Rumi's Masnavi - Gönlüm de menfaat gelecek yerde hayrete düşer. Acaba bu tamahtan bu ümitten ne hasıl olacak dersin.

هم دلت حیران بود در منتجع ** که چه رویاند مصرف زین طمع
Gönlüm de menfaat gelecek yerde hayrete düşer. Acaba bu tamahtan bu ümitten ne hasıl olacak dersin.

رزق تو در زرگری آرد پدید ** که ز وهمت بود آن مکسب بعید
Derken rızkın kuyumculuktan meydana geliverir. Halbuki o vehmine bile gelmemişti senin.

بهر نادر حکمتی در علم حق ** که نبشت آن حکم را در ما سبق 4200
Tanrı bilgisindeki eşsiz, örneksiz bir hikmet yüzündendi. Tanrı, onu ezelde öyle yazmıştı.

نیز تا حیران بود اندیشه‌ات ** تا که حیرانی بود کل پیشه‌ات
Düşüncen şaşırsın, bütün hünerin, işin gücün hayranlıktan ibaret olsun diye Tanrı bu hikmeti halk etti.

یا وصال یار زین سعیم رسد ** یا ز راهی خارج از سعی جسد
Acaba sevgilinin vuslatına bu çalışmasıyla mı ererim, yoksa bedeni çalışmam olmaksızın başka bir yoldan mı sevgiliye ulaşırım?

من نگویم زین طریق آید مراد ** می‌طپم تا از کجا خواهد گشاد
Maksadıma bu yoldan erişeceğim demem. Yalnız bakalım, isteğim nereden meydana gelecek diye çırpınır dururum;

سربریده مرغ هر سو می‌فتد ** تا کدامین سو رهد جان از جسد
Başı kesilmiş kuş, can bedeninden nerede kurtulacak diye her yana koşar çırpınır , çırpınır ya.

یا مراد من برآید زین خروج ** یا ز برجی دیگر از ذات البروج 4205
Ben de ya bu çıkışla muradıma nail olurum, yahut burçlarla süslü gökteki başka bir burçtan muradıma ererim dersin.

حکایت آن شخص کی خواب دید کی آنچ می‌طلبی از یسار به مصر وفا شود آنجا گنجیست در فلان محله در فلان خانه چون به مصر آمد کسی گفت من خواب دیده‌ایم کی گنجیست به بغداد در فلان محله در فلان خانه نام محله و خانه‌ی این شخص بگفت آن شخص فهم کرد کی آن گنج در مصر گفتن جهت آن بود کی مرا یقین کنند کی در غیر خانه‌ی خود نمی‌باید جستن ولیکن این گنج یقین و محقق جز در مصر حاصل نشود
Bir adam rüyasında birisini gördü. Gördüğü adam, kendisine “Zengin olmayı istiyorsun ya, bu maksadına Mısır’da erişeceksin. Orada bir define var; filan mahallede filan evde” dedi. Adam, Mısır’a gelince orada birisi, kendisine “Bağdat’ta filan mahallede filan evde bir define var” dedi. Mahallenin ve ev sahibinin adını söyledi. Adam Mısır’a gelmemdeki sebep, bu defineyi evimden başka bir yerde aramamaklığım lazımmış, bunu öğrenmek içinmiş demek. Yoksa bu defineyi, Mısır’da elde edemiyeceğim dedi.

بود یک میراثی مال و عقار ** جمله را خورد و بماند او عور و زار
Mal ve akara konmuş bir mirasyedi vardı. Konduğu mirasın hepsini yedi, çırçıplak kaldı.

مال میراثی ندارد خود وفا ** چون بناکام از گذشته شد جدا
Miras malının zaten vefası yoktur. Geçip gider, fayda etmez, geçip gider; sahibi, ondan ayrılıverir.

او نداند قدر هم کاسان بیافت ** کو بکد و رنج و کسبش کم شتاف
Mirasa konan malın kadrini bilmez çünkü kolay buldu. Dileyip savaşmadı pek o kadar zahmet çekmedi ki.

نقد رفت و کاله رفته و خانه‌ها ** ماند چون چغدان در آن ویرانه‌ها 4210
Adamın elindeki para da gitti, kumaş da gitti, evler de gitti. Yıkık yerlerde baykuşlar gibi kalakaldı.

گفت یا رب برگ دادی رفت برگ ** یا بده برگی و یا بفرست مرگ
Dedi ki: Yarabbi mal, mülk ekmek azık verdin, hepsi gitti. Ya lütfet bir geçim ver, yahut da ölümümü yolla.

چون تهی شد یاد حق آغاز کرد ** یا رب و یا رب اجرنی ساز کرد
Gönlünden her şey boşalınca yarabbi, yarabbi demeye koyuldu. “Rabbim beni kurtar, bana yardım et” demeye başladı.

چون شود پر مطربش بنهد ز دست ** پر مشو که آسیب دست او خوشست
Fakat kamışın içi dolu oldu mu çalgıcı onu elinden atar. Sakın dolu olma. Onun elinden gelen zarar da hoştur.

تی شو و خوش باش بین اصبعین ** کز می لا این سرمستست این 4215
Boş ol da Tanrı’nın iki parmağı arasında hoş bir hale gel. Çünkü bütün alem yokluk şarabından sarhoştur.

رفت طغیان آب از چشمش گشاد ** آب چشمش زرع دین را آب داد
O mirasyedinin de azgınlığı gitti, gözlerinden yaş boşandı. Gözyaşları, din mahsulüne su verdi.

ای بسا مخلص که نالد در دعا ** تا رود دود خلوصش بر سما
Nice ihlas sahibi vardır ki ağlar, sızlar, dua eder. Duasındaki ihlas dumanı da göğe kadar gider.

تا رود بالای این سقف برین ** بوی مجمر از انین المذنبین
Suçluların sızlanmasından bir öd ağacı kokusu, bu güzelim gök kubbenin ta yücelerine kadar varır.

پس ملایک با خدا نالند زار ** کای مجیب هر دعا وی مستجار
Bunun üzerine melekler Tanrı’ya sızlanmaya başlarlar: Ey her duayı kabul eden, ey sığınılan Tanrı!