از حلاوتها که دارد جور تو ** وز لطافت کس نیابد غور تو

Cevrinde öyle tatlılıklar var ki, malik olduğun letafet yüzünden kimse seni hakkıyla anlayamaz.

نالم و ترسم که او باور کند ** وز کرم آن جور را کمتر کند

Hem inlerim, hem de sevgili inanır da kereminden o cevri azaltır diye korkarım.

عاشقم بر قهر و بر لطفش به جد ** بو العجب من عاشق این هر دو ضد 1570

Kahrına da hakkıyla âşığım, lütfuna da. Ne şaşılacak şey ki ben bu iki zıdda da gönül vermişim.

و الله ار زین خار در بستان شوم ** همچو بلبل زین سبب نالان شوم‌‌

Tanrı hakkı için bu dikenden kurtulur, gül bahçesine kavuşursam bu sebepten bülbül gibi feryat ederim.

این عجب بلبل که بگشاید دهان ** تا خورد او خار را با گلستان‌‌

Bu ne şaşılacak şey bülbüldür ki ağzını açınca dikeni de gül bahçesiyle beraber yutar, ikisini de bir görür!

این چه بلبل این نهنگ آتشی است ** جمله ناخوشها ز عشق او را خوشی است‌‌

Bu bülbül değil, ateş canavarı! Onun aşkıyla bütün kötü şeyler, kendisine hoş gelmekte!

عاشق کل است و خود کل است او ** عاشق خویش است و عشق خویش جو

Güle âşık, hâlbuki esasen kendisi gül, kendisine âşık, kendi aşkını aramakta!”

صفت اجنحه‌‌ی طیور عقول الهی‌‌

İlâhî akıl kuşlarının kanatlarının evsafı

قصه‌‌ی طوطی جان زین سان بود ** کو کسی کو محرم مرغان بود 1575

Can dudusunun hikâyesi de bu çeşittir. Fakat nerede kuşlara mahrem olan kişi?

کو یکی مرغی ضعیفی بی‌‌گناه ** و اندرون او سلیمان با سپاه‌‌

Nerede zayıf ve suçsuz bir kuş ki onun içine Süleyman, askeriyle ordu kurmuş olsun!

چون بنالد زار بی‌‌شکر و گله ** افتد اندر هفت گردون غلغله‌‌

Şükür yahut şikâyetle feryat edince yere, göğe zelzeleler düşsün!