام ماند 
  • Efendinin, karısına “Sabret,köleyi tekdir etme. Ben onu bu tamahtan öyle bir geçiririm ki ne şiş yanar,ne kebap” demesi.