English    Türkçe    فارسی   

2
430-479

  • چون طبق را از غطا واکرد رو ** خلق دیدند آن کرامت را از او 430
  • Tabağın üstünden örtü kaldırılınca halk Şeyh’in kerametini gördü.

  • آه و افغان از همه برخاست زود ** کای سر شیخان و شاهان این چه بود
  • Hepsinden de feryat yüceldi: "Ey şeyhlerin de başı, şahların da, bu neydi?

  • این چه سر است این چه سلطانی است باز ** ای خداوند خداوندان راز
  • Bu ne sır, bu ne sultanlık? Ey sır sahiplerinin efendisi!

  • ما ندانستیم ما را عفو کن ** بس پراکنده که رفت از ما سخن‏
  • Biz bilemedik, affet; saçma sapan, uluorta hayli söylendik.

  • ما که کورانه عصاها می‏زنیم ** لاجرم قندیلها را بشکنیم‏
  • Körcesine sopa sallamaktayız, elbette kandilleri kırarız.

  • ما چو کران ناشنیده یک خطاب ** هرزه گویان از قیاس خود جواب‏ 435
  • Sağırlar gibi bir tek söz duymadan kendi aklımızca cevap vermeye kalkıştık, hezeyanlarda bulunduk.

  • ما ز موسی پند نگرفتیم کاو ** گشت از انکار خضری زرد رو
  • Biz Musa’dan da ibret almadık. O bile Hızır’ı kınadı da yüzü sarardı.

  • با چنان چشمی که بالا می‏شتافت ** نور چشمش آسمان را می‏شکافت‏
  • Hem gözü o kadar yüceleri gördüğü, gözünün nuru göklere bile nüfus ettiği halde!

  • کرده با چشمت تعصب موسیا ** از حماقت چشم موش آسیا
  • Ey zamanın Musa’sı değirmendeki farenin gözü, ahmaklıktan senin gözünle bahse kalkıştı" dediler.

  • شیخ فرمود آن همه گفتار و قال ** من بحل کردم شما را آن حلال‏
  • Şeyh, bütün o sözleri size helâl ettim.

  • سر این آن بود کز حق خواستم ** لاجرم بنمود راه راستم‏ 440
  • Bunun sırrı şuydu, ben Allah’tan bunu diledim, Allah da bana doğru yolu gösterdi.

  • گفت آن دینار اگر چه اندک است ** لیک موقوف غریو کودک است‏
  • O dinar gerçi az bir paraydı. Fakat gelmesi çocuğun ağlamasına bağlıydı.

  • تا نگرید کودک حلوا فروش ** بحر رحمت در نمی‏آید به جوش‏
  • Helva satan çocuk ağlamasaydı, rahmet denizi coşmazdı” dedi.

  • ای برادر طفل طفل چشم تست ** کام خود موقوف زاری دان درست‏
  • Kardeş, çocuk, senin cisim çocuğundur. İyice bil ki muradına erişmen de ağlamana bağlı.

  • گر همی‏خواهی که آن خلعت رسد ** پس بگریان طفل دیده بر جسد
  • O libası elde etmek istersen cesedindeki göz çocuğunu ağlat!

  • ترسانیدن شخصی زاهد را که کم گری تا کور نشوی
  • Birisinin bir zahidi az ağla ki kör olmayasın diye korkutması

  • زاهدی را گفت یاری در عمل ** کم گری تا چشم را ناید خلل‏ 445
  • Bir zahide, çalışıp, savaşan bir dostu “Az ağla ki gözün bozulmasın “ dedi.

  • گفت زاهد از دو بیرون نیست حال ** چشم بیند یا نبیند آن جمال‏
  • Zahit dedi ki: “İş iki halden dışarı olamaz. Göz, ya yüzü görür, ya görmez.

  • گر ببیند نور حق خود چه غم است ** در وصال حق دو دیده چه کم است‏
  • Eğer Allah nurunu görürse ne gam? Allah visaline erişmek için iki gözden olmak pek değersiz bir şey!

  • ور نخواهد دید حق را گو برو ** این چنین چشم شقی گو کور شو
  • Yok, eğer Allah nurunu, Allah ziyasını görmeyecekse böyle kötü gözün kör olması daha iyi!”

  • غم مخور از دیده کان عیسی تراست ** چپ مرو تا بخشدت دو چشم راست‏
  • Gözden dolayı gam yeme ki İsa, senindir. Eğri yürüme de sana iki doğru göz bağışlasın.

  • عیسی روح تو با تو حاضر است ** نصرت از وی خواه کاو خوش ناصر است‏ 450
  • Ruhunun İsa’sı senin yanındadır, ondan yardım dile. Çünkü o, yardım etti mi adamakıllı eder.

  • لیک بیگار تن پر استخوان ** بر دل عیسی منه تو هر زمان‏
  • Fakat ey temiz can, kemiklerle dolu olan tenle İsa’nın gönlüne saldırma, onun gönlünü çiğneme!

  • همچو آن ابله که اندر داستان ** ذکر او کردیم بهر راستان‏
  • Doğru kişilere anlattığımız hikâyedeki ahmağa benzeme.

  • زندگی تن مجو از عیسی‏ات ** کام فرعونی مخواه از موسی‏ات‏
  • İsa’ndan ten diriliği arama, Musa’dan Firavunluk muradı dileme!

  • بر دل خود کم نه اندیشه‏ی معاش ** عیش کم ناید تو بر درگاه باش‏
  • Gönlüne geçim kaygısını az koy, sen kapıda oldukça rızkın azalmaz.

  • این بدن خرگاه آمد روح را ** یا مثال کشتیی مر نوح را 455
  • Bu beden, ruha bir otağdır. Yahut da Nuh’un gemisine benzer.

  • ترک چون باشد بیابد خرگهی ** خاصه چون باشد عزیز درگهی‏
  • Türk sağ oldukça mutlaka kendisine bir otağ bulur, hele Hak kapısının azizi olursa.

  • تمامی قصه‏ی زنده شدن استخوانها به دعای عیسی علیه السلام
  • Bütün kemiklerin İsa Aleyhisselâm’ın duasıyla dirilmesi

  • خواند عیسی نام حق بر استخوان ** از برای التماس آن جوان‏
  • İsa, o gencin isteğiyle kemiklere Allah adını okudu.

  • حکم یزدان از پی آن خام مرد ** صورت آن استخوان را زنده کرد
  • Allah’ın hükmü, o çiğ herif için o kemikleri diriltti.

  • از میان بر جست یک شیر سیاه ** پنجه‏ای زد کرد نقشش را تباه‏
  • Aradan bir kara aslan da dirilip sıçradı, ahmağa bir pençe vurup öldürdü.

  • کله‏اش بر کند مغزش ریخت زود ** مغز جوزی کاندر او مغزی نبود 460
  • Kellesini kopardı, hemen beynini yere akıttı. Kafasında ceviz içi kadar beyin bile yoktu.

  • گر و را مغزی بدی اشکستنش ** خود نبودی نقص الا بر تنش‏
  • Zaten beyni bile olsaydı o kırılmakta, o helâk olmakla ancak bedeni zail olur, ruhu kalırdı.

  • گفت عیسی چون شتابش کوفتی ** گفت ز آن رو که تو زو آشوفتی‏
  • İsa aslana ,”Neden derhal onu paraladın?” dedi. Aslan, ”Sen ondan sıkılmış, perişan bir hale gelmiştin de ondan “ diye cevap verdi.

  • گفت عیسی چون نخوردی خون مرد ** گفت در قسمت نبودم رزق خورد
  • İsa, “O halde niçin kanını içmedin?” deyince de dedi ki: “O benim rızkım değildi. Bana nasip olmamıştı.”

  • ای بسا کس همچو آن شیر ژیان ** صید خود ناخورده رفته از جهان‏
  • Nice kişiler vardır ki, o kükremiş aslan gibi avını yemeden dünyadan gitmiştir.

  • قسمتش کاهی نه و حرصش چو کوه ** وجه نه و کرده تحصیل وجوه‏ 465
  • Kısmeti bir saman çöpü bile değilken hırsı dağ kadar. Allah’a yüzü yok. Âlem yanında kadir kıymet kazanmış!

  • ای میسر کرده بر ما در جهان ** سخره و بیگار ما را وارهان‏
  • Ey bize güç şeyleri kolaylaştıran Allah! Bizi abes ve boş şeylerden kurtar.

  • طعمه بنموده به ما و آن بوده شست ** آن چنان بنما به ما آن را که هست‏
  • Bize rızık diye gösterdin, hâlbuki tuzakmış. Bize her şeyi olduğu gibi göster.

  • گفت آن شیر ای مسیحا این شکار ** بود خالص از برای اعتبار
  • O aslan ,”Ey Mesih, bu avlanma ancak ibret içindi.

  • گر مرا روزی بدی اندر جهان ** خود چه کاراستی مرا با مردگان‏
  • Eğer benim dünyada rızkım olsaydı ölülerle ne işim vardı, nasıl olurdu da ölürdüm?

  • این سزای آن که یابد آب صاف ** همچو خر در جو بمیزد از گزاف‏ 470
  • Fakat berrak suyu bulup da eşek gibi içine işeyenin lâyığı budur.

  • گر بداند قیمت آن جوی خر ** او بجای پا نهد در جوی سر
  • Eşek o ırmağın kadrini bilse ayağını sokacağı yerde başını kaldırırdı.

  • او بیابد آن چنان پیغمبری ** میر آبی زندگانی پروری‏
  • Hayat veren bir suya sahip öyle bir peygamber bulur da,

  • چون نمیرد پیش او کز امر کن ** ای امیر آب ما را زنده کن‏
  • “Ey Âbıhayat sahibi, bizi, ol, emriyle dirilt.” Deyip nasıl ölmez?” dedi.

  • هین سگ نفس ترا زنده مخواه ** کاو عدوی جان تست از دیرگاه‏
  • Sen de kendine gel, köpek nefsini diriltmeyi isteme. Çünkü o nice zamandır senin düşmanındır.

  • خاک بر سر استخوانی را که آن ** مانع این سگ بود از صید جان‏ 475
  • Bu köpeği can avından alıkoyan kemiğin başına toprak!

  • سگ نه‏ای بر استخوان چون عاشقی ** دیوچه‏وار از چه بر خون عاشقی‏
  • Köpek değilsen neden kemiğe âşıksın, sülük gibi neden kanı seviyorsun?

  • آن چه چشم است آن که بیناییش نیست ** ز امتحانها جز که رسواییش نیست‏
  • O ne biçim gözdür ki görmez, sınamalarda ancak rüsvay olur!

  • سهو باشد ظنها را گاه گاه ** این چه ظن است این که کور آمد ز راه‏
  • Zanlarda bazen hata olur; fakat bu ne biçim zandır ki yoldan kör olarak gelmektedir!

  • دیده آ بر دیگران نوحه‏گری ** مدتی بنشین و بر خود می‏گری‏
  • Ey başkalarına ağlayan göz, gel, bir müddetçik otur da kendine ağla!