English    Türkçe    فارسی   

6
3149-3173

  • او نگفت این نقش داد آب نیست  ** این به جز تقلیب آن قلاب نیست 
  • “Bu görünen şey, suyun aksettirmesinden ibaret değil mi? O her şeyi döndüren, çeviren Tanrı’nın bir hayal göstermesinden başka bir şey mi? Diyemedi.

  • تو هم از دشمن چو کینی می‌کشی  ** ای زبون شش غلط در هر ششی  3150
  • Sen de bir düşmana kinlendin mi, ey altı duyguya zebun olan, altı duygun da yanılır, yanlışlar içerisinde kalırsın.

  • آن عداوت اندرو عکس حقست  ** کز صفات قهر آنجا مشتقست 
  • Halbuki ondaki o düşmanlık, Tanrı’nın aksidir. Oradaki kahır, Tanrı’nın kahır sıfatlarından üremiştir.

  • وآن گنه در وی ز جنس جرم تست  ** باید آن خو را ز طبع خویش شست 
  • Ondaki suç, sendeki suçun cinsindendir. Önce o huyu, kendi tabiatından yıkayıp arıtmak gerek.

  • خلق زشتت اندرو رویت نمود  ** که ترا او صفحه‌ی آیینه بود 
  • Sendeki çirkin huy, onda göründü. Çünkü o, sana bir aynadır âdeta.

  • چونک قبح خویش دیدی ای حسن  ** اندر آیینه بر آیینه مزن 
  • Güzelim aynada çirkinliğini görünce aynaya saldırma.

  • می‌زند بر آب استاره‌ی سنی  ** خاک تو بر عکس اختر می‌زنی  3155
  • Mesela yüce yıldız, suya vurur. Sen de yıldızın aksine toprak atarsın.

  • کین ستاره‌ی نحس در آب آمدست  ** تا کند او سعد ما را زیردست 
  • Bir kutsuz yıldız bizim kutluluğumuzu alt etmek için suya geldi mi dersin.

  • خاک استیلا بریزی بر سرش  ** چونک پنداری ز شبهه اخترش 
  • O aksi, yıldız sanır, kapansın diye üstüne toprak atar durursun.

  • عکس پنهان گشت و اندر غیب راند  ** تو گمان بردی که آن اختر نماند 
  • Akis gizlenir, gayb âlemine gider. Sanırsın ki yıldız da söndü.

  • آن ستاره‌ی نحس هست اندر سما  ** هم بدان سو بایدش کردن دوا 
  • O kutsuz yıldız, gökyüzündedir. Başını o tarafa kaldırmak lâzım.

  • بلک باید دل سوی بی‌سوی بست  ** نحس این سو عکس نحس بی‌سو است  3160
  • Hattâ gönlü, mekânsızlık mekânına bağlamak gerek. Burada zuhur eden yomsuzluk, o mekânsızlık âleminin bir aksinden ibarettir.

  • داد داد حق شناس و بخششش  ** عکس آن دادست اندر پنج و شش 
  • Vergiyi Tanrı vergisi, ihsanı Tanrı ihsanı bil. Çünkü bu aksi, beş duygu âlemiyle altı cihet âlemine veren odur.

  • گر بود داد خسان افزون ز ریگ  ** تو بمیری وآن بماند مردریگ 
  • Aşağılık kimselerin ihsanı, kumdan artık bile olsa yine sen ölürsün, o vergiler senden arda kalır.

  • عکس آخر چند پاید در نظر  ** اصل بینی پیشه کن ای کژنگر 
  • Akis, gözde ne kadar kalabilir ki? Ey eğri gören, aslı görmeyi kendine hüner yap.

  • حق چو بخشش کرد بر اهل نیاز  ** با عطا بخشیدشان عمر دراز 
  • Tanrı, yalvarıp yakaranlara ihsanda bulundu mu onlara ihsan ettiği şeylerle beraber uzun bir ömür bağışlar.

  • خالدین شد نعمت و منعم علیه  ** محیی الموتاست فاجتازوا الیه  3165
  • Nimeti de ebedîdir onun, nimet ettiği de ebedîlik verir. O, ölüleri bile diriltir, ona baş vurun!

  • داد حق با تو در آمیزد چو جان  ** آنچنان که آن تو باشی و تو آن 
  • Tanrı, lûtfetti mi o lûtuf, can gibi sana karışır, seninle bir olur. Âdeta sen o olursun, o, sen olur.

  • گر نماند اشتهای نان و آب  ** بدهدت بی این دو قوت مستطاب 
  • Sende ekmek ve suya iştah yoksa bu ikisi de olmaksızın sana tertemiz bir rızk verir yine.

  • فربهی گر رفت حق در لاغری  ** فربهی پنهانت بخشد آن سری 
  • Semizliğin gittiyse Tanrı, gayb âleminden lûtfeder, sana zayıflıkta bir gizli semizlik, şişmanlık verir.

  • چون پری را قوت از بو می‌دهد  ** هر ملک را قوت جان او می‌دهد 
  • O peri ve cine kokuyu gıda etmiş, meleklere can gıdası vermiştir.

  • جان چه باشد که تو سازی زو سند  ** حق به عشق خویش زنده‌ت می‌کند  3170
  • Can nedir ki ona dayanıyorsun? Tanrı kendi aşkı ile seni diriltir.

  • زو حیات عشق خواه و جان مخواه  ** تو ازو آن رزق خواه و نان مخواه 
  • Ondan aşk diriliği iste, can isteme. O rızkı iste, ekmek dileme.

  • خلق را چون آب دان صاف و زلال  ** اندر آن تابان صفات ذوالجلال 
  • Halkı su gibi arı duru bil. O suya akseden, ululuk ıssı Tanrı’nın sıfatlarıdır.

  • علمشان و عدلشان و لطفشان  ** چون ستاره‌ی چرخ در آب روان 
  • Onların bilgileri, adaletleri, lûtufları akar suya aksetmiş yıldıza benzer.