هفت دریا را در آشامد هنوز ** کم نگردد سوزش آن خلق سوز

Yedi denizi içer de yine kocakarıya benzeyen nefsin harareti ve coşkunluğu azalmaz.

سنگها و کافران سنگ دل ** اندر آیند اندر او زار و خجل‌‌

Taşlar, taş yürekli kâfirler; ağlayıp inleyerek mahcup bir halde cehenneme girerler.

هم نگردد ساکن از چندین غذا ** تا ز حق آید مر او را این ندا

Hak’tan ona şu nida gelmedikçe bu kadar azaba da kanaat etmez:

سیر گشتی سیر گوید نی هنوز ** اینت آتش اینت تابش اینت سوز

“Doydun mu” denir. O, kurt ve sırtlan gibi “Hayır, doymadım” der. İşte sana ateş, işte sana hararet!

عالمی را لقمه کرد و در کشید ** معده‌‌اش نعره زنان هل من مزید 1380

Bütün bir âlemi, bir lokma edip yutar da yine midesi “Daha fazla yok mu” diye bağırır.

حق قدم بر وی نهد از لا مکان ** آن گه او ساکن شود از کن فکان‌‌

Nihayet Hak, onun üstüne Lâmekân âleminden ayağını koyar da işte o vakit derhal sakinleşir.

چون که جزو دوزخ است این نفس ما ** طبع کل دارد همیشه جزوها

Bizim nefsimiz de cehennemin bir parçasıdır. Onun için cüzüler daima küllün tabiatındadır.

این قدم حق را بود کاو را کشد ** غیر حق خود کی کمان او کشد

Nefsi öldürecek ayak da ancak Hakk’ın ayağıdır. Zaten nefsin yayını Hak’tan gayrı kim çekebilir?

در کمان ننهند الا تیر راست ** این کمان را باژگون کژ تیرهاست‌‌

Yaya ancak doğru ok koyarlar. Bu yayın ters ve eğri okları da vardır.

راست شو چون تیر و واره از کمان ** کز کمان هر راست بجهد بی‌‌گمان‌‌ 1385

Ok gibi doğru ol da yaydan kurtul! Çünkü her doğru okun, yaydan fırlayacağına şüphe yok.